Het was zo’n 35 jaar geleden dat we Kasteel de Haar voor het laatst bezochten. Veel te lang geleden, vonden we. Dus zochten we een mooie route die om het grootste kasteel van Nederland heen voert. Want we wilden niet alleen cultuur, maar ook natuur ervaren. En dat kregen we. Tot onze verrassing liepen we langs diverse hoogstamboomgaarden in volle bloei. Een schitterend gezicht, die bloesem in het zonlicht. Daarnaast ontdekten we nieuwe recreatie- en natuurgebieden. Maar ook verrassende nieuwbouwwijken in de omgeving van het kasteel. Vijftien kilometer lang genoten we van een afwisselende route. Zo beleefden we een prachtige bloesemwandeling rond Kasteel de Haar. genoten: van bloeiende boomgaarden, nieuwe natuur en het indrukwekkende kasteel.
In deze blog
- Onze bloesemwandeling rond Kasteel de Haar
- Fruitboomgaarden bij bloesemwandeling rond Kasteel de Haar
- Oud en nieuw in Vleuten
- Hamtoren bij bloesemwandeling rond Kasteel de Haar
- Cultureel hoogtepunt bij bloesemwandeling rond Kasteel de Haar
- Boomgaard de Boswachter
- Veelgestelde vragen over de bloesemwandeling rond Kasteel de Haar
- Dit interesseert je wellicht ook
Onze bloesemwandeling rond Kasteel de Haar
We parkeren onze auto op een drukke parkeerplaats. Het is nog vroeg, maar veel gezinnen zijn ons al voor. Ze lopen allemaal richting Geertje’s Hoeve. Dat is een populaire boerderij voor gezinsactiviteiten en familiefeestjes. Wij zoeken liever de stilte op. Vanaf de parkeerplaats wandelen we een nieuw natuurgebied in dat door Natuurmonumenten is ontwikkeld. Hier was vroeger een belangrijk tuinbouwgebied. Tot midden vorige eeuw waren de dorpen Vleuten en De Meern de groentetuin van de stad Utrecht. Rond 100 jaar geleden kwamen zelfs veel Westlandse tuinders naar deze streek. Ze wilden hier een nieuw bestaan opbouwen. De uitdijende stad Den Haag slokte veel tuinbouwgebied op. Zo ontstonden er kassen, boomkwekerijen en fruitboomgaarden rondom Vleuten. Veel is daar nu niet meer van over. Verstedelijking heeft het landschap in korte tijd drastisch veranderd. Toch treffen we onderweg nog een aantal fraaie boomgaarden aan.
Haarrijnseplas
We lopen richting de Haarrijnseplas, een groot watergebied. Eigenlijk zijn het twee plassen, gescheiden door een weg. Ze zijn relatief jong: in de 21e eeuw zijn ze ontstaan door zandwinning. Dat zand werd gebruikt om Leidsche Rijn op te hogen, de grote Vinex-wijk van Utrecht. Aan de overkant liggen stranden, nu verlaten, maar zomers druk bezocht. Aan de oever ontdekken we een speciale wand voor oeverzwaluwen. Volgens Natuurmonumenten verblijven er hier in april tot augustus honderden zwaluwen. Ze broeden in de vele holen in de wand. Als het kroost groot genoeg is, vliegen ze door naar Afrika.
Thematervelden
Naast de plas ligt het nieuwe natuurgebied Thematervelden. Het is nog in ontwikkeling, maar we wandelen er heerlijk rustig in de ontluikende natuur. Rietoevers, hooilanden, struweel en jong bos wisselen elkaar af. Een wandelaarster komt ons tegemoet, bezweet maar vrolijk. “Wat is het hier prachtig, hè?” zegt ze. We knikken instemmend. Ze vertelt dat ze hier elke dag zwemt en vaak wandelt. “De natuur ontwikkelt zich zo razendsnel in dit gebied, elke keer verbaas ik me er weer over”, zegt ze enthousiast. Als ze onze route bekijkt, geeft ze nog wat extra tips voordat ze verder gaat. Met ferme pas vervolgt ze haar rondje.
Fruitboomgaarden bij bloesemwandeling rond Kasteel de Haar
Dan doemt de eerste kersenboomgaard op. Een oude hoogstamboomgaard, overblijfsel uit de tijd dat hier veel boeren woonden. Dit type boomgaarden is al sinds de middeleeuwen bekend, vooral bij kastelen en kloosters. De laatste 50 jaar zijn veel hoogstamboomgaarden in ons land verdwenen. Tegenwoordig zijn fruitbomen veel lager. Zo is het fruit makkelijker te plukken. De bloesem staat al flink in bloei, een prachtig gezicht. Een hardloper snelt voorbij en kijkt vooral op zijn horloge. Geen tijd voor bloesem.
Oud en nieuw in Vleuten
We verlaten het Thematerveld en bereiken de rand van Vleuten. Ooit was dit een klein dorp met veel tuinders. In 1954 fuseerde het met De Meern en Haarzuilens tot Vleuten-De Meern. Rond 2000 werd het onderdeel van Utrecht. Nu wonen er meer dan 50.000 mensen. Aan de rand van de wijk passeren we eeuwenoude boerderijen. Bij sommige liggen nog enkele hoogstamboomgaarden. We zijn nog maar kort aan de wandel en hebben al veel bloesem bewonderd. Een aangename verrassing tijdens deze wandeling.
Daarna belanden we in een ander decor. We lopen door een klein deel van de grootste Vinex-locatie van ons land: Leidsche Rijn. In totaal staan er 30.000 woningen, die onderdak bieden aan zo’n 100.000 inwoners. De wijk oogt verrassend gevarieerd door de afwisselende bouwstijlen. En met zoveel groen en water dichtbij is het er goed wonen, lijkt ons.
Hamtoren bij bloesemwandeling rond Kasteel de Haar
We vervolgen onze weg door het Bosje van Goes. Hier werd vroeger klei gewonnen voor steenbakkerijen. De grond was daardoor ongeschikt voor landbouw, maar wel voor bos. In de 19e eeuw werden daarom bomen geplant. Na het bos lopen we door weidegebied. In de verte zien we de Hamtoren, een overblijfsel van kasteel De Ham. Dat kasteel stamt uit 1260, maar werd in 1872 afgebroken. Alleen de toren bleef behouden: 27 meter hoog, zes verdiepingen en muren van anderhalve meter dik. Het is nu privébezit en dient als woning. Slechts af en toe is de toren opengesteld voor bezichtigingen. Dat geluk hebben we vandaag niet. Het hek is hermetisch afgesloten.
Cultureel hoogtepunt bij bloesemwandeling rond Kasteel de Haar
Na de Hamtoren wandelen we verder door natuurgebied Wielrevelt. Dit gebied was ooit een mozaïek van akkers, graanvelden en boomgaarden. Door de vruchtbare rivierklei was het al rond de ijzertijd een aantrekkelijke plek om te wonen. In een veld zien we de plattegrond van een ijzertijdboerderij op ware grootte. De boerderij was niet veel groter dan een studentenkamer. Daarvan was de helft voor de familie. De andere helft deed dienst als stal. Iets verderop herinnert een plaquette aan het oude kerkenpad dat liep van dorpje De Haar naar Vleuten.
Kasteel de Haar
We naderen het culturele hoogtepunt van onze wandeling: Kasteel de Haar en het omliggende park. Natuurlijk willen we dit rijksmonument bekijken. Het huidige neogotische kasteel stamt uit 1892 en werd gebouwd op de ruïne van een ouder kasteel. Baron Etienne van Zuylen erfde het terrein, maar was niet rijk. Zijn huwelijk met barones Hélène de Rothschild bracht daar verandering in. Dankzij haar vermogen konden ze architect Pierre Cuypers uit Roermond inschakelen. Hij was onder andere verantwoordelijk voor de bouw van het Rijksmuseum en het Centraal Station van Amsterdam. Cuypers ontwierp een kasteel in middeleeuwse stijl, maar voorzien van moderne gemakken. Het resultaat mocht er zijn: Kasteel de Haar is een prachtig monument met veel grandeur en allure.
Bezichtiging van het kasteel
Binnen kijken we onze ogen uit. De ene zaal is nog indrukwekkender dan de andere. Vooral de centrale hal is adembenemend: groot, rijk versierd, fraaie beelden en vol bladgoud. Ook de Ridderzaal en Balzaal maken indruk, met grote wandtapijten en prachtige details.
Het kasteelpark is al net zo mooi. We lopen langs tuinen, vijvers en doorkijkjes. De kapel kunnen we helaas niet in, want die is vandaag gesloten. Vanaf bijna elke plek hebben we een fraai zicht op het kasteel. Je zou hier uren kunnen wandelen. Maar wij moeten verder, de route wacht. We vervolgen daarom snel onze bloesemwandeling rond Kasteel de Haar.
Boomgaard de Boswachter
Na het kasteel lopen we langs de bosrand en door een polderlandschap. Het gebied is waterrijk, met af en toe leuke vlonderpaden en kunstzinnige ‘stepping stones’ voor mensen die naar de overkant willen lopen. Af en toe vangen we nog een glimp op van het kasteel en het grote kasteelpark.
Via een imposante bomenlaan bereiken we Boomgaard de Boswachter. Deze boomgaard maakte vroeger deel uit van de moestuin van het kasteel. In 2010 is de boomgaard hersteld door Natuurmonumenten. Nu staan hier weer hoogstambomen, met oude rassen appels, peren, pruimen en kersen. Een waardevol stuk cultuur én natuur. Ook vogels, insecten en kleine dieren profiteren ervan. In de boomgaard staan diverse bankjes onder de bomen. Veel mensen maken er dankbaar gebruik van. Een stel picknickt in deze romantische omgeving. Daarnaast staat een trap bij een van de bomen, alsof ze zojuist nog wat kersen hebben geplukt voor hun lunch.
Dorp Haarzuilens
Vanaf de boomgaard lopen we het dorp Haarzuilens binnen. Het oorspronkelijke dorp lag een kilometer verderop. Het moest in de 19e eeuw in zijn geheel wijken voor de bouw van het kasteel. Het huidige dorp is ook ontworpen door architect Cuypers. We zien charmante huizen met luiken in dezelfde stijl en kleuren als die van het kasteel. Het voelt alsof we door straten lopen die Anton Pieck zou hebben bedacht. Zo sprookjesachtig ziet Haarzuilens er nu uit. Niet voor niets is het beschermd dorpsgezicht.
Op het terras van ’t Wapen van Haarzuilens vinden we een zonnig plekje. Met uitzicht op de waterpomp en de mooie huizen rond de Brink genieten we van koffie met appeltaart. Na deze pauze rest nog een kort stuk. Als afsluiting wandelen we door een laatste hoogstamboomgaard. Deze is kleiner dan de Boswachter, maar net zo mooi. Sommige bomen staan al volop in bloei, andere wachten nog. De natuur laat zich niet sturen, beseffen we.
Veelgestelde vragen over de bloesemwandeling rond Kasteel de Haar
De route is in totaal 15 kilometer lang. Dat is exclusief een bezoek aan het kasteel en een eventuele wandeling door het grote park rondom het kasteel. Een klein deel van de bloesemwandeling gaat over verharde paden en wegen. Daar is het over het algemeen rustig wandelen, zonder veel autoverkeer.
Op Wandelzoekpagina kun je een uitstekende routebeschrijving en een gps-track downloaden (gratis als je een abonnement op Wandelzoekpagina hebt, tegen betaling als je geen abonnement hebt). Let op, er zijn diverse rondwandelingen rondom Haarzuilens te vinden op het internet. De wandeling waar we met de link naar verwijzen, is degene die wij hebben gemaakt en beschreven.
De wandeling begint vanaf de parkeerplaats bij Geertje’s Hoeve in Haarzuilens. Dit is een betaalde parkeerplaats. Leden van Natuurmonumenten parkeren gratis (lidmaatschapskaart meenemen om te scannen bij het uitrijden). Wil je gratis parkeren, dan kun je de auto neerzetten bij de parkeerplaats aan de Parkweg 1. Je start dan de route bij punt 4 van de routebeschrijving.
Neem bus 127 naar bushalte Joostenlaan in Haarzuilens. Dit is vlakbij het startpunt van de wandeling. Een andere mogelijkheid is de trein nemen naar station Vleuten. Vanaf het station is het ongeveer 1 kilometer wandelen om te komen bij punt 4 van de routebeschrijving. In de routebeschrijving staat de aanlooproute vanaf het station beschreven.
Nee, je viervoeter mag niet mee, ook niet aangelijnd.
Ja, dat is mogelijk en absoluut de moeite waard. Toegang tot het kasteel en het park is niet gratis, behalve als je in het bezit bent van een Museumkaart. Kijk voor openingstijden en tarieven op de website van Kasteel de Haar.
Er zijn diverse gelegenheden voor een pauze:
- Geertje’s Hoeve, bij de start of na afloop van de wandeling. Het is er in het weekend erg druk. Veel gezinnen met jonge kinderen die er naar hartelust kunnen spelen. Als je rustig wilt zitten, is dat niet de ideale plek.
- Restaurant de Laverie. Bij de ingang van Kasteel de Haar. Ook toegankelijk zonder ticket voor het Kasteel de Haar.
- ‘t Wapen van Haarzuilens. Met een gezellig terras, gelegen aan de Brink in Haarzuilens.
- Restaurant Toetje. Een ruim en rustig terras. Gelegen aan de Brinkstraat in Haarzuilens.
