Bolivia in een notendop
Dit nog erg arme land van Zuid-Amerika, bijna 50% van de bevolking leeft onder de armoedegrens, heeft ons hart gestolen. We hebben de meest schitterende natuur in dit prachtige land kunnen zien. Voor ons is een van de absolute hoogtepunten een vierdaagse jeeptocht van Tupiza naar de immense zoutvlaktes van Uyuni. Prachtige natuur, kleurrijke rotsformaties, rode meren vol flamingo’s, het is een geweldig mooie tocht. Maar ook het geweldige Titicacameer, aan de grens met Peru is geweldig. Er zijn veel mooie Nationale Parken, waar een grote verscheidenheid aan wild is te zien. De witte stad Sucre mag niemand overslaan. Of kom even heerlijk tot rust in het kleine en vriendelijke Samaipata. In Potosí, ooit de rijkste stad op aarde door de vele zilvermijnen, kun je het rauwe en zware leven van het werken in de mijnen zien.
Klik op een van onderstaande onderwerpen om er snel naar toe te bladeren:
Accommodatie in Bolivia
De hotels in Bolivia behoren tot de goedkoopste in heel Zuid-Amerika. Laat je echter niet misleiden door de sterren die sommige onderkomens hebben, dit systeem is niet vergelijkbaar met de classificatie die wij kennen. Omdat de prijzen laag zijn, kun je goed terecht in een middenklasse hotel dat een goede kamer heeft inclusief ontbijt en met een privébadkamer met warm water. Vaak gebeurt dit via elektrische verwarming. Raak de douchekop niet aan tijdens het douchen, anders krijg je een shock! Je kunt ook het beste rubber slippers dragen tijdens het douchen.
De kwaliteit van het wifi-netwerk wil nog wel eens tegenvallen. Vaak heb; je alleen bereik bij de receptie of in de centrale ruimtes. Op de kamer valt het signaal meestal weg. Tijdens een jeepsafari overnacht je drie nachten in een accommodatie die “basic” is. Wij sliepen steeds in een kamer met onze medepassagiers. Ook kan het gebeuren dat je in een slaapzaal terecht komt met stapelbedden. De simpele badkamer deel je met je medepassagiers. Maar laat je hier niet door afschrikken, de jeepsafari is het meer dan waard om mee te maken! En je hebt de kans om in een echt “zouthotel” te overnachten.
Hotel Wendy Mar in Copacabana
Ons eerste hotel tijdens onze reis in Bolivia is ons goed bevallen. De kamers zijn ruim, netjes en hebben een mooi uitzicht op het Titicacameer. De douche in de privébadkamer is prima. We hebben genoten van een heerlijk uitgebreid ontbijtbuffet. Dit hotel heeft een goede prijs/kwaliteitsverhouding.
Hostel Serena in Samaipata
Wat een prachtige locatie! Gelegen op een berg kijk je uit over Samaipata en omgeving. De Nederlandse eigenaar en zijn Boliviaanse vrouw hebben een prachtig hostel gebouwd, met mooie kamers en een gezellige, huiselijke sfeer. Het ontbijtbuffet is werkelijk super met veel zelfverbouwde ingrediënten. Je kunt heerlijk liggen in de hangmat of op het terras uitkijken over de omgeving. Er zijn ook goedkopere cabanas te huur bij dit hostel. Het ligt wel wat verder van het plaatsje Samaipata (10 minuten lopen).
Hotel Mitru in Tupiza
Voor de Boliviaanse begrippen een prima hotel in Tupiza. In die regio vind je niet veel beter. De kamers zijn schoon en de bedden liggen goed. De douche is prima. Er is een zwembad met ligstoelen, wat na een warme dag heerlijk is. De ontbijtruimte is wat sfeerloos, maar het ontbijt zelf is goed.
Reisadvies voor Bolivia
Lees voor vertrek altijd het actuele reisadvies voor Bolivia. Demonstraties, vaak inclusief een wegblokkade, komen vaak voor in Bolivia. Probeer een wegblokkade niet te breken, want dat kan een heftige reactie van de betogers uitlokken. Vermijd demonstraties zo veel mogelijk.
Wees voorzichtig met het nemen van een taxi. Laat dit via je hotel regelen en houd geen willekeurige taxi aan op straat. Bestel in ieder geval een “radio-taxi” en laat de chauffeur de ritprijs bevestigen door de taxicentrale. Laat een taxichauffeur nooit andere passagiers oppikken tijdens jouw rit en laat je taxi niet stoppen als dat niet nodig is. Een malafide chauffeur kan zo handlangers in staat stellen je te beroven.
In Bolivia komen soms “nepagenten” voor. Ze houden je aan en als je je paspoort hebt afgegeven, willen ze geld in ruil voor je paspoort. Of men neemt je in een “nep politieauto” mee naar een “nep politiebureau” om je te beroven. Blijf altijd vriendelijk als je wordt aangehouden en vraag of de agent zich kan legitimeren. Geef nooit zonder reden je paspoort af. Wij hebben het zelf nooit gemerkt, maar een reiziger die wij ontmoetten, was op een dergelijke manier beroofd.
Gezondheid
Vaccinaties tegen DTP, hepatitis A en gele koorts zijn aanbevolen. Als je uit een gebied komt waar gele koorts voorkomt, is een vaccinatie hiertegen verplicht. Overleg dit vooraf met een medisch deskundige.
Malaria komt in sommige streken voor. Bescherm je goed tegen muggenbeten door lichaamsbedekkende kleding en het gebruik van een goed insectenwerend middel met DEET. Soms is het nodig om tabletten te slikken ter voorkoming van malaria. Het soort middel is persoonsgebonden. Laat je daarom tijdig adviseren door een deskundige op dit gebied.
Het aantal straathonden in Bolivia is enorm. Zij kunnen hondsdolheid (rabiës) overbrengen. Haal honden, maar ook katten, niet aan en voorkom dat je wordt gebeten of gekrabd. Gebeurt dit toch, ga dan gelijk naar een arts.
Als je vanuit Nederland aankomt in de hoofdstad La Paz, zit je op ruim 3.600 meter hoogte. Het lichaam moet zich hierop aanpassen en je kunt daarom last van hoogteziekte krijgen. In de milde gevallen moet je een aantal dagen op dezelfde hoogte blijven. In ernstige gevallen zul je zo snel mogelijk moeten afdalen naar een lager gelegen plaats. Lees hierover meer op de pagina over hoogteziekte.
Je moet absoluut geen kraanwater drinken, om de kans op vervelende reizigersdiarree te voorkomen. Koop gebotteld water en poets hier ook je tanden mee. Als je een drankje bestelt, vraag dan altijd of je het zonder ijsblokjes kunt krijgen. Ook als je vruchtensap bestelt, moet je vragen om puur sap zonder water.
Beste reistijd voor Bolivia
In de maanden mei tot en met september is het in Bolivia winter. Dit is de beste periode om te reizen door het hele land. Het is meestal zonnig en droog met aangename temperaturen. Als je op grote hoogte bent, en die kans is in Bolivia aanwezig, dan kunnen de nachten koud zijn. In oktober en begin november is een bezoek aan Salar de Uyuni spectaculair omdat er dan een klein “filmlaagje” water op de zoutvlakten ligt, met hele mooie effecten. Van november tot april is het zomer, maar regent het heel veel en kun je beter niet naar Bolivia gaan. Dit kan tot afsluitingen van wegen leiden. Er bestaat zelfs kans op aardverschuivingen. Hoewel het in de bergen niet veel regent, is het lastig om daar te komen omdat de toegangswegen de kans lopen om afgesloten te worden.
Visum
Voor Bolivia is geen visum vereist als je minder dan 90 dagen in Bolivia verblijft. Je paspoort moet bij aankomst in het land nog tenminste 6 maanden geldig zijn.
Reis je door naar een ander land, dan heb je voor dat land wellicht wél een visum nodig. Je kunt dit eenvoudig checken op de website van VisumBuitenland.nl. De experts kunnen je desgewenst snel helpen met het aanvragen van de benodigde visa. VisumBuitenland.nl heeft een supportcenter dat 7 dagen per week voor je klaar staat met raad en daad.
Eten en drinken
Het ontbijt in Bolivia is meestal niet heel uitgebreid. Vaak klagen de gasten hierover bij hotels, maar men is het gewoon niet anders gewend. In de wat luxere hotels is dit overigens wel goed verzorgd. Daar houdt men rekening met de voorkeuren van Westerse gasten. De lunch (almuerzo) is voor Bolivianen heel belangrijk. In restaurants kun je voordelig een driegangenmenu (“menu del dia”) krijgen. Het avondeten bestaat vooral uit vlees, aangevuld met aardappelen, sla en saus. Groenten eet men veel minder. Voor vegetariërs is het soms lastig, maar de keuze in vegetarische gerechten neemt gelukkig langzaam wel toe. Wel wil de kok de groente nog wel eens te gaar koken. Ook eet men veel geroosterde kip. Overal vind je standjes of winkeltjes met de naam “pollos a brasa”. Hoewel Bolivia geen zeetoegang heeft, vind je wel redelijk wat visgerechten. De vis komt uit het Titicacameer. De forel smaakt prima. Ook vind je de “ceviche” op de kaart in Bolivia. Dit is rauwe vis, gemarineerd in limoensap.
Door de grote variëteit aan heerlijk fruit kun je ook heerlijke vruchtensappen vinden. Let erop dat deze puur zijn en niet zijn aangelengd met kraanwater. In de hoge gebieden drinkt men veel “mate de coca”, een soort thee met gedroogde cocabladeren. Dit zou goed zijn tegen de hoogteziekte. Als je alcohol wilt drinken (op grote hoogte met mate, dit verergert hoogteziekte!), dan is er aardige wijn te krijgen, vooral in de streek rondom Tarija. De lokale bieren (Pacena en Huari zijn bekende merken) zijn ook prima. Inca Kola, een gele drank met prik, smakend naar kauwgom, vind je overal. Ook de Westerse frisdranken zijn over het algemeen goed verkrijgbaar. Kraanwater kun je niet drinken. Drink alleen gebotteld water.
Vervoer in Bolivia
In Bolivia komen heel veel zogenaamde “road blocks” voor. Demonstranten barricaderen dan de weg en dit kan uren, soms dagen duren. Er zit dan niets anders op om te wachten of om te rijden. Dit kan voor heel veel vertraging zorgen. Vaak weten de instanties of de hoteleigenaren een dag van te voren dat er een blokkade op komst is. Je kunt dan wellicht eerder vertrekken of juist wachten. Want om in de brandende zon uren zinloos te wachten is geen pretje. Als je met de bus reist, neem altijd voldoende water en snacks mee, want de rit kan onverwacht veel langer duren door zo’n roadblock.
De snelste manier van verplaatsen in Bolivia is via een binnenlandse vlucht. Amaszonas en BOA zijn de bekendste maatschappijen. De kosten vallen heel erg mee en je voorkomt roadblocks op de weg. Helaas worden er ook wel eens vluchten kort voor vertrek gewijzigd of geannuleerd. Maak daarom nooit een strak tijdschema als je vliegt.
De bus is het meest gebruikte vervoermiddel. Er zijn heel veel verschillende klassen en bussen te boeken. Als je verzekerd wilt zijn van comfort, waarbij je je stoel goed naar achteren kunt plaatsen, kies dan voor een bus uit de categorie “cama”. Deze bussen zijn wel wat duurder, maar het verschil in comfort is het waard. Probeer nachtbussen te vermijden, want er zijn veel verhalen bekend van dronken buschauffeurs die gevaarlijke capriolen uithalen. Ook zie je niets van het prachtige landschap als je een nachtbus neemt. Dronken chauffeurs is een veel voorkomend probleem in Bolivia. Stap nooit in als je merkt dat je chauffeur dronken is. Neem ook zeker warme kleding mee als je met een nachtbus rijdt. De temperatuur kan in de nacht dalen tot maar liefst – 30 graden, en dan is een warme trui echt noodzakelijk wil je het niet heel koud hebben in de bus.
Hoewel men hard werkt aan het verbeteren van het wegennetwerk, zul je vaak over stoffige zandwegen rijden. Ook komt het voor dat de bus een tijd moet stoppen in verband met de wegwerkzaamheden. Toen wij van Samaipata naar Sucre reden, hadden we eerst ongeveer een uur stilgestaan omdat een deel van het parcours van een motorcross wedstrijd over de weg ging. Toen we eindelijk weer reden, hebben we een eind verder twee uur moeten wachten totdat wegwerkers rotsblokken hadden verwijderd voor het aanleggen van een betere weg.
Elektriciteit
De netspanning is 230 V met een frequentie van 50 Hz. In Bolivia komen stopcontacten van het type A en C voor. Voor type A heb je een adapter nodig, type C is gelijk aan dat in Nederland. Bezoek je tijdens je reis nog meer landen waar andere type stopcontacten zijn, dan adviseren we je een universele wereldstekker aan te schaffen.
Valuta
Je betaalt er met Bolivianos. In de grote steden zijn ATM’s te vinden waar je geld kunt tappen Buiten de steden wordt dat veel lastiger. Neem dan voor de zekerheid voldoende contant geld mee. In Samaipata bijvoorbeeld was er maar één ATM, maar die accepteerde alleen VISA-creditcards. Voor het opnemen van geld moet je naar de bank en na het invullen van heel veel formulieren kun je cash geld krijgen met je creditcard.
Het prijspeil is in vergelijking met Nederland erg laag. Slapen, eten en drinken is heel goedkoop. De georganiseerde tours, zoals bijvoorbeeld een Jeepsafari, zijn redelijk prijzig. Maar daar zijn alle kosten van overnachtingen, maaltijden, snacks bij inbegrepen.
Do’s and Don’ts bij een bezoek aan Bolivia
Men is voor het overgrote deel katholiek. Bolivianen belijden hun geloof graag en het is ongepast om ze daarbij te storen. Je zult in het land vaak de term “Pachamama” horen. Dit is Moeder Aarde, die door nagenoeg alle Bolivianen wordt verheerlijkt. Als men wat gaat drinken of eten, gooit men het eerste vaak op de grond, om een offer te brengen. Als je het ziet, reageer dan respectvol en gooi ook wat op de grond. De bevolking kan dat waarderen.
Het leren van een aantal Spaanse begrippen en woorden maakt de conversatie met Bolivianen gemakkelijker. Men stelt het zeer op prijs en het contact wordt gelijk veel persoonlijker. Dat geeft je ook gelegenheid om te vragen of men op de foto wil. Als men weigert, respecteer dan de keuze van die persoon. Auto’s of bussen worden vaak voor vertrek gezegend door een priester. Hiermee hoopt men op een veilige reis. Vaak is er een lange rij van automobilisten die dit ritueel wil ondergaan. Behandel deze gebeurtenis met respect. Voor het overige zijn de do’s & don’ts vooral gericht op veilig rondreizen door het land; lees hiervoor het specifieke onderdeel over veiligheid op reis.
Highlights van Bolivia
Actief
De Death Road per mountainbike
Vanuit La Paz loopt een weg naar Coroico. Deze gravelweg, op de meeste plekken iets breder dan 3 meter, daalt in zo’n 64 kilometer 3.600 hoogtemeters. Naast de weg gaapt de diepe afgrond. Er is bijna nergens een vangrail of andere bescherming....
De “Tupiza Triatlon”
Het plaatsje Tupiza, gelegen in het zuiden van Bolivia op minder dan 100 kilometer van de Argentijnse grens, heeft een relaxte sfeer. Tupiza zelf heeft niet zoveel bijzonderheden. De bezoekers komen vooral voor de imposante omgeving. Je voelt je...
Condors bij Samaipata
Samaipata is een klein rustig plaatsje op bijna 1.700 meter aan de rand van het National Park Amboró, zo’n 120 kilometer verwijderd van Santa Cruz. De Inca’s hebben de naam Samaipata bedacht, wat in quechua uitrusten in de hoogte” betekent. Ons...
Cultuur
De zilvermijnen van Potosi
Op ongeveer 150 kilometer ten zuidwesten van de ‘witte stad’ Sucre ligt Potosí. De belangrijkste bezienswaardigheid van de stad - ooit de grootste en rijkste plaats van het hele continent Amerika - is de zilvermijn van de Cerro Rico. Door de eeuwen heen is er circa...
Sucre, de witte stad van Bolivia
Sucre heeft een belangrijke rol in de geschiedenis van Bolivia gespeeld. Hier werd de onafhankelijkheid uitgeroepen op 6 augustus 1825. In het prachtige museum “Casa de la Libertad” kun je alles te weten komen over de onafhankelijkheidsstrijd en...
El Fuerte bij Samaipata
Ongeveer 10 kilometer buiten Samaipata ligt de indrukwekkende en mystieke archeologische site El Fuerte, sinds 1999 een Unesco Wereld Erfgoed locatie. In de periode tussen 1470 en 1600 was dit een belangrijke plek voor de Inca’s. Men is het er nog...
Isla del Sol en Isla del Luna
Het Titicacameer, gelegen aan de grens tussen Peru en Bolivia is het hoogstgelegen bevaarbare meer ter wereld en heeft een oppervlakte van ruim 8.300 m2. Ter vergelijking, dat is ongeveer evenveel als de provincies Overijssel en Gelderland samen!...
De markten van La Paz
La Paz, de hoofdstad van Bolivia, ligt op een respectabele hoogte: 3700 meter boven zeeniveau. Wij zijn niet zo lang in La Paz gebleven, omdat het er koud en nat was tijdens onze reis. Toen we met de nachtbus aankwamen, hadden we zelfs flinke sneeuw...
Natuur
Het zoutmeer van Uyuni
Vlakbij Uyuni vind je “Salar de Uyuni” (het zoutmeer van Uyuni), met een oppervlakte van maar liefst ruim 12.000 kilometer (ter vergelijking: de provincies Utrecht, Gelderland en Noord-Brabant zijn samen 11.604 kilometer!) is dit ‘s werelds grootste...
Canyon del Duende
El Canyon del Duende is een fenomenaal gebied om het “wilde westen gevoel” te krijgen. De streek ligt niet heel ver van Tupiza verwijderd. Prachtige rood gekleurde rotsen maken dit een spectaculair gebied. Ook zie je enorme cactussen staan. Je kunt...
De bergen en meren van Sud Lipez
Tijdens onze vierdaagse jeeptour met Alexandro Adventure Travel van Tupiza naar Salar de Uyuni hebben we een van de meest geweldige landschappen gezien van ons leven. Doordat we de jeepsafari niet in Uyuni hebben geboekt, maar in Tupiza, hadden we...
