We hebben ons hart verloren aan Zuid-Limburg. Fietsen, wandelen, golfen en genieten van de bourgondische cultuur: in dit deel van Nederland is alles mogelijk. Op de terugweg van onze mini-vakantie in Valkenburg wilden we nog één wandeling maken. We hoefden niet lang na te denken waar die wandeling plaats moest vinden. Van vrienden kregen we namelijk de tip om de Brunssummerheide te bezoeken. Een afwisselend natuurgebied van 600 hectare vol heide, loof- en naaldbossen, zandverstuivingen en vooral uitzichtpunten. Een gouden tip, zo bleek al snel.
Onze wandeling over de Brunssummerheide
Volgens de routebeschrijving start de wandeling in het centrum van Landgraaf. Wij parkeren onze auto daar net buiten, namelijk bij een (gratis) parkeerplaats aan de Grote Heiweg. Van hieruit hoeven we slechts een klein stukje te lopen voor we aansluiten op de wandelroute. Het is lekker warm deze dag. We smeren ons nog even goed in en stoppen een extra waterfles in de rugzak. Klaar voor de start!
Aan de andere kant van de weg zien we een woest landschap. We wanen ons in de hooglanden van Bolivia. In werkelijkheid is het de Sibelcogroeve waar zilverzand wordt gewonnen. We vinden de afgraving niet eens lelijk. Toch loopt er bij de Raad van State een procedure van bewoners. Zij eisen dat de winning in 2025 eindigt. Hierna zal het terrein waarschijnlijk worden omgetoverd tot een groot natuur- en recreatiegebied.
Vanaf de kleine parkeerplaats is het maar een klein stukje naar de Kaalweg. Hier start voor ons officieel de wandeling. Onderweg passeren we nog een groot weiland waar paarden staan te grazen. Enkele van de paarden lijken wel mustangs! De prachtige dieren dragen een paardendeken. Zou dit tegen insecten zijn, en/of om verkleuring tegen te gaan? We steken de Kaalweg over en komen uit in een eikenbos. De bomen dragen nauwelijks blad maar de spaarzame berken kleuren het bos alsnog mooi licht groen.
Over de heide richting de Roode Beek
Snel na het eikenbos dient een gemengd naald- en loofbos zich aan. Het jonge loof toont zich in verschillende groentinten. Mooi gezicht, vooral in fris contrast met het donkere groen van de dennen! Enkele minuten later komen we uit op een glooiende heide geflankeerd door dennenbossen. Onder een strakblauwe lucht zien we in de verte een hoge heuvel liggen. Moeten we die straks nog beklimmen?
Het smalle zandpad slingert vervolgens naar links. We komen uit in een fraai deel van de Brunssummerheide. Het is voornamelijk heide wat we zien, met her en der zowel jonge loofbomen als oude naaldbomen. Alhoewel de heide (nog) niet in bloei staat, vinden we het er prachtig! We zwoegen ons een heuvel op die op het eerste gezicht niet hoog leek. Bovenop zit een ander echtpaar op een bankje uit te hijgen. We rusten wat uit en genieten van een fantastisch uitzicht.
We vervolgen onze wandeling over vele heuvels en heide. Ook komen we door een soort holle weg. Het is een verschijnsel in het landschap waar we pas in Limburg kennis mee gemaakt hebben. Een holle weg is als een geul die ontstaat door gebruik als wandelpad waar vervolgens overtollig water doorheen stroomt. We kunnen ons echter nauwelijks voorstellen dat op deze overwegend zandbodem veel overtollig water stroomt.
De Roode Beek
Wat later steken we een stuifzandvlakte over. Aan het einde van de vlakte zien we lager gelegen ineens water. Was het in het begin van onze wandeling nog zo rustig, bij het water is het druk! We dalen af en komen uit bij wat later de Roode Beek blijkt te zijn. Het gebied van de beek is naast die van de Geul een van de belangrijkste beekdalen van Zuid-Limburg. De beek kent twee bovenlopen: een rechter bovenloop die ontspringt in Duitsland, en een linker bovenloop die hier op de Brunssummerheide ontspringt.
De naam dankt de beek aan een legende. De Germaanse stam de Hessen, zouden in dit gebied een heftige strijd hebben gevoerd met de Romeinen. Al het bloed dat daar vloeide, kleurde het water van de beek rood. Uiteindelijk blijkt de ijzerhoudende bodem rond de beek voor de roestkleurige kleur te zorgen. Bijzonder om te zien, deze kleur. Vooral in vergelijking met het mooie, donkerblauwe water van de vennen in de Noord-Limburgse Maasduinen!
Aan de oever van de Roode Beek zien we enkele jonge gezinnen heerlijk genieten. Enkele kinderen hebben hun stoute schoentjes uitgetrokken en doorwaden het koude water van de beek. De jongere kinderen spelen wat in het zand onder toeziend oog van hun ouders. Via een houten brug steken we de beek over en zetten koers naar een hoge heuvel. Eenmaal boven krijgen we een mooi, weids uitzicht op de Roode Beek en het heidelandschap. We zijn zeker niet de enigen die ervan genieten. Enkele stellen zijn erbij gaan zitten en lijken geen aanstalten te maken hier snel weg te gaan.
Nicky Verstappen
We dalen af een brede vallei in. Hier steken we een breed zandpad over waarna we opnieuw moeten klimmen. Het dennenbos maakt plaats voor een overwegend groen loofbos van berken. Pal voor het hoogste punt van de heuvel die we beklimmen moeten we door mul zand verder. De beklimming wordt daarmee een heuse kuitenbijter maar de beloning is zoet: bovenop de heuvel is het uitzicht buitengewoon mooi!
We zijn alweer toe aan het laatste deel van de wandeling. Vanwege de tijd besluiten het laatste lusje door Landgraaf over te slaan. Zodra het kan willen we naar het zuiden doorsteken om daar weer de officiële route op te pakken. Maar voor het zover is komen we uit bij het meermaals vernielde herinneringsmonument voor Nicky Verstappen. De vernielingen zijn verricht door een verwarde man (niet de moordenaar overigens) met een schizofrene stoornis. De laatste keer dat dit gebeurde was in 2019. In november 2020 werd de moordenaar van Nicky, veroordeeld tot 12,5 jaar gevangenisstraf. De zaak loopt nu echter in hoger beroep.
Het laatste stuk van de route mijmeren we over de bijzonder langlopende zaak. Wat moet het een tragedie zijn geweest voor de ouders van Nicky. En hoe fijn dat dankzij DNA-onderzoek alsnog een match is gevonden met de daadwerkelijke moordenaar.
Wandeling over de Brunssummerheide: alle praktische informatie
Hier vind je alle informatie die je nodig hebt om te genieten van de wandeling over de Brunssummerheide in Zuid-Limburg.
Route-informatie wandeling over de Brunssummerheide
De wandeling over de Brunssummerheide is een rondwandeling van ongeveer 12 kilometer lang. Op de Wandelzoekpagina vind je de link naar de gratis gedetailleerde routebeschrijving en gps-route. Vrijwel de gehele wandeling gaat over zandpaden, soms ook door mul zand. Trek dus goede wandelschoenen aan en trek ze vanwege het zand buitenshuis uit.
Overigens is de wandeling aan de hand van de gps-route heel eenvoudig in te korten. Over de heide lopen diverse paden. Er is daarom altijd wel een pad te vinden dat sneller terugvoert naar de parkeerplaats of naar Landgraaf. Heb je juist wat meer tijd, dan is de Trage Tocht Brunssummerheide een absolute aanrader.
Bereikbaarheid en parkeren
Officiële start van de wandeling is bij Lunchroom de Piccolo, Raadhuisplein 5 te Landgraaf. Je kunt daar parkeren maar er geldt een maximum van 2,5 uur. Beter is om te parkeren op de parkeerplaats voor langdurig parkeren aan de Bartokring. Deze is te bereiken vanuit de richting van de Beethovensingel. Overigens kun je ook je auto kwijt op een van meerdere parkeerplaatsen die er zijn net buiten de route.
Wil je met het openbaar vervoer? Neem dan bus 7 of 8 vanuit Heerlen naar Landgraaf en ga er bij bushalte Centrum Op de Kamp uit. Van hieruit is het ongeveer 3 minuten lopen naar het begin van de wandeling.
Horeca bij de wandeling over de Brunssummerheide
In Landgraaf is er ruim voldoende horeca aanwezig. Ideaal voor een kop koffie vooraf. Of wellicht voor een heerlijk drankje op een terras na afloop van de wandeling! Verder aan de route zijn wij niets tegengekomen. Het is dan ook slim of zelf wat eten en voldoende te drinken mee te nemen.
Samen met iemand wandelen?
Wil je de wandeling over de Brunssummerheide samen met iemand maken, maar weet je niet met wie? Word klupper en vind nieuwe mensen om leuke activiteiten mee te organiseren. Klup is een online sociaal platform waarin actieve 50-plussers elkaar kunnen ontmoeten om leuke dingen met elkaar te ondernemen.
