Kalimantan

Kalimantan in een notendop

Kalimantan is het Indonesische deel van Borneo, het op twee na grootste eiland ter wereld. De meeste van de slechts 12 miljoen inwoners wonen aan de zuid- en oostkust. Het binnenland bestaat voornamelijk uit 130 miljoen jaar oud regenwoud en is een van de meest biodiverse gebieden op aarde. Je vindt er ongeveer 15.000 bloeiende plantensoorten, 3000 boomsoorten, ruim meer dan 200 zoogdiersoorten en meer dan 400 vogelsoorten.

De meeste mensen die naar Kalimantan reizen doen dat om de bedreigde Borneose orang oetans in het Tanjung Puting National Park te zien. Deze mensapen vind je ook in het Sabangau National Park. Helaas is dit park door zowel legale als illegale houtkap zodanig uitgedund dat er maar weinig wildleven over is.

Wij waren in Kalimantan op doorreis om orang oetans juist in Maleisisch Borneo te zien, en hebben het – naar verluidt – waanzinnig mooi en vooral ook groot oerwoud in het binnenland helaas letterlijk links moeten laten liggen. Wat overbleef was een bezoek aan enkele grote steden, namelijk Banjarmasin met zijn drijvende markten, de oliestad Balikpapan, Samarinda en Tarakan.

We hebben tijdens onze doorreis veel armoede gezien maar (vreemd genoeg) ook veel vrolijkheid, vriendelijkheid en hartelijkheid. Met name ons bezoek aan Banjarmasin heeft een diepe indruk op ons gemaakt, en vandaar dat we op deze blog er graag aandacht aan schenken.

Klik op een van onderstaande onderwerpen om er snel naar toe te bladeren:

• Highlights
• Accommodatie
• Gezondheid
• Vervoer
• Beste reistijd

Accommodatie

Op wat homestays en soms zelfs redelijke luxe resorts na die je aan de kust in het noordoosten of op eilanden als Maratua vindt, zagen wij in tegenstelling tot vele andere Indonesische eilanden weinig kleine, charmante homestays of guesthouses. Het waren voornamelijk wat grotere hotels, met name in de oliestad Balikpapan. En daar zijn er in principe wel genoeg van. In het echte binnenland is er niet veel te krijgen maar bij de toeristische trekpleisters, zoals het Tanjung Puting National Park, heb je af en toe wel hele leuke accommodatie.

Zo kun je in laatstgenoemd park ook een riviercruise maken waarbij je bivakkeert aan boord van een van de vele beschikbare boathouses. Niet heel erg comfortabel, maar wel een ideale manier om de orang oetans vanaf de rivier te bewonderen. Bij het Sebangau National Park heb je naast de standaard homestays en hotels ook een soort van boomhotel, het Bukit Raya Guesthouse. We hebben er zelf niet overnacht maar het ziet er veelbelovend uit. Net weer even iets anders.

We adviseren je om gewoon even te kijken op de kaart van Kalimantan op booking.com. Afhankelijk van waar je naar toe wil kun je op de kaart inzoomen waarna er direct vele accommodaties zichtbaar worden.

Gezondheid

Voor heel Indonesië en dus ook voor Kalimantan worden vaccinaties tegen DTP en hepatitis A aanbevolen, evenals voor BMR als je geen mazelen hebt gehad of daar niet eerder tegen bent ingeënt. Daarnaast is vaccinatie tegen gele koorts verplicht als je in de zeven dagen voordat je naar Kalimantan gaat in een land bent geweest waar gele koorts heerst. Mogelijk dat je voor een bezoek aan Kalimantan je ook het beste kunt laten inenten tegen buiktyfus en – vooral als je de jungle ingaat – tegen rabiës (hondsdolheid). Laat je adviseren door je tropenarts.

Op het eiland Kalimantan komt malaria voor. Je tropenarts kan je vertellen of je alleen een noodbehandeling mee hoeft te nemen of dat je toch het beste tabletten kunt slikken. In heel Indonesië komt echter ook dengue fever (knokkelkoorts) voor waar geen vaccinatie voor bestaat. Het is daarom verstandig om je los van eventuele antimalariamiddelen sowieso goed te beschermen tegen muggenbeten. Dengue-muggen zijn vooral overdag actief, dus neem anti-insectenspray met een hoog DEET-percentage (50%) mee.

Beste reistijd voor Kalimantan

Kalimantan kent een tropisch klimaat met twee regenseizoenen. Van maart tot en met mei regent het er wat meer dan gemiddeld. Van november tot en met januari regent het er met name in het zuiden en westen beduidend meer dan gemiddeld. De beste reistijd is in onze zomer, dus van eind juni tot en met september. Wij waren er overigens half november en hebben weinig regen gehad dus laat je niet teveel leiden door klimaattabellen.

Vervoer 

Reizen in Kalimantan gaat anders dan op de meeste andere Indonesische eilanden. Om deze gebieden te verkennen moet je veel zelf uitzoeken (omdat nagenoeg niemand Engels spreekt) en vooral veel geduld hebben. Het begint allemaal met je vlucht naar het immense eiland. De belangrijkste luchthaven is die van de oliestad Balikpapan, waar verrassend weinig domestic vluchten zijn van en naar andere Indonesische eilanden. Wij zijn zelf vanuit Yogyakarta op Java gevlogen naar de luchthaven van Banjarmasin in het zuiden.

Vanuit Banjarmasin kun je per vliegtuig of bus naar Balikpapan. Wij hebben de bus genomen maar kregen daar direct spijt van. Het prijsverschil met vliegen is namelijk erg klein en met de nachtbus die er 16 uur over doet om de afstand af te leggen, is het toch afzien (en opletten dat je niet gerold wordt). Van Banjarmasin naar Tanjung Puting zul je, om de orang oetans en andere wilde dieren te zien, gebruik moeten maken van kleine vliegtuigjes die je brengen naar Pangkalan Bun, de toegangspoort van het gebied.

Vanuit Balikpapan ben je redelijk vlot met de bus in Samarinda. Wil je dan, zoals wij, nog verder naar Tarakan in het noordoosten, dan kun je het beste terug naar Balikpapan met de bus om van daaruit het vliegtuig te nemen. Je bent anders teveel tijd en geld kwijt (!). Hier gaat het vervoer naar Maleisië verder met de boot. Het tijdstip dat de boot ‘s ochtends afvaart is zelfs bij de plaatselijke bevolking onbekend dus wees er vroeg bij en wacht af. Laat je paspoort op tijd afstempelen voordat je aan boord gaat!

Highlights van Kalimantan

Op doorreis naar het Maleis deel van Borneo hebben we enkele steden bezocht in het zuiden en oosten van Kalimantan. Hieronder belichten we een tweetal steden, namelijk Banjarmasin en Samarinda, die wat ons betreft echt thuishoren in de categorie cultuurhighlights. Maar naast genoemde steden heeft dit prachtige eiland nog veel meer te bieden. Denk daarbij aan onder meer duiken en jungle trekkings, iets wat wij een volgende keer dat we naar Kalimantan gaan zullen doen en over zullen bloggen.

Duiken

Er zijn mooie duikstekken bij het Berau-atol ten oosten van Oost-Kalimantan. Je hebt daar de prachtige, tropische eilanden Derawan, Sangaliki en Maratua. Derawan is het grootste broedgebied van Indonesië voor de groene zeeschildpad. Ook in West-Kalimantan kan er gedoken worden, en wel bij Batu Payung en Radayan in de omgeving van Singkawang en de Karimata-eilanden. Mochten wij terug gaan naar dit op twee na grootste eiland ter wereld, dan zullen we zeker een duikje maken en daarvan melding maken op deze website.

Jungle trekking

Alhoewel flinke stukken oerwoud helaas zijn weggekapt, is er vooralsnog genoeg oerwoud voor de avonturiers onder ons over om prachtige trekkings te doen door de jungle. Je kunt bijvoorbeeld vanuit Banjarmasin een tour boeken van 5 tot meer dan 11 dagen naar de Meratus Mountains. Een andere optie is een meerdaagse trekking door de hooglanden van Apokayan. Je bereikt de hooglanden met een klein vliegtuigje vanuit Samarinda. Wil je orang oetans zien, dan moet je naar het Tanjung Puting National Park dat je kunt bereiken vanuit Banjarmasin.