In het hart van Zweden ligt de betoverende regio Dalarna. Dit gebied staat bekend om zijn rijk cultureel erfgoed en eeuwenoude tradities. Maar niet alleen cultuurliefhebbers halen hun hart op in Dalarna. De regio heeft tal van glinsterende meren, verlaten bossen, meanderende rivieren en klaterende watervallen. Tijdens onze roadtrip door Zweden ontdekten we veel culturele en natuurlijke bezienswaardigheden van Dalarna. Het werd een fantastische rondreis vol hoogtepunten.
Culturele hoogtepunten van Dalarna
Tijdens onze reis hebben we de typische cultuur en cultuurhistorie kunnen opsnuiven.
Dalapaarden
Overal in Zweden kom je in iedere souvenirwinkel de beroemde Dalapaarden tegen. Deze gekleurde en handbeschilderde houten paarden zijn het symbool geworden van Dalarna en van Zweden zelf. Hun oorsprong gaat eeuwen terug. Lokale ambachtslieden maakten deze houten beeldjes als geschenk voor hun kinderen.
We bezoeken de werkplaats van Nils Olsson in Nusnäs. Een van de vakmensen leidt ons rond. Hij vertelt dat bijna het hele proces volledig handwerk is. Vooral het beschilderen is precisiewerk. Het duurt twee weken voordat de werkplaats een ruw stuk hout heeft getransformeerd in het beroemde Dalapaard. Natuurlijk kopen we in de winkel twee paardjes voor thuis. Zo’n typisch Zweeds souvenir kunnen we niet laten lopen!
De Falun Kopermijn
Een van de grootste trekpleisters van Dalarna is de Kopermijn van Falun. Deze mijn staat, samen met delen van de stad, op de UNESCO-werelderfgoedlijst. De geschiedenis van de mijn gaat terug tot de 10e eeuw. Ooit was het de grootste kopermijn ter wereld. Eeuwenlang heeft de mijn bijgedragen aan de welvaart van de regio en het land.
Wij maken een rondleiding door de mijn. Getooid met een oranje helm en cape duiken we langzaam de diepte en de geschiedenis van de mijn in. Uiteindelijk belanden we ruim 60 meter onder de grond. Onze gids vertelt tijdens het uur dat we beneden zijn, de ene na de andere anekdote over de mijn en de mijnwerkers. Vooral het verhaal van de verongelukte mijnwerker “dikke Mats” maakt indruk. Hij verongelukte in de mijn in 1719. Pas 42 jaar later vond men zijn gemummificeerde lichaam terug. Ook horen we hoe een geit met de rode hoorns ervoor zorgde dat de kopererts werd ontdekt.
Bijzonder is verder het verhaal over de typisch rode kleur van de huizen in Dalarna. De verf “Falu Rödfärg”, is gemaakt van het bijproduct van de koperwinning. De verf siert talloze huizen in de streek, maar ook verder in Zweden. De verffabriek staat op het mijncomplex.
De rode huizen van Falun
Vanaf de kopermijnen is het een klein stukje lopen naar de oude wijken van de stad Falun. In de delen Elsborg, Gamla Herrgården en Östanfors staan prachtige houten rode huizen die vroeger behoorden aan de mijnwerkers.
Met onze gids Lotta maken we een rondwandeling door de stad. Ook van haar horen we interessante verhalen. Zo leren we dat de rivier Falu de stad vroeger verdeelde in een mooie en lelijke kant. De groene kant van de stad was mooi. De kant richting de mijn was lelijk en ongezond. Nu komen juist de bezoekers graag naar dat deel, om te genieten van de prachtige rode mijnwerkershuizen en de imposante mijn.
Dronkenschap was onder de mijnwerkers een groot probleem in Falun. Mijnwerkers werden ziek of kregen een ongeluk in de mijn. Enkele mijnwerkers waren die problemen zat. Ze schreven een brief aan de koning, waarin ze vroegen om regulering van de alcoholverkoop. Zo ontstond in Falun de eerste Systembolaget. Deze winkels voor de gecontroleerde verkoop van alcohol vind je nu overal in het land.
Huis van Carl Larsson
Carl Larsson is een van de meest geliefde kunstenaars van Zweden. Hij woonde en werkte met zijn vrouw Karin in Sundborn. Het huis van Carl en Karin Larsson is vandaag de dag een klein, maar indrukwekkend museum. Het staat volledig in het teken van hun leven en de kunst. Een bezoek aan dit prachtige huis biedt een kijkje in het dagelijkse leven van deze kunstenaars.
De kamers van het huis zijn versierd met prachtige muurschilderingen en kunstwerken van Carl en Karin Larsson. Elk detail, van het meubilair tot de textielontwerpen, getuigt van hun unieke creatieve visie. Foto’s maken van het interieur en de kunst is helaas niet mogelijk. Maar de herinneringen blijven, ook door de boeiende verhalen van onze gids.
Tip: loop zeker na je bezoek door het dorpje. Sundborn is prachtig gelegen aan de zuidoever van de rivier de Sundbornsån. Een korte wandelroute laat je de mooiste plekjes van de plaats zien.
Festiviteiten rondom de middernachtzon
Al eeuwenlang is het begin van de zomer voor de Zweden een magisch moment. Iedereen trekt naar het platteland om “midsommar” te vieren. Na kerstmis is dit de belangrijkste feestdag voor de bevolking. Het vindt altijd plaats op een vrijdag tussen 19 en 25 juni. Dalarna is de regio waarin de oude tradities en gebruiken nog steeds de basis vormen voor een uitbundige dag en nacht.
De dag begint met het plukken van bloemen. Daarvan maakt men kransen om in de meiboom te hangen. Want het planten van een meiboom is een belangrijk moment op de feestdag. De bloemen dienen ook als versiering in het haar, bijna iedereen draagt een bloemenkrans. Aloude volksdansen rondom de meiboom gaan de hele dag door.
Overal in Dalarna zijn er uitbundige festiviteiten. Een mooie plek om midsommar mee te maken is Leksand. De midzomerfeesten beginnen daar met kerkboten die vioolspelers, volksdansers, het kerkkoor, bloemenslingers en kransen voor de meiboom vanaf de rivier naar het feest brengen. Met die boten organiseert men daarna een botenrace op het meer.
Cultuurroute Kulturresan
Als je geïnteresseerd bent in meer culturele bezienswaardigheden in Dalarna, dan is de Kulturresan een goed idee. Deze rondreis door Dalarna doet negen bijzondere culturele plaatsen aan. Zo zijn de werkplaats waar de Dalapaarden worden gemaakt, de kopermijnen van Falun en het huis van Carl Larsson onderdeel van de cultuurroute in Dalarna. Met een speciaal cultuurpaspoort krijg je korting op de toegangsprijs van alle bezienswaardigheden. Heb je ze allemaal bezocht, dan krijg je een speciaal hiervoor gemaakt Dalapaardje cadeau.
Outdoormogelijkheden in Dalarna
Dalarna staat bekend om zijn ongerepte natuur, uitgestrekte bossen, kristalheldere meren en adembenemende bergen. Dat zorgt voor tal van natuurlijke hoogtepunten.
Wandelen in Dalarna
Een van de meest populaire zomeractiviteiten in Dalarna is wandelen. Met honderden kilometers aan gemarkeerde wandelpaden is de regio een paradijs voor wandelliefhebbers van alle niveaus. Of je nu op zoek bent naar een ontspannen wandeling langs een meer of een meerdaagse trektocht door de bergen, Dalarna heeft het allemaal.
Wij hebben in Dalarna gewandeld in en rond Sundborn (de plaats van het Carl Larsson Museum), in het natuurreservaat Kloten-Malingsbo, Styggforsen Nature Reserve en het Fulufjället National Park. Lees bijvoorbeeld onze blog over de wandelingen bij Kloten. Of onze blog over het Nationaal Park Fulufjället.
Wij hadden als bron de handzame en informatieve wandelgids Wandelen in Dalarna bij ons. Het boek bevat 21 wandelingen, allemaal gemaakt en beschreven door Nederlandse wandelaars. Een ideaal hulpmiddel bij het vinden van leuke wandelroutes!
Fietsen in Dalarna
Dalarna biedt ook uitstekende mogelijkheden voor fietsers. Of je nu houdt van mountainbiken, langeafstandsfietstochten of gewoon ontspannen fietstochten door schilderachtige dorpjes, er zijn routes voor alle niveaus en interesses. Over het verkeer hoef je je geen zorgen te maken. De wegen zijn stil en verlaten. Mocht er toch een auto rijden: de Zweden houden uitstekend rekening met de fietsers.
Een aanrader voor fietsers is de Siljansleden-route, die rond het prachtige Siljanmeer loopt. Deze route biedt niet alleen een geweldige fietservaring, maar stelt je ook in staat om te stoppen bij pittoreske stadjes zoals Mora en Leksand.
Kanoën of kajakken in Dalarna
De vele meren en rivieren in Dalarna maken het een ideale bestemming om peddelend te ontdekken. Kanoën of kajakken zijn geweldige manieren om de rustige wateren van de regio te verkennen en tegelijkertijd te genieten van de overvloedige natuur en wilde dieren.
Wij hebben een mooie kajaktocht gemaakt bij Sälen. Deze plaats is niet alleen een geweldige wintersportbestemming, ook in de zomer is het een ideale uitvalsbasis voor diverse outdooractiviteiten. In onze kajak peddelden we van Högstrand terug naar Sälen, een tocht van ongeveer tien kilometer. Zo zagen we de omgeving vanuit een ander perspectief. Het kalme water en de serene omgeving maakten het tot een geweldige ervaring. Sälens kanot central zorgde voor de spullen en het transport naar het beginpunt.
Fulufjället National Park
Fulufjället National Park is een mooi natuurgebied met een ongerepte wildernis, uitgestrekte bossen, open vlaktes en bergachtige gebieden. Het park bevindt zich voor het grootste deel in Zweden en loopt door tot in Noorwegen.
De meest imposante bezienswaardigheid is de Njupeskär waterval. Dit is de hoogste waterval van Zweden. Een andere trekker is “Old Tjikko”, de oudste boom ter wereld. Het park biedt diverse wandelmogelijkheden door een fascinerend landschap. Ook kun je georganiseerde excursies meemaken. Je leest er alles over in onze blog over het Fulufjället National Park.
Wandelen over de pier van Rättvik
Het Siljanmeer is een van de grootste meren van het land. Het meer en het omringende landschap is ooit ontstaan door de inslag van een meteoriet. Een mooie plek om van het meer te genieten is in de plaats Rättvik.
De lange pier van Rättvik is een iconische bezienswaardigheid en een populaire trekpleister voor zowel toeristen als de lokale bevolking. Deze houten pier strekt zich uit in het serene Siljanmeer en biedt adembenemende uitzichten op het water en de omliggende bergen. Het is maar een korte wandeling naar het einde van de pier, maar we hadden dit zeker niet willen missen.
Malingsbo-Kloten Nature Reserve
In het zuidoosten van Dalarna ligt Malingsbo-Kloten Nature Reserve. Dit natuurreservaat biedt een adembenemende verscheidenheid aan landschappen. Van uitgestrekte bossen tot kristalheldere meren en meanderende rivieren, dit reservaat is een ware weerspiegeling van de Scandinavische wildernis op zijn best.
Vanuit ons idyllisch gelegen huisje op het park van Kloten Nature Resort verkenden we het gebied. We maakten er een prachtige wandeling en genoten daarnaast van een geweldige zonsondergang.
Styggforsen Nature Reserve
Styggforsen Nature Reserve is een klein maar prachtig natuurreservaat in de buurt van Rättvik. Het staat bekend om zijn schilderachtige schoonheid en rustige sfeer.
Styggforsen Nature Reserve biedt wandelpaden die je door dichte bossen en langs kabbelende beekjes voeren. Het hoogtepunt van het reservaat is de Styggforsen waterval. Wij maakten vanaf de parkeerplaats de wandeling rondom de waterval. Het is een gemakkelijk en een redelijk kort rondje. Maar de uitzichten zijn adembenemend!
Als natuurliefhebbers wilden we Dalarna graag zien. Maar daarnaast waren we verrast door de prachtige cultuur van de regio. Het is een bestemming die daarom niet mag ontbreken als je Zweden gaat bezoeken!
Op uitnodiging van Visit Dalarna bezochten we diverse natuurparken en bezienswaardigheden in de regio. De inhoud van de blog hebben wij onafhankelijk en objectief samengesteld op basis van eigen indrukken.
Veelgestelde vragen over de cultuur-en natuurschatten van Dalarna
De regio Dalarna ligt in Midden-Zweden. Aan de westkant grenst Dalarna aan Noorwegen. Het beroemde Nationale Park Fulufjallet ligt ook een deel op Noors grondgebied. Het zuidwestelijke deel van de regio is ongeveer 200 kilometer verwijderd van Stockholm.
Dalarna is gemakkelijk bereikbaar vanuit Göteborg, Oslo of Stockholm.
Vanaf Stockholm is het ongeveer twee uur rijden om naar Kloten Nature Resort te rijden. Dat ligt in de zuidoostelijke kant van Dalarna. Naar het noordoostelijk gelegen Grövelsjön ben je ongeveer zes uur onderweg.
Dalarna is ideaal om te verkennen met je eigen auto of camper. Wanneer je naar Zweden reist, kun je gemakkelijk de ferry van Scandlines nemen. Deze vertrekt vanuit Puttgarden in Noord-Duitsland. Je komt aan in Rodby, Denemarken. Vanaf daar rijd je via Kopenhagen en de Öresundbrug gemakkelijk naar Malmö in Zweden.
De regio vormt de bakermat van de Zweedse cultuur. Hier werd in 1523 de onafhankelijkheid uitgeroepen. Veel tradities en gebruiken worden ook nu nog steeds beleefd. De traditionele midzomernachtfeesten rondom de meiboom, de typisch rode kleur van de huizen en het beroemde Dalapaard vinden hun oorsprong in Dalarna. Daarnaast biedt de regio een ongekend natuurschoon. Je vindt er verlaten bossen, kristalheldere meren en meanderende rivieren. Dit maakt Dalarna voor zowel natuur- als cultuurliefhebbers een geweldige regio om te bezoeken.
Er zijn veel interessante plekken om te bezoeken als je wilt genieten van de typische cultuur van Dalarna. Zo kun je de werkplaats bezoeken waar de beroemde Dalapaardjes worden gemaakt. Deze houten beelden zijn het symbool van de regio en van Zweden. De stad Falun en de grote kopermijn staan op de werelderfgoedlijst van UNESCO. Een andere belangrijke trekpleister is het museum van Carl Larsson. Dit is een van de beroemdste Zweedse kunstenaars. Het huis is prachtig gedecoreerd en voorzien van veel kunstwerken.
Het Fulufjället National Park is het bekendste natuurpark in Dalarna, en niet voor niets. In het park tref je ongerepte natuur aan, met als hoogtepunten de hoogste waterval van het land en de oudste boom ter wereld. Maar denk ook zeker aan Kloten-Malingsbo Nature Reserve in het zuidoosten van Dalarna. Dit gebied is minder bekend, maar heeft veel natuurschoon. Een andere aanrader is Styggforsen Nature Reserve. Dit niet zo grote park heeft als grote bezienswaardigheid de Styggforsen waterval.
Er zijn zoveel verschillende wandelingen mogelijk in Dalarna. Voor elk niveau zijn er korte tot meerdaagse wandelingen beschikbaar. Een goede bron bij het selecteren van wandelingen in Dalarna is deze handzame en informatieve wandelgids met wandelingen in Dalarna. Je kunt natuurlijk ook op de website van Visit Dalarna zoeken naar leuke wandelingen.
Er is veel keuze aan goede restaurants in de regio. Wij hebben heerlijk gegeten in de volgende restaurants:
- Restaurant van Kloten Nature Resort
- Restaurant Geschwornergården bij de kopermijn van Falun
- Banken Bar & Brasserie in Falun
- Restaurant Visit Sjövillan in Rättvik, dichtbij de fraaie pier
- Fryksås hotel restaurant in Orsa
- Njupeskärsserveringen in Fulufjället National Park
- Restaurant Elgen in Sälen
Op onze rondreis overnachtten we in deze unieke accommodaties:
- Kloten Nature Resort in Kloten-Malingsbo Reserve.
Kloten Nature Resort heeft idyllisch gelegen houten cottages, voorzien van alle gemakken. Vlakbij een meer waar we een fantastische zonsondergang meemaakten. Wij verbleven in een ruime cottage die geschikt was voor zes personen. Vanaf seizoen 2024 zijn er ook cottages beschikbaar voor twee personen.
- Clarion Collection Hotel Bergmästaren in Falun.
Hotel Bergmästaren ligt in het hart van de stad in een prachtig gebouw. Ooit was hier een Systembolaget (staatsgecontroleerde slijter) gevestigd. Nu is het een comfortabel hotel dat van alle gemakken is voorzien. Vanuit ons hotel liepen we in korte tijd naar de plekken in Falun die behoren tot de UNESCO Werelderfgoedlijst. - Fryksås hotel in Orsa.
Het Fryksås hotel ligt in een van de oudste en grootste weidegebieden van Zweden, een historische locatie op 10 kilometer van Orsa. Omdat het hooggelegen is, genoten wij van een adembenemend uitzicht over het Orsameer en het Siljanmeer. Maak zeker gebruik van het diner in het restaurant. Men serveert heerlijke gerechten en ondertussen krijg je geen genoeg van het panorama. - Olarsgården Hotell & Restaurang in Sälen.
Olarsgården hotell is een hotel waar je de rijke historie in alle ruimtes proeft. Het hotel heeft 21 kamers die allemaal op een unieke wijze zijn gedecoreerd. Duidelijk is dat dit een hotel is vlakbij een wintersportgebied. Overal in de ruimtes hangen prachtige historische foto’s van wintersport in de omgeving. Het diner in het restaurant kunnen we je van harte aanbevelen!
Overige accommodatie in Dalarna. Ook op de website van Visit Dalarna vind je een goed overzicht van onderkomens in de regio.
