In deze blog nemen we je mee op reis door Normandië. Daarbij brengen we een diepgaand eerbetoon aan de helden die zorgden voor een keerpunt in de geschiedenis. Want op 6 juni 1944 was de kustlijn van Normandië het toneel van de grootste amfibische invasie ooit. Stap in de voetsporen van de soldaten en ontdek de meest indrukwekkende D-Day herdenkingsplekken. Waarom zou je deze plaatsen bezoeken? Niet alleen vanwege de adembenemende vergezichten en pittoreske dorpjes. Maar natuurlijk vooral om de wortels van de vrede te ontdekken die hier diep zijn ingebed.
Deze D-Day herdenkingsplekken vormen het levende bewijs van moed, opoffering en vastberadenheid. Helden uit vele landen hebben de weg geplaveid naar vrede in West-Europa. Dick en Hanno hebben in de aanloop naar de herdenking van 80 jaar D-Day veel bijzondere locaties bezocht. Het werd een emotionele en indrukwekkende reis langs stranden, musea, bunkercomplexen en begraafplaatsen. We begrepen daarna nog beter de essentie van vrijheid en vrede.
In deze blog
Opzet van de blog over D-Day herdenkingsplekken
In deze blog geven we allereerst achtergrondinformatie over D-Day en de invasiestranden. Vervolgens komen in enkele afzonderlijke blogs (zie de icoontjes hieronder) de meest indrukwekkende herdenkingsplekken aan bod. Dit zijn bijvoorbeeld musea, begraafplaatsen, monumenten en bijzondere locaties langs de stranden. Die hebben we gegroepeerd per invasiestrand.
Op het kaartje onderaan deze blog vind je de invasiestranden van D-Day en de beschreven herdenkingsplekken terug.
Het aantal D-Day monumenten in Normandië is talrijk. We hebben ze lang niet allemaal gezien. We geven daarom tot slot nog tips waar je informatie over andere D-Day herdenkingsplekken kunt vinden.
D-Day bezienswaardigheden bij Utah Beach
Sainte-Marie-du-Mont op het Normandische schiereiland Cotentin is onder liefhebbers van de wielersport bekend als etappeplaats van de Tour de France. In 2016 kwam de Brit Mark Cavendish hier als eerste over de finish. Op 6 juni 1944, echter, waren...
D-Day bezienswaardigheden bij Omaha Beach
Het strand tussen Sainte-Honorine en Vierville-sur-Mer is een van de bekendste stranden ter wereld. Niet vanwege het witgele zand, branding, golfslag en de pittoreske omgeving. Nee, dit strand was het toneel van de Amerikaanse invasie tijdens D-Day....
D-Day bezienswaardigheden bij Gold Beach
Arromanches-les-Bains was ooit een rustig vissersdorp. Wie niet van de visserij leefde, boerde op de vruchtbare gronden in de omgeving. Eind 19e eeuw werd Arromanches een geliefde badplaats. Toeristen waardeerden de rustige locatie, mooi omgeven door...
Bezienswaardigheden van D-Day bij Juno Beach en Sword Beach
De kustdorpen Graye-sur-Mer, Courseulles-sur-Mer, Bernières-sur-Mer en Saint-Aubin-sur-Mer waren in juni 1944 het gebied met de codenaam Juno Beach. Iets verderop naar het oosten lagen de plaatsen Merville en Ouistreham. Die bevonden zich middenin...
6 juni 1944: D-Day
Op 6 juni 1944 startte onder de codenaam Operatie Overlord de grootste amfibische operatie uit de geschiedenis. Het moest de beslissende dag worden in de Tweede Wereldoorlog: D-Day oftewel Decision Day. Geallieerde troepen, bestaande uit vooral Amerikaanse, Britse en Canadese manschappen, ondernamen een gedurfde en grootschalige invasie van de kust van Normandië. Deze invasie op 5 stranden met de codenamen Utah, Omaha, Gold, Juno en Sword, leidde een ommekeer in tijdens de Tweede Wereldoorlog.
De aanloop naar D-Day was een minutieus geplande operatie. Het doel was om een stevige voet aan de grond te krijgen op het Europese vasteland. Daarmee moest een vernietigende slag worden toegebracht aan de Nazi’s. Op 5 juni bombardeerden geallieerde vliegtuigen diverse stellingen van de Duitsers om hun verdediging te verzwakken. Zo werd onder andere het strategisch Pointe du Hoc flink gebombardeerd. Toch was succes niet gegarandeerd.
In de vroege ochtend van 6 juni begonnen de geallieerde troepen hun historische landing. Tijdens de hevige gevechten op de stranden verloren duizenden jonge mannen hun leven in de strijd voor vrijheid en bevrijding. Helden die ver van huis hun leven lieten. Zij brachten het grootste offer voor onze vrijheid. De overwinning op D-Day legde de basis voor de bevrijding van West-Europa. Het betekende daarnaast het begin van het einde voor het Naziregime.
De vijf invasiestranden van D-Day
Op 6 juni 1944 kozen de geallieerde strijdkrachten zorgvuldig vijf invasiestranden aan de Normandische kust als de frontlinie van de bevrijding. Deze strategische keuze was gebaseerd op verschillende factoren. Zo speelde de bereikbaarheid vanuit Engeland een grote rol. Ook de weerstand van de Duitse troepen was belangrijk. Het lag voor de hand om een inval te doen in het Nauw van Calais. Daar is de afstand vanaf Engeland naar het continent het kleinst. De Duitsers hadden zich dan ook voorbereid op een aanval in deze regio. Minder verwacht was een aanval in Normandië.
Utah Beach: succesvolle doorbraak in het westen
Utah Beach, gelegen aan de westelijke flank van de invasiezone, zag een relatief succesvolle landing. De Duitse tegenstand was minder dan verwacht. Hierdoor konden de Amerikaanse troepen snel een stevig bruggenhoofd vestigen bij Utah Beach. Zo was het mogelijk om op te rukken naar de belangrijke havenstad Cherbourg. » Bezienswaardigheden op en rond Utah Beach.
Omaha Beach: bevrijding met het hoogste offer
Omaha Beach werd het toneel van intense gevechten. Tijdens de eerste uren verloren vele jonge Amerikanen hun leven, nog voordat zij het strand hadden bereikt. Ondanks felle tegenstand slaagden de geallieerden er uiteindelijk in om dit zwaar bevochten strand in te nemen. » Bezienswaardigheden op en rond Omaha Beach.
Gold Beach: sleutel tot vooruitgang in het midden
Gold Beach, strategisch gelegen tussen Omaha en Juno, diende als een sleutelpositie voor het verbinden van de geallieerde troepen. De snelle verovering hiervan was essentieel voor de coördinatie van de opmars. Engelse troepen waren verantwoordelijk voor de verovering van Gold Beach. » Bezienswaardigheden op en rond Gold Beach.
Juno Beach: Canada’s bijdrage
Canadese troepen leverden hun bijdrage aan het succes van D-Day door de verovering van Juno Beach. Ondanks hevige tegenstand wisten de Canadezen gestaag vooruitgang te boeken. » Bezienswaardigheden op en rond Juno Beach.
Sword Beach: oostelijke pijler van de bevrijding
Sword Beach, de oostelijke pijler van de invasie, werd toegewezen aan Britse troepen. De geallieerden slaagden erin dit strand snel te bevrijden en creëerden zo een belangrijk bruggenhoofd voor verdere opmars. » Bezienswaardigheden op en rond Sword Beach.
80-jarige herdenking D-Day
In 2024 is het 80 jaar geleden dat de invasie in Normandië plaatsvond. Daar wordt uitgebreid bij stilgestaan. Zo is er het D-Day festival in juni. Maar niet alleen op en rond 6 juni zijn er festiviteiten. Vanaf 1 maart tot en met 15 oktober staat de regio in het teken van tal van evenementen. Op de website van het D-Day festival staat alle informatie.
Normandië is dus dit jaar een uitstekende bestemming voor een kort bezoek of langere vakantie. Want laten we niet vergeten dat de regio veel natuurschoon, pittoreske steden en dorpen, historisch en cultureel erfgoed en veel andere hoogtepunten heeft. Samen met de D-Day herdenkingsplekken geven zij elke vakantie kleur.
We adviseren je echter om op 6 juni geen D-Day locaties te gaan bezoeken. Die dag zijn er diverse herdenkingen op verschillende plekken. Leiders en hoogwaardigheidsbekleders uit de hele wereld komen dan naar deze plekken toe. De festiviteiten zijn alleen voor genodigden. Daarnaast zullen er veel veiligheidsmaatregelen getroffen worden. Dit betekent dat er veel wegen afgesloten worden voor het verkeer. Je kunt dus beter een ander moment kiezen om de monumenten te bezoeken.
Meer informatie over D-Day herdenkingsplekken
Dit is maar een kleine greep van interessante herdenkingsplekken. In Normandië zijn nog veel meer locaties te vinden, bekende en onbekende. Kijk voor een overzicht op:
Overzichtskaartje D-Day herdenkingsplekken
Veelgestelde vragen over D-Day herdenkingsplekken
D-Day, of Decision-Day was de grootste amfibische operatie uit de geschiedenis. De geallieerde strijdkrachten hadden het plan om via een invasie op de stranden van Normandië een begin te maken met de bevrijding van West-Europa. Aan deze operatie, met de naam Overlord, deden vooral soldaten mee uit Amerika, Engeland en Canada. Andere landen die bijdroegen aan de invasie waren Noorwegen, Australië, België, Frankrijk, Griekenland, Nederland, Nieuw-Zeeland en Polen.
Het oorspronkelijke plan was om de invasie op 5 juni 1944 uit te voeren, maar vanwege ongunstige weersomstandigheden werd D-Day uitgesteld tot 6 juni 1944. De geallieerde leiders wilden optimale omstandigheden voor de invasie. Het weer speelde daarbij een cruciale rol. Op 4 juni 1944 werd door meteorologen een gunstiger weerbericht voorspeld voor 6 juni. Daarom besloten de geallieerden op basis van deze prognose de invasie naar 6 juni te verschuiven.
D-Day werd het keerpunt in de Tweede Wereldoorlog. Dankzij de hevige strijd en ondanks de grote verliezen, wisten de geallieerden stap voor stap Normandië te veroveren en Parijs te bevrijden. De Duitse bezetter werd daarmee een grote slag toegebracht. Zo werd D-Day voor de Nazi’s het begin van het einde. Want het succes van D-Day bracht uiteindelijk de bevrijding van heel West-Europa en de capitulatie van Nazi-Duitsland.
De kustlijn vanaf de plaats Sainte Marie du Mont in het westen tot aan Ouistreham in het oosten kende vijf invasiestranden. Op die vijf locaties vond de grootste amfibische operatie in de geschiedenis plaats. De stranden hadden de codenamen Utah Beach, Omaha Beach, Juno Beach, Gold Beach en Sword Beach.
In Normandië vind je vele musea die een bepaald aspect van D-Day belichten. Deze mag je zeker niet missen: Caen Memorial Museum in Caen, Musée de Utah Beach, Musée du Débarquement in Arromanches, Airborne Museum in Sainte-Mère-Église, Tweede Wereldoorlog Museum in Quinéville en Mémorial des civils dan la Guerre in Falaise.
Om een goed beeld te krijgen van de aanloop naar de oorlog, de voorbereidingen voor D-Day, het verloop van de oorlog daarna en de periode na de bevrijding tot en met de Koude Oorlog, is het verstandig om te beginnen met het Caen Memorial Museum. Dat geeft een uitstekend historisch perspectief. Daarna beleef je de andere musea en herdenkingsplekken nog intenser.
Er zijn 27 militaire begraafplaatsen in de regio Normandië. Slachtoffers die tijdens D-Day en de gevechten daarna zijn gevallen, hebben daar hun laatste rustplaats gekregen. De meest bekende en indrukwekkende is die bij Colleville-sur-Mer, vlakbij Omaha Beach. Dit is de Amerikaanse begraafplaats. Duizenden Amerikanen hebben hier hun graf. Op de begraafplaats is een groot monument met een immens bronzen beeld. Het bezoekerscentrum geeft gedetailleerde informatie over de militaire operaties tijdens D-Day.
Andere bijzondere kerkhoven zijn de Engelse begraafplaats in Bayeux (de grootste Engelse begraafplaats op Frans grondgebied) en de Duitse begraafplaats in La Cambe. Het is een sobere plek met kruisen in donkere kleuren.
Jaarlijks vinden op 6 juni diverse herdenkingsplechtigheden plaats. Om de vijf jaar zijn dit grote gebeurtenissen, waarbij veel wereldleiders en genodigden aanwezig zijn. Daarom is het niet mogelijk om in die lustrumjaren (2024, 2029 en verder) een bezoek te brengen aan de belangrijkste D-Day herdenkingsplekken. In dergelijke jaren zijn er gedurende vele maanden diverse activiteiten gepland in Normandië.
Vanaf 1 maart tot en met 15 oktober staat Normandië in het teken van tal van evenementen. Op de website van Normandië Toerisme staat alle informatie over de 80e herdenking van de invasie.
Ja, het is mogelijk om de (meeste) D-Day herdenkingsplekken met het openbaar vervoer te bereiken. Vanuit de steden Caen (in het oosten), Bayeux (in het midden) en Carentan (in het westen) gaan bussen naar de invasiestranden en andere herdenkingsplekken. Vanuit Parijs bereik je deze drie steden gemakkelijk met de trein.
Los van de invasiestranden bevinden zich aan de kust enkele pittoreske dorpjes en steden. Zoals Barfleur, ten noorden van Utah Beach. Dit charmante dorpje biedt een fraaie, kleine vissershaven, kleurrijke vakwerkhuizen en gezellige terrassen aan de boulevard. Maar ook net van de kust vandaan vind je interessante typisch Normandische steden die beslist een bezoek waard zijn. Neem bijvoorbeeld Caen, een stad bekend om haar rijke geschiedenis en bezienswaardigheden als het Mémorial de Caen, de Abbaye-aux-Hommes en het kasteel van Caen. Daarnaast mag je Bayeux niet missen, een stad met leuke straatjes om doorheen te wandelen. De belangrijkste bezienswaardigheden van de stad zijn de Cathédrale Notre-Dame en het Tapijt van Bayeux. Dit gigantische tapijt uit de 11e eeuw beeldt de verovering van Normandië uit
Verder komt eveneens de natuurliefhebber in dit deel van Normandië ruimschoots aan zijn trekken. Op het schiereiland van Cotentin bevindt zich namelijk het grote en unieke natuurpark “Marais du Cotentin et de Bessin”. Dit waterrijke moerasgebied is een habitat voor een grote diversiteit aan vogels. Je hebt er ook vele zeldzame plantensoorten waaronder diverse soorten orchideeën.