Etappe 6 van het Pieterpad

Etappe 6 van het Pieterpad vormt een lange maar fraaie bos- en heidewandeling. In Schoonloo gaat de route van start. De finish is maar liefst 23 kilometer verderweg, namelijk in het charmante dorpje Sleen. Alhoewel de bossen de boventoon voeren bij deze etappe, zorgt agrarisch land regelmatig voor aangename afwisseling. En wandel je hier in de zomermaanden, dan val je pas echt met de neus in de boter: de talrijke heidevelden bieden in deze maanden een intens paars spektakelstuk.

Direct de bossen in van etappe 6 van het Pieterpad

Schoonloo, het startpunt van vandaag, is een klein dorp dat ontstond in de vroege middeleeuwen als dochternederzetting van Grolloo. Het dorpje kende een tijdelijke groei aan het begin van de 20e eeuw toen de gemeenschappelijke gronden werden verkocht. Er kwam een school en zelfs een tramstation. Na de Tweede Wereldoorlog leidde een ruilverkaveling tot een afname van de bevolking en het sluiten van voorzieningen. Sindsdien richt Schoonloo zich meer op toerisme en natuurbeleving. En dit is ook te merken: al vanaf het begin van mijn wandeling kom ik meerdere, enthousiaste Pieterpadlopers tegen.

Zodra ik de N374 oversteek, betreed ik de bossen van boswachterij Schoonloo. Dit prachtige grote natuurgebied, gelegen tussen de dorpen Schoonloo, Grolloo en Elpin, wordt beheerd door Staatsbosbeheer. Het kenmerkt zich door een afwisselend landschap van bossen, heidevelden, vennen en zandverstuivingen. Dat was vroeger wel anders. In de jaren ’30 van de vorige eeuw bestond het gebied voornamelijk uit heide en stuifzand. In het kader van de werkverschaffing tijdens de crisisjaren werd begonnen met de aanplant van bossen. Dit waren voornamelijk naaldbomen, zoals grove den en lariks.

Meer diversiteit in Boswachterij Schoonloo

Inmiddels vind je er naast de aangeplante naaldbomen ook inheemse loofbomen zoals de eik en de berk. De bossen vormen nu het leefgebied van onder andere reeën, vossen, dassen en zelfs de wolf. Maar ook diverse vogelsoorten zoals de zwarte specht en de boomleeuwerik. De overgebleven heidevelden zijn belangrijk voor zeldzame planten en dieren, waaronder de adder, zandhagedis en diverse vlindersoorten. Daarnaast zijn de vennen in het gebied waardevolle biotopen voor amfibieën en waterinsecten.

Staatsbosbeheer voert een actief beheer in Boswachterij Schoonloo om de natuurwaarden te behouden en te versterken. Zo wordt er gewerkt aan het omvormen van de monotone naaldbossen naar meer gevarieerde en natuurlijke bossen. Daarnaast worden de heidevelden regelmatig gemaaid of begraasd om verbossing tegen te gaan. En met resultaat, want terwijl ik er langs loop, ligt de heide er fantastisch bij. Vooral nu is het dubbel en dwars genieten van de intense paarse gloed van de bloeiende heide!

Regelmatig pikt de route een stukje bosrand mee. Voor iemand zoals ik die van vergezichten houdt, is dat wel zo fijn. Af en toe passeer ik daarbij een jagershut. Staatsbosbeheer plaatst dergelijke observatiehutten zodat bezoekers van Boswachterij Schoonloo er wild kunnen spotten. Bij een van de hutten klim ik via de trap omhoog en speur de akker af. Op enkele vogels en een wandelaar na is er weinig bijzonders te zien. Waarschijnlijk moet je hier ‘s ochtends vroeg of juist bij de schemering zijn om wild te spotten.

De Meeuwenplassen bij het voormalige Orvelterveen

In het uiterste zuiden van Nationaal Park Drentsche Aa kom ik uit bij een groot heideveld. Temidden van de prachtig paarse, bloeiende heide liggen enkele redelijk grote vennen verscholen: de Meeuwenplassen. Op deze plek zijn in 1911 resten gevonden van het verdwenen dorp Orvelterveen. Dit dorpje heeft tot eind 17e eeuw bestaan.

Er gaan drie verhalen rond waarom het dorp verdween. Een van die verhalen is dat Bommen Berend, de bisschop van Münster, het in 1672 verwoestte op doortocht naar Groningen. Bij een ander verhaal gaat het om de legende rond de twee reuzen Ellert en Brammert. Het duo maakte lang geleden de omgeving onveilig door reizigers te overvallen. Op een dag besloten ze om een meisje genaamd Marieke te ontvoeren als hulp in de huishouding. Toen zij met reus Ellert alleen thuis was, zag ze haar kans schoon om zijn keel door te snijden en te vluchten. Uit angst voor wraak van reus Brammert verlieten de bewoners daarop halsoverkop hun dorp.

Omdat ik verder geen grote voetafdrukken in het landschap zie, ga ik uit van het derde, meer natuurlijke verhaal. Vanwege de jarenlange vervening en oxidatie zakte het maaiveld in. Hierdoor werd akkerbouw simpelweg onmogelijk.

Via de bossen rond Schoonoord naar Boswachterij Sleenerzand

De route leidt mij dwars door akkers naar de bosrand van een ander bosgebied. Via een klaphek bereik ik vervolgens een uitgestrekte open plek in het bos. Er groeit hoog prairiegras en er bloeit heide. Enkele kleine en wat grotere vennen glinsteren in de zomerzon. Het is zo’n mooi plekje dat ik besluit om hier de meegebrachte lunch te nuttigen. Ik ben zeker niet de enige die van dit type landschap kan genieten: uit twee richtingen zie ik Pieterpadlopers regelmatig stil staan om foto’s te maken.

Niet veel later maken de heide en het grasland weer plaats voor fraaie bossen. Pas op het moment dat ik via een voetgangersbrug het kaarsrechte Oranjekanaal oversteek, weet ik dat ik vlakbij Schoonoord ben. Dit dorpje is midden 19e eeuw ontstaan door veenwerkers en kanaalgravers. Ik zou er normaal geen melding van hebben gemaakt maar maak nu toch een uitzondering. In dit dorpje staat namelijk het openluchtmuseum van het eerder genoemde reuzenduo Ellert en Brammert. Zou het beruchte tweetal dan toch hebben bestaan?

Boswachterij Sleenerzand aan etappe 6 van het Pieterpad

Hierna volgt een lange maar ronduit schitterende wandeling door de bossen van Boswachterij Sleenerzand. Voorafgaand aan deze wandeldag heb ik op de website van Staatsbosbeheer gelezen dat dit bosgebied uniek is door de combinatie van natuur en geschiedenis. Zo kun je hier genieten van prachtige landschappen, zeldzame planten en dieren, en tegelijkertijd een reis door de tijd te maken. Je hebt er namelijk prehistorische hunebedden, grafheuvels en Keltische landbouwgronden, tot overblijfselen uit de Tweede Wereldoorlog.

Uit de Tweede Wereldoorlog is nog een onderduikershol aanwezig. Hier hielden mensen zich verborgen voor de bezitter. Pal aan de route kom ik nog een vliegtuigmonument tegen. Het monument is direct na de oorlog gemaakt van wrakstukken van een in 1943 neergestorte Engelse bommenwerper. Dit ter nagedachtenis aan de omgekomen bemanningsleden.

Ergens halverwege de wandeling door Boswachterij Sleenerzand passeer ik tevens een open veld. Volgens de kaart gaat het om een “speelweide”. Maar midden op een kleine heuvel zie ik grote rotsblokken op elkaar gestapeld liggen. Het lijkt sterk op een soort van monument, maar nergens kan ik hierover informatie vinden. Daarom meteen een oproep aan de lezer van deze blog: mocht je weten wat het bouwwerk is (afgebeeld op onderstaande foto), laat dan graag een berichtje achter in het opmerkingenveld onderaan deze blog.

Pittoresk einde van de fraaie etappe 6 van het Pieterpad

Het laatste deel van de zesde etappe van het Pieterpad voert over de slingerende, verharde weg naar Sleen. Onderweg passeer ik weilanden, maisvelden en schaduwrijke bosschages. Ik raak nog in gesprek met een andere Pieterpadloper uit Brabant. Enkele keren per jaar brengt hij met zijn vrouw een vakantie door op de camping in Salland. Zijn vrouw blijft dan op de camping als hij weer een etappe van het Pieterpad loopt. Aan de volgende etappe komt hij pas in november toe. Hopelijk is het dan net zo mooi zonnig als vandaag!

Samen lopen we de bebouwde kom in van het bijzonder pittoreske Sleen. Het is een van de authentiekste brinkdorpen in de regio. Het van oorsprong agrarische dorp is ontstaan in de vroege middeleeuwen. In het oude dorpscentrum staan nog vele schitterende, oude boerderijen. Een andere bezienswaardigheid is de Nederlandse Hervormde Kerk uit de 15e eeuw. Met een hoogte van 68 meter heeft de kerk de hoogste kerktoren van Drenthe. Daarnaast heb je in Sleen een fraaie molen, De Hoop genaamd. Ik neem afscheid van mijn gezelschap en zoek de auto op. Daarmee is een einde gekomen aan de lange maar bijzonder plezierige zesde etappe van het Pieterpad.

Dit interesseert je wellicht ook

• Algemene informatie over en overige etappes van het Pieterpad
• Trage Tocht Gasteren in het Nationaal Park Drentsche Aa
• De oudste langeafstandswandeling van Nederland
• Het Nederlands Kustpad: wandelen langs de Noordzee
• Trekvogelpad, het langste natuurpad van Nederland
• De Dutch Mountain Trail: prachtige tocht in Zuid-Limburg