Het Voetstappenpad rondom Hilversum

Regelmatig kwamen we bij onze rondwandelingen in het Gooi een bijzondere markering tegen: een steen met de tekst “voetpad” en een voetafdruk. Na wat zoeken op internet ontdekten we dat die steen de markering vormt van het Voetstappenpad rondom Hilversum. Nou, dat rondje wilden we natuurlijk zelf ook lopen. Het werd een prachtige en afwisselende wandeling. Het Voetstappenpad rijgt alle hoogtepunten in het Gooi aaneen. En met de schitterende herfstkleuren was het een heerlijke, maar pittige dagtocht.

De historie van het Voetstappenpad rondom Hilversum

Het Voetstappenpad rondom Hilversum bestaat al bijna 100 jaar. In 1938 vond men dat er meer toeristen naar het Gooi moesten komen. Daarom werd besloten tot het aanleggen van een wandelpad bij Hilversum. Het was in die tijd crisis met veel werklozen. De aanleg van het Voetstappenpad werd om die reden een werkverschaffingsproject. De werklozen maakten niet alleen het pad, maar ook de zitbankjes op de route en de betonnen markeringen.

Na de oorlog werd het pad niet onderhouden. Daardoor raakte het snel in verval en zelfs overwoekerd. Eind van de vorige eeuw besloot men het pad weer te herstellen. Door de groei van Hilversum en nieuwe wegen kwam er wel een aangepaste route.

Waar is de eerste steen van het Voetstappenpad rondom Hilversum?

De route kent geen officieel begin- en eindpunt. Via Google Maps vinden we een parkeerplaats van het Goois Natuurreservaat bij de Westerheide. Die parkeerplaats zou bijna aan de route moeten liggen. Als we “bestemming bereikt” horen, staan we echter middenin een woonwijk. Geen parkeerplaats te zien hier. Volgens de gps-track zijn we echter niet ver van de route. We stappen daarom uit en lopen het bos in.

We zien wel een andere markering met alleen een nummer. Zou dat de route zijn? Hij komt niet helemaal overeen met de gps-track, maar we lopen door. Een wandelend echtpaar komt ons tegemoet. We vragen of zij in de buurt een steen met “voetpad” hebben ontdekt. Nee, zij wandelen zomaar wat. Hoewel ze hier vaker lopen, kennen ze de steen ook niet. Met de bijbeltekst “zoekt en gij zult vinden”, nemen ze afscheid van ons. Even later vinden we de markering. Het echtpaar moet er bijna over gestruikeld zijn, maar het is hen dus niet opgevallen. Voor hen was het dus niet “de steen des aanstoots”, om maar in Bijbelse termen te blijven.

Heidegebieden op het Voetstappenpad rondom Hilversum

Deze wandeling voert over de diverse heidegebieden in de buurt van Hilversum. We beginnen onze wandeling op de Westerheide. De uitgestrekte vlakte is op dit tijdstip in de ochtend heerlijk rustig. We kuieren over de paden in ons eentje. Er komen veel grafheuvels voor op dit deel van de heide. Daarnaast is er een groot urnenveld gevonden. Het was een van de grootste velden van Europa. Het Goois Museum in Hilversum toont de vondsten.

Ook de Zuiderheide ligt op de route. We zien zandverstuivingen en de leeuwenkuil. Deze kuil lag al tijden in het landschap. Na het weghalen van verontreinigd slib is de kuil nog dieper geworden. We komen langs de grazende schaapskudde op de heide. Met hun begrazing zorgen ze dat de heide niet overwoekerd raakt. Het blijft altijd een mooi gezicht als zo’n kudde minutieus iedere vierkante meter van het gebied afgraast.

In de middag lopen we over de fraaie Hoorneboegse heide. Met het zonnige najaarsweer is dit het drukste heidegebied dat we tegenkomen op de route. Maar nog steeds hebben we alle ruimte. We bedenken ook dat we al deze heidegebieden regelmatig bezoeken. Maar toch ontdekken we met het Voetstappenpad rondom Hilversum weer plekken die we nog nooit hadden gezien.

Aan het einde van de wandeling kuieren we weer terug naar het eindpunt over de Westerheide. Het is inmiddels half zes geweest. We hebben het heidegebied nu helemaal voor ons alleen. Met de steeds lager staande zon levert het fraaie beelden op. En ook dit deel van de heide is volledig nieuw voor ons.

Herfstkleuren in de bossen

Maar deze wandeling voert niet alleen over de heide. Gelukkig wandelen we regelmatig het bos in. En dat is in deze tijd van het jaar zeker een genoegen. Langzaam maar zeker tonen de bomen zich in de mooiste herfstkleuren. Onder ons dempen de vele bladeren onze voetstappen.

Paddenstoelen zien we jammer genoeg niet veel. En wat we ontdekken, is door de harde wind van de laatste dagen omver geblazen. Ondanks dat gemis blijft het landschap onverminderd mooi. Mountainbikers die voorbij razen, gunnen zich nauwelijks tijd om te genieten van de herfsttinten. De joggers nemen gelukkig wel de gelegenheid om om zich heen te kijken.

Op de grens met Utrecht

Tijdens de wandeling lopen we een stukje langs de vroegere grens tussen Utrecht en Holland. Na een grote veldslag in de 14e eeuw kwam er een scheidslijn. Wij staan voor de Leeuwenpaal. Aan de ene kant zien we de Hollandse leeuw. Op de andere kant staat het wapen van de Bisschop van Utrecht. In 1356 kwam op deze plek een houten paal. Vanaf dat punt trok men een rechte lijn naar de Dom in Utrecht. Zo ontstond de grens tussen de rivaliserende gewesten Holland en Utrecht.

De grensconflicten gingen vooral over de lucratieve turfwinning. De veengebieden van het Gooi waren ideaal om turf af te steken. We vragen ons af of de grenspalen voldoende waren om de twisten te doen stoppen.

Hilversums Wasmeer

We ontdekken het Hilversums Wasmeer bij het Voetstappenpad rondom Hilversum. Ooit was dit de plek waar de herders hun schapen wasten. Daaraan dankt dit heideven zijn naam. De grond op deze plek was nagenoeg ondoordringbaar, waardoor het regenwater bleef staan.

Maar geleidelijk aan verzandt het Wasmeer. Vandaar dat Schotse hooglanders als grazers moeten zorgen dat het meer nog meer dichtgroeit. Vanuit de observatiehut hebben we een fraai uitzicht op het meer en de daarachter liggende bosrand met herfstkleuren. We spotten diverse vogels. Jammer is het dat vandalen alle informatieborden in de observatiehut hebben beschilderd. We kunnen daarom niet lezen welke bijzondere soorten we hebben gezien.

Even doorbijten, maar dan appeltaart

Bijna de hele route is fraai en afwisselend. Een deel van het Voetstappenpad rondom Hilversum is helaas minder mooi. We bereiken de rand van Hilversum. We worstelen ons eerst door een bedrijventerrein met vooral autobedrijven. Daarna komt een niet zo interessante woonwijk op ons pad. Toch besluiten we even een stop te maken bij een parkje, want we voelen onze benen.

Iets verderop zit een man alleen op een bank. Hij drinkt een blik bier. Als die leeg is, pakt hij de volgende. Ook die klokt hij snel naar binnen. Daarna stapt hij weer op zijn elektrische step. Zo kun je natuurlijk ook een zonnige zaterdagmiddag besteden. In ieder geval is het minder vermoeiend dan onze manier.

Even later bereiken we een winkelcentrum. Omdat we koffie en vooral appeltaart willen, gaan we op zoek naar een geschikte plek. Die vinden we al snel. Het lijkt wel of het hele bejaardentehuis van Hilversum dit als stamcafe heeft. We zijn, ondanks dat we wat onder of zelfs al iets boven de 60 jaar zijn, overduidelijk de jongste gasten. Maar de koffie en de welverdiende appeltaart smaakt er niet minder om.

Bijzondere beeldentuin

In het Corversbos lopen we langs een bijzonder huis met een al even zo bijzondere tuin. Dit is de beeldentuin de Zanderij. In de immense tuin staan vele beelden van kunstenaars uit eigen land en over de grens. Het is een bonte verzameling van alle stijlen en uit alle regio’s. Uit een boom komt een gezicht en iets daaronder een hand. Daar weer onder hangen wandelschoenen. Zou een vermoeide wandelaar van het Voetstappenpad rondom Hilversum op deze plek zijn schoenen aan de wilgen hebben gehangen?

De tuin is een heerlijk rustpunt, de zon schijnt nog net over de bomen heen. We bestellen een stuk zelfgebakken kweeperentaart. Met zo’n afstand verbranden we zoveel calorieën, dat een tweede stuk taart verantwoord is, besluiten we. Daarna drinken we nog een biertje. Het zonnetje schijnt op onze gezichten en het uitzicht op de tuin is fraai. Wat is het leven toch goed, zo vergeet je alle inspanningen gelijk.

Afsnijden of niet?

Als we het Spandersbosch achter ons hebben gelaten, weerstaan we de verleiding om de route in te korten. We kunnen nu gemakkelijk een doorsteekje maken naar onze auto. Maar als we een wandeling maken, doen we het goed. We besluiten om door te lopen. En daar krijgen we geen spijt van.

We lopen over een prachtige beukenlaan. Aan weerszijden liggen heidegebieden. Met de laagstaande zon lijkt het haast alsof de heide in bloei staat. Het levert mooie taferelen op die we voor geen goud hadden willen missen. Ook het allerlaatste stuk over de Westerheide is geweldig. Het is inmiddels zes uur. Blijkbaar zit iedereen aan de borrel of aan het avondeten. Want de heide is totaal verlaten. Bijzonder om dit in de drukke Randstad op een zonnige dag in het weekend mee te maken.

Dan zit het Voetstappenpad rondom Hilversum er echt op. We hebben een heerlijke tocht gemaakt, met veel afwisseling en hoogtepunten. En ondanks dat we er vaak komen, leverde deze wandeling vele nieuwe ontdekkingen op. Een aanrader dus! Voldaan zoeken we onze stal op. Net als de kudde koeien die we eerder tegenkwamen. In een lang lint langs de herfstbossen liepen ze naar hun nachtverblijf. 

Dit interesseert je wellicht ook

• De heide bij Laren en Hilversum
• Schitterende herfstwandeling bij Hollandsche Rading
• Wandelen vanaf landgoed Zonnestraal bij Hilversum
• Genieten van de Gooise natuur
• Wandelen langs de buitenplaatsen van ‘s-Graveland
• Herfstwandeling vanuit ‘s-Graveland