Het oude maar bruisende Lissabon betovert reizigers al eeuwenlang. Onder meer met de schilderachtige wijk Alfama en het indrukwekkende kasteel van São Jorge. Dankzij de gemoedelijke charme en de vele bezienswaardigheden is de stad een populaire bestemming voor een stedentrip. Maar ook de omgeving van de Portugese hoofdstad heeft veel te bieden. Zo is Estoril in het westen, mede vanwege het heerlijke, gematigde klimaat, populair onder golfers. In deze blog vind je de hoogtepunten in en buiten Lissabon die niet mogen ontbreken tijdens je stedentrip.
In deze blog
- Een klein beetje geschiedenis
- Stedentrip naar Lissabon: waar te beginnen?
- De vele hoogtepunten van de Iberische stad van de zeven heuvels
- Bezienswaardigheden in de omgeving van Lissabon
- Praktische zaken voor je stedentrip naar Lissabon
- Citypass en speciale tours in Lissabon
- Dit interesseert je wellicht ook
Een klein beetje geschiedenis
Lissabon werd rond 1200 v.Chr. gesticht door Fenicische kolonisten. De stad maakte vervolgens deel uit van het Carthaagse Rijk. Na de Punische oorlogen werd Lissabon het belangrijkste Romeinse handelscentrum in de regio. Begin 8e eeuw werd de stad veroverd door de Moren. Veel van het Moorse erfgoed, waaronder het kasteel van São Jorge, is bewaard gebleven in het nabijgelegen Alfama: de oudste nog bestaande wijk van de stad.
De Gouden Eeuw van Portugal, en daarmee ook van Lissabon, begon in de 15e eeuw. Hendrik “de Zeevaarder” veroverde Ceuta en stichtte daarmee de eerste Europese overzeese kolonie. Later begon hij de zeevaartschool van Sagres in de Algarve waarmee het tijdperk van de ontdekkingsreizen van start ging. Nadien zeilde Vasco da Gama via zijn Kaaproute naar India. Hiermee kwam een einde aan het Venetiaanse monopolie op de handel tussen Europa en het Verre Oosten. De Portugezen zijn trots op dit wapenfeit. Niet voor niets staat er in de wijk Belém van de ontdekkingsreiziger een groot standbeeld.
Een zwarte dag in de geschiedenis van Lissabon is de grote aardbeving midden 18e eeuw. Grote delen van de stad werden verwoest en tienduizenden bewoners lieten het leven. De gebeurtenis vond plaats op een belangrijke religieuze feestdag (Allerheiligen). Bijna elke kerk in de stad werd daarbij verwoest. Dit zorgde voor onrust en verwarring in het vrome, rooms-katholieke land. De wederopbouw verliep bijzonder voorspoedig en bezorgde de stad de huidige grote parken en lange, rechte lanen. Toch had de aardbeving een grote impact op de stad en de koloniale ambities van het land.
Stedentrip naar Lissabon: waar te beginnen?
Net als onder meer Rome, Moskou en San Francisco, is Lissabon gebouwd op zeven heuvels. De stad strekt zich uit langs de noordelijke oever van de Taag. Het centrum van Lissabon met Baixa (benedenstad) en Bairro Alto (bovenstad) vind je net ten noorden van de rivier. Hier kom je ook de steile, kronkelige straatjes en trappen in de oude stadswijken Mouraria en Alfama tegen. De meeste (historische) bezienswaardigheden liggen in dit deel van de stad. Maar ook daar buiten valt er genoeg te zien en te beleven.
Een goede manier om Lissabon snel te leren kennen is met een fietstour. Dit kan met een Nederlandstalige gids bij Baja Bikes. Het meest populaire tourtje van het Nederlandse bedrijf is de tocht waarbij je de belangrijkste highlights te zien krijgt. De enthousiaste gids weet erg veel te vertellen en geeft heel veel achtergrondinformatie. In krap drie uur tijd leer je veel over de historie, cultuur en de hoogtepunten van de stad. Een optimaal begin van de stedentrip naar Lissabon!
De vele hoogtepunten van de Iberische stad van de zeven heuvels
Lissabon heeft zoveel te bieden dat je je hier makkelijk vier of meer dagen kunt vermaken. We noemen slechts enkele bezienswaardigheden die je volgens ons sowieso moet zien.
Het kasteel van São Jorge
Het kasteel van São Jorge (Sint Joris) is het bekendste en meest indrukwekkende kasteel van Lissabon. De grote citadel torent hoog boven de oude wijk Alfama uit. Al in de 6e eeuw v.Chr. woonden er mensen op de plek waar nu het kasteel staat. Vier eeuwen later bouwden de Romeinen er de eerste versterkingen. Deze werden door de Moren en later de Portugezen verder uitgebreid. Toen Lissabon midden 13e eeuw de hoofdstad werd van Portugal, werd het kasteel omgebouwd tot koninklijk paleis.
Tijdens de grote aardbeving midden 18e eeuw is helaas veel beschadigd. Wel zijn delen van het paleis en de fraaie tuinen weer aardig hersteld. Maar het zijn de kasteelmuren, de torens en vooral de spectaculaire uitzichten waarom je het kasteel moet bezoeken.
Struinen door het oude, heuvelachtige Alfama
De oude visserswijk Alfama overleefde de grote aardbeving wonderbaarlijk goed. Hier vind je nog het authentieke, oude Lissabon. Wij kunnen er uren in rond dwalen. De eerste keer dat we hier waren was bijna 35 jaar geleden. Tijdens ons laatste bezoek leek de tijd hier echt stil te hebben gestaan. De beklimming van de smalle oude steegjes is overigens een uitstekende workout.
Tot de belangrijkste bezienswaardigheden behoren de kathedraal van Lissabon en het kasteel van Sint Joris. De kathedraal werd midden 12e eeuw gebouwd in hetzelfde jaar dat de Moren waren verdreven. Op dezelfde plek stond daarvoor de hoofdmoskee van de stad.
Belém
In de wijk Belém in het westen van de stad vind je aan de rivier vele beroemde monumenten. Zoals de Torre de Belém. Deze toren uit begin 16e eeuw werd gebouwd als gedenkteken aan de ontdekkingsreizen van Vasco da Gama. Het is een van de belangrijkste bezienswaardigheden in Lissabon. En net als het nabijgelegen, indrukwekkende Jerónimos-klooster is het UNESCO-werelderfgoed. De toren heeft een interessant interieur. Maar het is vooral het fraaie uitzicht op de Taag waarom je de toren moet bezoeken.
Genoemd klooster straalt nog steeds de macht en rijkdom van Portugal uit van de tijd van de ontdekkingsreizen. Het werd gebouwd op de plek waar Vasco da Gama de laatste nacht vóór vertrek naar India in gebed ging. Enkele grote figuren uit de Portugese geschiedenis liggen hier begraven. Zoals Vasco da Gama maar ook koningen en dichters. Mede dankzij de prachtige kloostergangen met mariene decoraties, mag je het klooster niet overslaan.
In de wijk heb je ook het Padrão dos Descobrimentos, het monument van de ontdekkingsreizen. Het 52 meter hoge monument heeft de vorm van een schip met gebolde zeilen. Er staan 33 gebeeldhouwde personen op het monument. De voorste man is Hendrik de Zeevaarder. Uiteraard staat ook Vasco da Gama tussen de stenen menigte.
Botanische tuinen en parken van Lissabon
Houd je van botanische tuinen, dan ben je in Lissabon aan het goede adres. Je hebt er maar liefst drie die een bezoek waard zijn: Jardim Botânico d’Ajuda, Jardim Botânico Tropical en Jardim Botânico de Lisboa. Heerlijk om de drukte of warmte in de stad even te ontvluchten. De botanische tuin van Lissabon is de grootste. Wij vonden met name de tropische tuin erg interessant. Zo vind je hier (tropische) plantensoorten die een link hebben met de Portugese ontdekkingsreizen. Bijvoorbeeld peper, en de cacao- en kaneelboom.
Naast botanische tuinen heb je in Lissabon vele, bijzonder fraaie stadsparken. Een daarvan is de Jardim da Estrela, gelegen vlakbij de Basiliek van Estrela. Niet groot maar wel heerlijk rustig en vol (sub)tropische planten. Een ander park is het 25 hectare grote Parque Eduardo VII. Dit park ligt op een heuvel en biedt een fantastisch uitzicht op de benedenstad en de Taag. Behoefte om te sporten, bijvoorbeeld mountainbiken of hardlopen? Bezoek dan het maar liefst 1000 hectare grote Parque Florestal de Monsanto. Het is een van de grootste stadsparken (bossen) van Europa. Ook hier heb je prachtig uitzicht op Lissabon en de Taag. Regelmatig worden er concerten en theatervoorstellingen gehouden.
De prachtige pleinen van Lissabon
Er zijn diverse pleinen in Lissabon die absoluut een bezoek waard zijn. Een daarvan is het Praça dos Restauradores, gelegen aan het begin van de chique Avenida da Liberdade. De blikvanger is de grote 19e eeuwse obelisk ter nagedachtenis aan de Portugese onafhankelijkheid. Het plein is niet het meest gezellige plein van de stad maar je hebt er wel interessante, historische bezienswaardigheden. Bijvoorbeeld het luxueuze roze paleis Foz en het verbluffende art deco theater wat er naast staat. In de directe omgeving vind je er verder vele, goede restaurants.
Een ander bijzonder mooi plein is het Praça de Dom Pedro IV. Het grote plein, dat ook wel Rossio genoemd wordt, heeft twee prachtige fonteinen en een immens standbeeld. Je vindt er vele leuke winkels en restaurants. Een derde, niet te vergeten plein is het Praça do Comércio aan de Taag. Omdat vanaf hier bussen, trams en het pontje naar de overzijde van de Taag vertrekken, is het er doorgaans gezellig druk. Je hebt er veel horecagelegenheden, enkele winkels en een VVV-kantoor.
De heuvel beklimmen met een ‘elevador’
Misschien wel de mooiste vorm van OV in Lissabon is een rit met een “elevador”: een soort kabeltram uit eind 19e eeuw. Dit transportmiddel werd speciaal ontworpen voor de steile en lange hellingen in de stad. Je hebt er drie, namelijk Elevador do Lavra, Elevador da Glória en Elevador da Bica.
De Elevador do Lavra is de minst bekende maar wel de oudste en steilste kabeltram. Hij gaat van de Câmara Pestana naar Largo da Anunciada. De bekendste en populairste van de drie kabelbanen is de Elevador da Glória. Deze verbindt het Praça dos Restauradores met de Rua San Pedro de Alcántara in Bairro Alto. Op het hoogste punt van de kabelbaan, in Bairro Alto, heb je een prachtig uitzicht over Lissabon! De Elevador da Bica is de befaamde tramlijn 28. Hij loopt door de Rua da Bica de Duarte Belo om in Bairro Alto te komen. Welke tram je ook neemt, een rit met een elevador mag niet aan je stedentrip ontbreken!
Bezienswaardigheden in de omgeving van Lissabon
Heb je nog meer tijd te besteden in de omgeving van Lissabon? Bezoek dan ook het pittoreske plaatsje Sintra ten westen van de stad. Je vindt er enkele prachtige paleizen en kastelen. En wil je een dagje of dagdeel aan het strand doorbrengen? Ga dan naar Estoril of Cascais, de trendy, relaxte badplaatsen aan de Costa de Lisboa. In deze omgeving ten westen van de hoofdstad komt ook de fervente golfer ruimschoots aan zijn trekken. Spoedig besteden we in een aparte blog aandacht aan deze bezienswaardigheden.
Praktische zaken voor je stedentrip naar Lissabon
In Lissabon kun je de Lisboa Card aanschaffen. Met deze pas heb je gratis toegang tot 26 musea en monumenten, waaronder Torre de Belém en het Mosteiro dos Jerónimos. Daarnaast biedt de pas gratis openbaar vervoer, inclusief de beroemde houten tram van Santa Justa!
Zowel in het centrum als in directe omgeving is er veel, goed betaalbare accommodatie in Lissabon te vinden. Persoonlijk vinden we de oude wijken Alfama, Bairro Alto en Baixa plezierig om te verblijven. Maar ook Bélem waar we tijdens onze laatste stedentrip verbleven was een goede keuze. Voordeel van Bélem is dat je op loopafstand zit van bezienswaardigheden als het Mosteiro dos Jerónimos en de toren.
Het is culinair genieten in Lissabon. Er zijn maar liefst 10 restaurants met een of twee Michelin-sterren. En nog eens 21 restaurants hebben een vermelding in de Michelin-gids. Maar naast deze restaurants kun je ook vaak in de achteraf gelegen etablissementen uitstekend terecht. De meeste van die horecagelegenheden worden door een familie gerund, zijn klein en goedkoop. Doorgaans is hun pratos do dia (gerecht van de dag) de beste keuze. Traditionele Portugese restaurants vind je wijd verspreid in de smalle straatjes in Bairro Alto. Maar vooral ook in de wijk Chiado. Vermijd de ‘tourist traps’ met gelamineerde menu's in Baixa. Kijk hier voor een overzicht van de beste restaurants in Lissabon.
Lissabon heeft een gematigd, redelijk warm klimaat met zachte winters en warme zomers. Van alle grote steden in Europa heeft Lissabon de warmste winters met gemiddelde temperaturen rond de 15°C overdag en 9°C 's nachts. Het typische zomerseizoen duurt ongeveer zes maanden, van mei tot oktober, met een gemiddelde temperatuur van 25°C overdag en 16°C 's nachts. De meeste regen valt in de winter. De zomers zijn er bijzonder droog. Houd er verder rekening mee dat het in Lissabon vanwege de ligging aan de oceaan, behoorlijk winderig kan zijn.
Als je in het centrum van Lissabon verblijft zijn de meeste bezienswaardigheden op loopafstand. Maar het is er wel behoorlijk heuvelachtig. Je legt dan ook aardig wat hoogtemeters af over de soms natte kasseien.
Tegenwoordig is de fiets een veel voorkomend vervoersmiddel in de Portugese hoofdstad. Er zijn veel fietspaden bijgekomen en automobilisten zijn meer aan hun medeweggebruikers gewend. Maar wat voor wandelen geldt, geldt ook voor fietsen: houd rekening met het heuvelachtige terrein. Overigens zijn er wel comfortabele fietsroutes langs de Taag. Bijvoorbeeld als je van Baixa naar Belém, of naar Parque das Nações fietst.
Verder is het OV prima geregeld in Lissabon. Zo is het metrosysteem in de stad schoon, snel en efficiënt. Ditzelfde geldt voor de (veelal gemoderniseerde) trams. Je kunt hiervoor het beste de Viva Viagem aanschaffen: een OV-kaart die je kunt opladen. Kies voor onbeperkt reizen per dag, als je veel gebruik denkt te maken van het OV. Ben je van plan om veel musea en monumenten te bezoeken, dan kun je beter de Lisboa Card aanschaffen. Hiermee reis je ook gratis met het OV én met de beroemde tramlijn 28.
Citypass en speciale tours in Lissabon
Boek hier speciale tours bij onze partner GetYourGuide. Wij ontvangen voor je boeking een bescheiden commissie zonder extra kosten voor jou. De commissie helpt ons om deze reisblog te onderhouden.
