Fervent stedentrippers, fijnproevers en cultuurliefhebbers zullen niet snel uitgekeken raken op het bruisende Porto. De pittoreske Noord-Portugese stad aan de Douro is bekend om de Portwijn. Maar meer nog om het prachtige middeleeuwse centrum dat op de UNESCO-werelderfgoedlijst staat. Hier vind je een doolhof aan smalle, kronkelige, geplaveide straatjes. En eeuwenoude gebouwen die nog getuigen van een rijk cultureel verleden. Dit alles tegen een heuvelachtig decor met fraaie uitzichten op de Douro en de vele bruggen. In deze blog beschrijven we enkele van de vele hoogtepunten in en net buiten Porto.
Stedentrip naar Porto: waar te beginnen?
Tijdens een stedentrip maken we graag op de eerste dag een fietstocht met een gids. Het is voor ons een ideale manier om een goede indruk te krijgen van de stad. Daarnaast steken we van de gids veel interessante wetenswaardigheden op over de plaats. Zodra we een aantal hoogtepunten op eigen gelegenheid gaan bezoeken, weten we de weg.
In Porto hebben we dit gedaan bij Baja Bikes. Onder begeleiding van een Nederlandstalige gids die er al 14 jaar woont, kregen we veel te horen over de stad. Over de geschiedenis, maar ook over het Porto van deze eeuw. In dik drie uur tijd deden we de belangrijkste hoogtepunten van Porto aan. En omdat het nogal heuvelachtig is in deze havenstad, alles comfortabel met een e-bike! Onze gids nam ons mee naar vele bijzondere plekken. We pikken een aantal van de hoogtepunten langs de route er voor je uit:
Klooster Serra do Pilar
De eerste plek waar we stoppen voor uitleg is aan de noordoever van de Douro. Het uitzicht op de rivier en de bebouwde hellingen is fantastisch. In de diepte zien we boten onder de vele bruggen over de Douro doorvaren. Aan de overzijde ligt Vila Nova de Gaia, waar de Romeinen hun eerste nederzetting bouwden. Onze gids wijst naar een wit, historisch gebouw in Gaia. Het is het klooster Serra do Pilar, de eerste bezienswaardigheid aan de route. Met onze e-bike steken we vervolgens via een nogal hoge brug de Douro over.
Even later komen we aan bij het oude klooster uit midden 16e eeuw. Vanwege geldgebrek en de politieke situatie (Spanje had toen Portugal ingenomen) duurde de bouw ruim 70 jaar. Door de strategische ligging op de heuveltop werd het gebouw in 1832 tijdelijk een fort. Sindsdien vervult het klooster zowel een religieuze als een culturele en militaire functie.
We kunnen helaas niet naar binnen. Er is namelijk net een trouwerij gaande. Jammer, want wat we begrepen hebben is dat het interieur erg bijzonder moet zijn. Gelukkig is ons bezoek aan deze locatie zeker niet voor niets: vanaf de heuvel hebben we een ongekend mooi uitzicht op Porto!
De Dom Luis 1-brug
Ons bezoek aan Vila Nova de Gaia is van korte duur. Direct na het klooster nemen we alweer een brug naar de overkant. Maar de brug waar we nu over fietsen is een bezienswaardigheid op zichzelf. De stalen boogbrug uit de jaren 1880 is ontworpen door Théophile Seyrig. De van oorsprong Duitse ingenieur was samen met Gustave Eiffel mede-oprichter van Eiffel et Cie. Hij ontwierp met name viaducten maar dus ook deze brug. Het bijzondere van de brug is dat je een beneden- en een bovendek hebt. Nu met de fiets nemen we het benedendek. Later tijdens onze stedentrip wandelen we over het bovendek. Dit ligt 44 meter hoger dan het benedendek. Het uitzicht vanaf hier op de Cais da Ribeira is duizelingwekkend.
Cais de Ribeira
Eenmaal aan de overkant volgen we de kade (Cais) van de Ribeira: het pittoreske, schilderachtige oude centrum van Porto. Deze wijk is een groot openluchtmuseum. Je vindt er vele indrukwekkende bezienswaardigheden, bontgekleurde huizen, leuke winkeltjes en gezellige restaurants en barretjes. De kade zelf ziet er ook bijzonder gezellig uit. Het is vandaag markt. Zowel de plaatselijke bevolking als toeristen kuieren onderzoekend langs de kramen.
Voor maartse begrippen is het vandaag goed weer in Porto. De terrassen zijn mede om die reden goed gevuld met dagjesmensen. Ze genieten van het voorjaarszonnetje, en van de passerende fanfare die vrolijk trommelend langs paradeert. Van onze gids krijgen we overigens de tip niet hier aan de kade te lunchen. Voor de helft van de prijs eet je nog beter wat hoger op de heuvel. We besluiten haar advies ter harte te nemen.
Miragaia
Onze fietstocht vervolgt deels over een trambaan naar de wijk Miragaia. Regelmatig moeten we even aan de kant om de idyllisch ogende historische tram 18 te laten passeren. De gids maakt dankbaar van deze momenten gebruik om ons meer te vertellen over Miragaia. Deze wijk kwam vroeger regelmatig bij overstromingen van de Douro onder water te staan. Om droge voeten te houden werden de huizen gebouwd op hoge bogen en pilaren.
De kleurrijke huizen van Miragaia zijn daarnaast hoog en smal. Aan de balkons zien we wasgoed hangen dat met deze zon ongetwijfeld snel droogt. En net als in Ribeira zijn de gietijzeren balkons hier rijkelijk versierd met bloeiende planten. Wat dat betreft heeft Miragaia veel weg van het aangrenzende Ribeira. Maar dan vrijwel zonder toeristen. Wat een heerlijk plekje, roepen we uit!
Miradouro da Vitória
Van de gids krijgen we het advies om onze e-bike in de turbostand te zetten. Want zodra we de kade achter ons laten, is het steil klimmen in de richting van het Palácio de Cristal. We passeren diverse fraaie tuinen en komen uiteindelijk uit bij Miradouro (uitzichtpunt) da Vitória. Het is dat onze gids hier naartoe bracht want zelf hadden we het nooit gevonden. Maar blij toe want het uitzicht is wederom prachtig. Maar ook totaal anders dan bij de vorige uitzichtpunten aan de route. Hier zien we enkele van de belangrijkste bezienswaardigheden van Porto boven de lappendeken aan rode daken uitsteken. Zoals de Dom Luis 1-brug, de kathedraal en het bisschoppelijk paleis. Maar ook de kade van Gaia en de porthuizen in Gaia. De plek werd begin 19e eeuw gebruikt tijdens de belegering van Porto door het leger van de liberalen.
Jardim da Cordoaria
De route voert vervolgens naar het parkje Jardim da Cordoaria (officieel: Jardim de João Chaga). Dit is voor ons bekend terrein want de vorige avond gingen we in deze buurt uit eten. Het park werd midden 19e eeuw aangelegd. In 2001 was Porto de culturele hoofdstad van Europa. Om de stad op die heugelijke gebeurtenis goed voor te bereiden werd ook het park ingrijpend opgeknapt. Er staan hele bijzondere bomen en unieke sculpturen. Waaronder het laatste werk van beeldhouwer Juan Muñoz, getiteld “Thirteen Laughing at Each Other”. De bronzen beelden zijn gemaakt ter herdenking van de liberale vrijheidsstrijders die in 1829 in dit park werden geëxecuteerd. Bijzonder, want de schaterlachende beelden zetten meer aan tot meelachen dan tot overpeinzingen.
Torre dos Clérigos
Vlak bij het park van Cordoaria staat de bijna 76 meter hoge Torre dos Clérigos. We zagen de toren van de barokke kerk al vaak tijdens de rit boven de daken uittorenen. De Torre dos Clérigos is de blikvanger en het visitekaartje van de stad. De aanpalende kerk uit midden 18e eeuw is dankzij het barokke houtsnijwerk een bezoek zeker waard. Maar wat sowieso niet aan je stedentrip naar Porto mag ontbreken is de beklimming van de toren. Met 240 treden is dit geen eenvoudige klim. Maar eenmaal boven krijg je een geweldig panorama over Porto en de directe omgeving. Entree kost 8 euro. Kom zo vroeg mogelijk als je de horden toeristen voor wilt zijn.
Livraria Lello
Op steenworp afstand van zowel de Jardim da Cordoaria als de Torre dos Clérigos bevindt zich een bijzondere boekwinkel. De winkel is zelfs zo bijzonder dat we een enorme rij toeristen voor de deur zien staan. Het gaat om boekwinkel Lello die vooral beroemd is om de Art Nouveau architectuur en het sprookjesachtige interieur. Vooral de kronkelige houten trap en het gebrandschilderde dakraam zijn hoogtepunten die je niet mag missen.
Het verhaal gaat dat J.K. Rowling zich door de boekwinkel heeft laten inspireren voor delen van haar Harry Potter-boekenserie. Zo komt de trap in Livraria Lello terug als het bewegende trappenhuis in Zweinstein. De kinderboekenschrijfster was in de jaren 90 van de vorige eeuw lerares Engels in Porto. Tijdens de fietstocht is er geen tijd om naar binnen te gaan. De tip is om – net als wij – aan het einde van de middag de boekwinkel te bezoeken. Boek je bezoek online en op tijd.
São Bento treinstation
We vervolgen de tocht en komen uit bij het São Bento treinstation. Terwijl onze gids onze fietsen in de gaten houdt, lopen wij het neoclassicistische stationsgebouw binnen. Direct begrijpen we waarom de route langs deze bezienswaardigheid gaat: het gebouw is zonder twijfel het mooiste treinstation van Portugal! Ga hier zeker even naar binnen om het prachtige atrium te bekijken. De hal is versierd met maar liefst twintigduizend tegels (azulejos) die belangrijke momenten uit de Portugese geschiedenis illustreren. Elke tegel is met de hand geschilderd. Kunstenaar Jorge Colaço heeft er begin 20e eeuw 11 jaar over gedaan. Grappig detail: bij de bouw van het station was aan bijna alles gedacht. Het enige wat ontbrak bij oplevering waren de loketten.
Sé, de kathedraal van Porto
De laatste bezienswaardigheid die we tijdens onze fietstocht te zien krijgen is Sé, de kathedraal van Porto. Deze kathedraal uit de 12e eeuw bevindt zich in het hoogst gelegen deel van de stad. Tijdens de bouw van dit belangrijkste religieuze gebouw van de stad, had de kathedraal een defensieve functie. Je ziet dit nog terug in de steunberen, schietgaten en kantelen. In de loop der eeuwen werd de kathedraal herhaaldelijk verbouwd en gerenoveerd. Dit verklaart de mengeling van bouwstijlen. Zo is het gebedshuis voornamelijk barok maar de voorgevel en het schip is romaans. De kloostergang daarentegen is gotisch.
Op het plein van de kathedraal staat een zuil met vier dwarsbalken. Hieraan werden de misdadigers van Porto opgehangen. Onze gids vertelt ons dat de berechting destijds een leuk uitstapje was voor de bewoners van de stad. Wij genieten er vooral van het indrukwekkende uitzicht over de stad, de Douro en Gaia aan de overzijde van de rivier.
Andere hoogtepunten van de Iberische stad van de bruggen
Tijdens de fietstocht zie je al veel bezienswaardigheden van Porto. Maar de stad heeft nog zoveel meer te bieden. We noemen enkele andere hoogtepunten die je tijdens je stedentrip naar Porto niet mag overslaan.
Port-proeverij
Porto is de thuisbasis van Portwijn. Er zijn vele wijnhuizen rond de stad waar de beroemde portwijn wordt verbouwd. Strikt genomen mag port alleen port worden genoemd als de druiven in de Douro-vallei zijn geteeld. De wijn moet daarnaast in Porto worden geproduceerd en gebotteld. Portwijnen zijn er in vele stijlen, zoals ruby, tawny en vintage. Tegenwoordig heb je ook witte port die voornamelijk door jongere generaties als trendy drankje wordt gedronken.
Je leert veel over port tijdens een bezoek aan een van de porthuizen in Vila Nova de Gaia. Hier kun je ook een proeverij doen. Wij hebben dat gedaan bij Cockburn’s. Maar ook Real Companhia Velha, Caves Sandeman en Taylor’s Port bieden een leuke en interessante portervaring aan. Tip: ga vanuit Porto te voet naar het porthuis. De wandeling over de brug en vervolgens door Gaia is namelijk al een hoogtepunt op zich.
Jardins do Palácio de Cristal
In het westen van de stad liggen de tuinen van het voormalige kristallen paleis. Het paleis uit midden 19e eeuw werd een eeuw later vervangen door de Super Bock Arena. Hier vinden diverse culturele en sportevenementen plaats. Wij brachten ‘s ochtends vroeg een bezoek aan de tuinen. Niet vanwege de arena maar puur voor het prachtige parklandschap. Je vindt hier smalle paadjes met hoogteverschillen, bijzondere boomsoorten, een rozentuin en werkelijk unieke uitzichten.
Foz do Douro
Op de laatste dag van onze stedentrip volgden we de Douro tot de monding bij de Atlantische Oceaan. Je komt dan uit in het gezellige badplaatsje Foz do Douro. Verwacht hier geen Bloemendaal aan Zee met tientallen strandtenten. Wel heb je er een fraaie, lange promenade met palmen en dennen. En vele charmante eethuisjes met terrassen waar je terecht kunt voor een heerlijke lunch. Het is een buitengewoon fijne plek voor een wandeling langs het water.
Rondvaart over de Douro
Een unieke manier om Porto te bewonderen is vanaf het water met een Rabelo. Een Rabelo is een traditionele Portugese vrachtboot die vroeger werd gebruikt om de vaten Port te vervoeren naar Porto. Rond de Cais da Ribeira (de noordkade van de Douro) worden rondvaarten van een uur aangeboden voor rond de 15 euro. Tijdens de rondvaart in de Rabelo steek je veel interessante wetenswaardigheden over de stad en over Port op. Maar het is vooral de tocht zelf onder de zes hoge bruggen waardoor je de rondvaart niet mag missen!
Praktische zaken voor je stedentrip naar Porto
Porto heeft net als Lissabon een gematigd, redelijk warm zeeklimaat. De beste maanden voor een stedentrip naar de stad van de bruggen zijn van mei tot en met september. De temperaturen zijn er dan aangenaam en er valt relatief weinig regen. In de wintermaanden valt er bijzonder veel neerslag en doet de stad somber aan. Wij waren er overigens eind maart en hadden er zonnig weer. ‘s Avonds was het vrij fris.
Als je in het centrum van Porto verblijft, zijn de meeste bezienswaardigheden op loopafstand. Maar nog meer dan in Lissabon is het er wel behoorlijk heuvelachtig. Als je van plan bent veel van de stad in een dag tijd te bekijken, huur dan een e-bike. Of maak gebruik van een van de drie historische trams door de stad, of de toeristische hop-on-hop-off-bus. Voor grotere afstanden is de metro een goede keuze. Het metronetwerk is modern en uitgebreid. Je kunt er ook mee naar de luchthaven.
Ben je van plan om veel musea binnen en buiten het centrum te bezoeken, dan kun je beter de Porto Card aanschaffen. Hiermee reis je ook gratis met het OV. Af en toe een wat grotere afstand overbruggen? Overweeg dan om een Uber te nemen. Met name in Porto erg goedkoop en uiterst efficiënt!
De meeste cafés en terrassen om gezellig wat te drinken vind je in Ribeira (het oude centrum) of daar net buiten. Vooral in de directe omgeving van de Torre dos Clérigos heb je veel leuke plekken om een drankje te doen. Tip: in de Jardim das Oliveiras (olijfboomgaard) pal naast de Torre dos Clérigos heb je een heerlijk terras om te loungen. Net iets ten noorden hiervan heb je overigens ook de erg relaxte rooftopbar Graça.
Van onze gids van de fietstour hoorden we dat de inwoners van Porto de bijnaam Tripeiros hebben: pens eters. Het verhaal hierachter gaat terug naar begin 15e eeuw. In 1415 voer de Portugese oorlogsvloot vanuit Porto uit naar Noord-Afrika om de stad Ceuta in te nemen. Maar de bemanning kwam eten en met name vlees tekort. De bewoners van de stad hebben toen het vlees geschonken en bleven zelf achter met alleen de ingewanden. Hiervan maakten ze soep. Door de eeuwen heen heeft dit gerecht zich verder ontwikkeld tot een gastronomische specialiteit van de stad: “Tripas a moda do Porto”. Tegenwoordig is het gerecht ook als “Dobrada” in de rest van het land bekend. Je vindt het bij de meeste Portugese restaurants op de menukaart.
Liever geen pens? Geen nood want net als in Lissabon (en wat ons betreft eigenlijk heel Portugal) is het culinair genieten in Porto. Er zijn maar liefst 7 restaurants met een of twee Michelin-sterren. En nog eens 13 restaurants hebben een vermelding in de Michelin-gids. Maar naast deze restaurants kun je ook vaak in de achteraf gelegen etablissementen uitstekend terecht. Traditionele Portugese restaurants vind je wijdverspreid in de smalle straatjes van het oude centrum. Vermijd echter de ‘tourist traps’ direct aan de Douro (Cais da Ribeira). Kijk hier voor een overzicht van de beste restaurants in Porto.
Er zijn overal in de stad appartementen te vinden. Daarnaast zijn er veel driesterren hotels tegen absoluut betaalbare tarieven. Wij zaten zelf in een comfortabel appartement ten noorden van het oude centrum. Heel prettig maar de omgeving zelf was weinig inspirerend en zeker niet gezellig. Daarnaast bevond het zich op redelijk grote loopafstand van het centrum. Wat dat betreft is onze tip om iets te zoeken in de wijk Ribeira, niet te dichtbij drukke wegen. Bekijk het totale overzicht van accommodaties in Porto.
Deze vraag komen we wel vaker tegen op internet. Het is een lastige vraag om te beantwoorden omdat de twee steden redelijk wat verschillen. Lissabon heeft net wat meer bezienswaardigheden dan Porto. Daarnaast heeft de hoofdstad een prachtig middeleeuws centrum. Misschien nog wel mooier dan dat van Porto. Maar Porto wint het wat ons betreft voor wat betreft uitzichten. In Porto gaat het meer om de stad te beleven en te ervaren. Bijvoorbeeld door relaxt wat te slenteren door de smalle straatjes. Of door portwijn te proeven in een van de vele porthuizen in Gaia.
In Porto valt zoveel te doen dat je je er prima drie volle dagen kunt vermaken. Wat ons betreft mogen de volgende hoogtepunten niet aan een stedentrip naar Porto ontbreken:
- Cais de Ribeira: gezellige en levendige kade aan de Douro
- De Dom Luis 1-brug: een chique gietijzeren brug uit de 19e eeuw met twee dekken
- Foz do Douro: een charmante, kleine badplaats aan de monding van de Douro
- Jardim da Cordoaria: een klein park met bijzondere bomen en unieke sculpturen
- Jardins do Palácio de Cristal: een prachtig park met unieke uitzichten
- Livraria Lello: de mooiste boekwinkel van de wereld
- Miradouro da Vitória: prachtig uitzicht op de belangrijkste bezienswaardigheden van Porto
- Miragaia: Ribeira (oude centrum van Porto) in het klein en zonder toeristen
- Port-proeverij: een must voor elke wijnliefhebber
- Rondvaart over de Douro: de tocht met een Rabelo mag niet ontbreken aan je stedentrip
- São Bento: oud treinstation met maar liefst 20.000 met de hand geschilderde azulejos (tegels)
- Sé, de kathedraal van Porto: stokoude kathedraal met een mengelmoes van bouwstijlen
- Serra do Pilar: oud klooster aan de overkant van de Douro met goed zicht op Porto
- Torre dos Clérigos: oude kerktoren met het beste uitzicht van de stad
Citypass en speciale tours in Porto
Boek hier speciale tours bij onze partner GetYourGuide. Wij ontvangen voor je boeking een bescheiden commissie zonder extra kosten voor jou. De commissie helpt ons om deze reisblog te onderhouden.
