Het is een zonnige zondag. Voor ons lokt dan altijd het strand. Niet om te relaxen, dat zit niet zo in onze aard. Wij willen een gevarieerde wandeling maken in bossen, door de duinen en over het strand. Daarom rijden we naar Katwijk voor een verrassende en heerlijke wandeltocht. De vergezichten in het duingebied zijn prachtig. We lopen langs mooie duinmeren met kraakhelder water. En natuurlijk wandelen we een stukje over het strand. Je kunt ons geen groter plezier doen. De bossen zorgen voor een verkoeling op deze zomerdag. Deze wandeling bij Katwijk is prachtig van begin tot eind.
Vertraging aan de start van de wandeling bij Katwijk
De grote parkeerplaats bij de start heeft nog voldoende plaats als we arriveren. Maar de plekjes in de schaduw zijn allemaal bezet. Bij terugkomst van de wandeling zal het lekker warm zijn in de auto.
Om hier te wandelen is een dagkaart verplicht. Bij de kaartautomaat staat een aardige rij. Als we aansluiten, merken we dat iedereen de automaat erg lastig vindt. Het duurt lang voordat iemand een kaartje kan trekken. Maar ook bij ons gaat het niet in een keer goed. Eindelijk hebben we onze dagkaart en kunnen we van start. Alle wandelaars verspreiden zich snel over verschillende paden. De rest van de wandeling komen we bijna niemand meer tegen.
Pan van Persijn
We lopen op het landgoed De Pan van Persijn. In de volksmond noemt men dit het Panbos. Het was ooit het jachtgebied van de Heren van Persijn. Vanuit hun kasteel in Wassenaar trokken ze de bossen in om te jagen. Nu is het vooral een recreatiegebied met fraaie wandelpaden.
Wij lopen al snel heuveltje op en heuveltje af. De paden slingeren prachtig door het heuvelachtige bos. We lopen over een lange loopbrug. Zo hoeven we niet door het “dal” te lopen tussen twee hoger gelegen delen. Even later bereiken we een restaurant met een leuk terras, midden in het bos. Hoewel het terras er verleidelijk uitziet, lopen we door.
Tankmuur
Al snel zien we restanten van een grote tankmuur. De Duitse bezetters bouwden tussen 1942 en 1944 langs de kust in heel Europa een verdedigingslinie van bunkers, kazematten en tankmuren. Hiermee hoopten ze een inval van de geallieerden af te kunnen slaan. Tussen Katwijk en Wassenaar is een behoorlijk stuk tankmuur bewaard gebleven. Later bij deze wandeling bij Katwijk zullen we in het duingebied nog een enorm stuk van de tankmuur tegenkomen. Maar nu lopen we nog in het bos, langs een kanaaltje. Het water is kraakhelder. Als we naar de oever lopen, springen de kikkers vanaf het zand direct het water in.
Berkheide
Even later lopen we langs de bosrand en komen we in een meer open gebied terecht. We bereiken het duingebied Berkheide. Voor ons grazen twee Konikpaarden. Staatsbosbeheer gebruikt dit kleine paard in veel natuurgebieden als begrazer van grasland. Het open landschap met graslanden wordt hier en daar afgewisseld door een bos of struweel. We zien ook wat akkers liggen. Want vroeger had Berkheide ook een landbouwkundig doel.
Langzaam komen we in het glooiende duingebied. Regelmatig lopen we langs duinmeren. De watervogels zijn volop aanwezig in het heldere water. Het duingebied is een belangrijk waterwingebied voor de regio Den Haag. In het deel waar wij lopen, zijn de waterwinactiviteiten de laatste jaren verminderd. Hierdoor kreeg de natuurontwikkeling voorrang. Zo zijn er prachtige natte duinvalleien ontstaan. Dit is daarom het ideale leefgebied geworden voor de rugstreeppad, parnassia, zandhagedis en de duinroos. In de vele bunkers, overblijfsel van de Atlantikwall, vinden vleermuizen een perfecte behuizing.
We bereiken hier weer een groot stuk van de Tankmuur. Hij slingert een aardige afstand door de duinvalleien door. Het misstaat zeker niet in het landschap. Blijkbaar is dat ook de reden dat de muur behouden is gebleven.
Strand op tijdens wandeling bij Katwijk
De vergezichten in het duingebied Berkheide zijn fantastisch. En wat valt het op hoe rustig het hier is. Zou niemand dit gebied kennen? De paden hier hoeven geen belemmering te zijn. We lopen over prima schelpenpaden en niet door het mulle zand.
Wij besluiten om de route te verlengen met een klein stukje over het strand. Bij de strandopgang merken we voor het eerst wat drukte op. Mensen willen graag van deze zonnige stranddag profiteren en klimmen de strandopgang op. Bovenop hebben we een goed uitzicht. In het noorden zien we Katwijk en verderop Noordwijk liggen. Zuidwaarts zien we in de verte de pier van Scheveningen met het reuzenrad. Voor ons in zee liggen vele schepen op de rede. Zij wachten om via Hoek van Holland naar Rotterdam te gaan.
Wij kiezen een lekker plekje in een duinpan uit voor onze lunch. Er is nauwelijks wind dus we zitten heerlijk. Verderop zien we dat veel mensen hun badpak zijn vergeten. Iedereen recreëert in zijn blootje. Toch staat er op de borden niet vermeld dat dit een naaktstrand is. Blijkbaar gedoogt het streng Christelijke Katwijk naaktrecreatie op hun strand.
Uitzichtpunt Vlaggeduin
De wandeling over het strand duurt niet zo lang. Bij de volgende strandopgang verlaten we de kust en lopen weer het duingebied in. De schelpenpaden maken het wandelen gemakkelijk. We kunnen heerlijk genieten van de uitzichten. Ook hier treffen we weer veel duinmeertjes aan. Bij de observatiepost langs een van de meertjes genieten we van de vele watervogels die lekker spartelen in de plas.
Even later bereiken we het hoogste punt van Zuid-Holland. Rustig lopen we de trap op en stijgen 37 hoogtemeters. We komen boven op het Vlaggeduin. Hier genieten we van een weids uitzicht over het heuvelachtige duinlandschap ten zuiden van Katwijk, het dorp zelf en de zee. In de verte zien we ook de skylines van Leiden, Zoetermeer en Den Haag. Het uitzicht is fenomenaal. Bovenop het duin staat een oude koepelbunker, maar die is niet toegankelijk voor het publiek.
Verkoeling in het Panbos
We merken dat de zon de duinvalleien flink verwarmt, hoewel het vandaag niet eens zo bijzonder heet is. Bij echt zomerse dagen kan in dit gebied de temperatuur tot tropische waarden oplopen. Vandaar dat de zandhagedis zich hier zo thuis voelt.
Wij bereiken langzaam maar zeker de bosrand weer. De Konikpaarden staan nu een meter of 25 verder. Ze nemen hun begrazingstaak blijkbaar zeer serieus. In het bos is het lekker koel. In de schaduw van de bomen merken we niets meer van de zon.
Met een laatste lus door het koele Panbos bereiken we weer de parkeerplaats. Daar staat een ijskar van de familie Ferrari. Maar de ijscoman heeft meer weg van een stoere Hagenees. Ook zijn tongval doet een Haagse achtergrond vermoeden. Natuurlijk slaan we een lekker Italiaans ijsje niet af. Het smaakt prima en is spotgoedkoop. Een mooie afsluiting van onze prachtige wandeling bij Katwijk.
Praktische informatie voor wandeling bij Katwijk
Met deze tips kom je goed voorbereid aan de start:
Route-informatie wandeling bij Katwijk
- De wandeling bij Katwijk is 11 kilometer lang. Wanneer je ook een stuk over het strand wilt wandelen, is de route 1,5 kilometer langer.
- Er is een duidelijke routebeschrijving van de wandeling bij Katwijk. Hier staat ook in vermeld hoe je de route verlengt als je over het strand wilt. Je kunt ook een gps-bestand van de route downloaden.
- Je loopt het grootste deel over schelpenpaden. Slechts enkele kleine stukken op de wandeling zijn wat mul. Verharde paden kom je bij deze wandelroute bijna nergens tegen.
- Voor landgoed Pan van Persijn is een toegangskaart verplicht. Bij de ingang staat een kaartautomaat. Een dagkaart kost € 2 per persoon.
Bereikbaarheid en parkeren
- De ingang van het Panbos ligt aan de Wassenaarseweg 152 in Katwijk. Vanaf de afrit Leiden op de snelweg A44 ben je er in een minuut of tien. Bij de ingang is een grote gratis parkeerplaats.
- Met het openbaar vervoer kun je vanaf treinstation Leiden Centraal bus 431 richting Lisse nemen. In Katwijk stap je bij halte N206/Duinvallei over op lijn 90 richting Den Haag. Vanaf Den Haag centraal brengt lijn 90 je rechtstreeks naar halte Panbos.
Horeca tijdens de wandeling bij Katwijk
- Snel na het begin van de wandeling kom je langs het sfeervol gelegen restaurant Panbos met een fijn terras. Verder kom je tijdens de wandeling bij Katwijk niets meer tegen. Ook geen strandtent als je de route verlengt met een stukje wandelen over het strand. Aan het einde kun je natuurlijk in korte tijd weer lopen naar restaurant Panbos voor een afsluitend drankje of een hapje.
- Neem daarom voldoende te drinken mee als je deze wandeling maakt. Zeker op warme dagen loopt de temperatuur in de duinvalleien flink op en is het dorstig weer.
Wil je de wandeling bij Katwijk samen met iemand maken, maar weet je niet met wie? Word klupper en vind nieuwe mensen om leuke activiteiten mee te organiseren. Klup is een online sociaal platform waarin actieve 50-plussers elkaar kunnen ontmoeten om leuke dingen met elkaar te ondernemen.
