In juni maakten wij een schitterende rondreis door het departement Var in de mediterrane Provence. Hoofddoel was het bezoeken van de vele herdenkingsplekken van de “Provençaalse D-Day”. Dit jaar is het namelijk 80 jaar geleden dat geallieerde strijdkrachten Zuid-Frankrijk bevrijdden. Maar ook als je wat minder dan wij geïnteresseerd bent in geschiedenis, is de zuidkust van de Provence een fantastische vakantiebestemming. Zo vind je er prachtige landschappen, schitterende stranden, pittoreske dorpjes en idyllische wijngaarden. Daarnaast kun je er de mooiste wandelingen maken.
Suggestie voor reisroute door de mediterrane Provence
In deze blog doen we een suggestie voor een fantastische rondreis door het departement Var in de mediterrane Provence. We beschrijven dag voor dag wat je volgens ons sowieso niet mag missen. Trek voor de beschreven bestemmingen minimaal een dag uit.
Dag 1 in de mediterrane Provence – Toulon
We starten onze rondreis in Toulon, de hoofdstad van het departement Var. Toulon is samen met Brest de belangrijkste havenstad voor de Franse marine. Terwijl de Middellandse Zeekust bekendstaat om de fraaie stranden en het levendige strandleven, biedt Toulon een wat meer relaxte mediterrane levensstijl.
Hoogtepunten van Toulon die je niet mag missen
Begin deze eerste dag meteen met een bezoek aan het museum van de invasie en bevrijding van de Provence. Dit museum bevindt zich op de ruim 500 meter hoge Mont Faron. Het uitzicht dat je hier krijgt op Toulon en de Middellandse Zee is ronduit spectaculair! Je komt er het snelst met de kabelbaan. Maar als je van wandelen houdt, is de beklimming van de Mont Faron een absolute aanrader. De goed bewegwijzerde wandeling is prima te doen als je beschikt over een goede wandelconditie.
Ga vervolgens uitgebreid lunchen ergens in de omgeving van Cour Lafayette, een lange autovrije winkelstraat die zich uitstrekt tot aan de haven. Aan deze charmante, gezellige straat vind je talloze lokale producten en delicatessen. Vooral ‘s ochtends, als er over de hele lengte van de Cour Lafayette markt is. Als het struinen langs marktkramen je ding is, overweeg dan om ‘s middags met de kabelbaan naar de Mont Faron te gaan.
De marinehaven van Toulon
Loop de Cour Lafayette af tot je bij de haven uitkomt. In de haven van Toulon is van alles te zien en te beleven. Je hebt er onder meer het Maritiem Museum. In dit bijzonder interessante museum kun je meer te weten komen over de rijke maritieme geschiedenis van Toulon. Wandel vervolgens over de boulevard waar je een fraai zicht hebt op de haven, de schepen van de marine en de soms echt schitterende luxe jachten. Aan de boulevard vind je overigens ook veel gezellige terrasjes en restaurants.
Maak in elk geval een begeleide boottocht door de haven. De marinehaven van Toulon wordt al sinds de 15e eeuw door de Franse marine gebruikt. Tijdens de boottocht vaar je langs die marinehaven waar doorgaans het imposante vliegdekschip de Charles de Gaulle voor anker ligt. Ook kom je langs de vestingwerken van Vauban uit de 17e eeuw. De vesting wordt vandaag de dag nog steeds door het Franse leger gebruikt.
Dag 2 in de mediterrane Provence – Hyères-les-Palmiers
Hyères, de eerstvolgende bestemming van onze rondreis, ligt slechts 20 kilometer van Toulon vandaan. Je bent er al in een half uurtje, tenzij je de fraaie maar langere kustroute neemt. Ons advies is om alsnog vroeg uit Toulon te vertrekken want in dit deel van Var kom je al snel tijd tekort.
Het oude centrum van Hyères-les-Palmiers
Hyères en omgeving staat met name bekend om de prachtige stranden en eilanden. Maar sla het historische centrum van de stad niet over! Het middeleeuwse stadje is namelijk de Provence zoals je die aantreft op een ansichtkaart. Denk aan smalle straatjes, oude kerken en historische gebouwen, charmante okerkleurige woningen met bougainville en houten luiken, en vele super gezellige terrassen.
Bezoek in Hyères sowieso de Tour des Templiers. Deze toren uit de 12e eeuw is de enige overgebleven herinnering aan de commanderij van de Tempeliers. De kapel bevond zich toen op de begane grond, de wachtkamer op de eerste verdieping. In 1770 werd de toren het stadhuis. Tegenwoordig heb je er tentoonstellingen. Breng daarnaast een bezoek aan Villa Noailles, een prachtig modernistisch gebouw uit de jaren 20 van de vorige eeuw. In het schitterend gelegen, kubistisch landhuis worden het hele jaar door tentoonstellingen, festivals en workshops gehouden.
Hyerische Eilanden
Ten zuidoosten van het schiereiland Giens onder Hyères liggen enkele schitterende eilanden: Porquerolles, Port-Cros, Île de Bagaud en Île du Levant. Ze vormen samen de Îles d’Hyères, oftwel de Hyerische Eilanden. Vooral de eilanden Port-Cros en Porquerolles die een korte boottocht dubbel en dwars waard zijn.
Port-Cros is het kleinste eiland van de twee. Het is dicht begroeid en telt twee fijne stranden. Op Port-Cros kun je wandelen (30 kilometer aan wandelroutes!), snorkelen, forten bekijken en gewoon genieten van het strandleven. Ook op Porquerolles bevinden ze de mooiste stranden en interessante forten, maar ook wijngaarden waaronder Domaine La Courtade. Het eiland leent zich perfect voor snorkelen, duiken en wandelen (54 kilometer aan bewegwijzerde paden). Daarnaast kun je hier fraaie fietstochten maken. Bij de aankomsthaven bevinden zich meerdere fietsverhuurders. Tip: breng met de fiets ook een bezoek aan de Fondation Carmignac, een grote villa met veelal moderne kunst.
Dag 3 in de mediterrane Provence – Bormes-les-Mimosas
Een autorit van ongeveer een half uur brengt je de volgende dag naar Bormes-les-Mimosas. Dit bijzonder pittoreske, middeleeuwse dorp staat bekend om de vele bloemen, de kasteelruïne, de smalle straatjes met gekleurde huizen en de kerk boven op de berg. Tijdens een wandeling door het dorp blijf je foto’s schieten! Het dorp staat verder bekend om de weelderige flora. Zo heb je er meer dan 700 plantensoorten, waaronder 90 soorten mimosa.
Wat een bezoek aan Bormes-les-Mimosas compleet maakt is de directe omgeving. Zo vind je hier prachtige zandstranden. Verder biedt Bormes-les-Mimosas talloze fraaie fiets- en wandelmogelijkheden, met prachtige routes langs de kust en het binnenland van de Franse Rivièra. Tip: wandel hier een deel van de “Sentier Du Littoral”, de schitterende kustroute van Saint-Cyr in het westen naar Saint-Raphaël in het oosten.
Dag 4 in de mediterrane Provence – Rayol-Canadel, Gassin en Ramatuelle
Tijdens de vierde dag van onze rondreis doen we enkele van de mooiste dorpen in departement Var aan. Maar eerst bezoeken we het Domaine du Rayol, een prachtig aan zee gelegen botanische tuin en arboretum. De unieke tuin omvat verschillende gebieden gewijd aan planten van het Middellandse Zeegebied tot aan Chili en Nieuw-Zeeland. Hier kom je echt ogen tekort!
Gassin
Van de tuin in Rayol-Canadel-sur-Mer rijden we eerst naar La Croix-Valmer. Het strand hier was een van de invasiestranden van Operatie Dragoon, D-Day in de Provence op 15 augustus 1944. Hierna rijden we door naar Gassin, dat op de lijst van ‘les plus beaux villages de France’ staat.
Gassin is een schilderachtig, middeleeuws en typisch Provençaals dorpje met charmante smalle straatjes, oude huizen en weelderige Bougainville. Het is niet heel groot maar mag zeker niet worden overgeslagen tijdens de rondreis. Loop door het dorpje en bewonder onder meer de verdedigingswallen, de romaanse kapel Notre-Dame-de-la-Consolation en de bijzondere klokkentoren van de kerk. Geniet verder van de ongekend fraaie uitzichten die je vanuit het dorpje hebt op niet alleen de zee maar ook de bergketen van Maures. De twee mooiste uitzichtpunten vind je bij Place deï Barri en Montée Saint-Joseph (vlakbij de VVV van Gassin).
Ramatuelle
Vanuit Gassin gaan we naar de eindbestemming van vandaag: het pittoreske dorpje Ramatuelle waar een tijd terug het televisieprogramma Villa Felderhof werd opgenomen. Net als in Gassin vind je in het idyllische Ramatuelle, kronkelende straatjes, oude gekleurde huizen en heerlijk geurende bloemen. Het dorp ligt op een heuvel, omgeven door prachtige natuur. Ramatuelle kijkt uit over de kust, de bergen en de wijngaarden die aflopen naar het Pampelonne-strand.
Ga in het dorp langs de plaatselijke VVV en laat je informeren over de plekken die je beslist moet zien. Zoals de Saraceense poort, de oude gevangenis of de kerk van Notre-Dame. Zij kunnen je ook vertellen welke speciale evenementen er in die periode gehouden worden.
Nog tijd en energie over? Bezoek dan het nabijgelegen, schitterende wijnhuis Chateau Volterra. Hier heb je een adembenemend uitzicht op de Middellandse Zee en de wijngaarden van de regio. Het kasteel is begin 20e eeuw gebouwd in de elegante stijl van een Toscaanse villa. Naast wijngaarden heb je er prachtige tuinen met lavendelhagen, rozentuinen, pijnbomen en olijfbomen.
Dag 5 in de mediterrane Provence – Grimaud en Saint-Tropez
De vijfde dag van onze rondreis bezoeken we het dorpje Grimaud voordat we de dag afsluiten in Saint-Tropez. Grimaud is vooral bekend om zijn jachthaven Port-Grimaud. Maar we gaan eerst naar het historische dorp dat op slechts een paar kilometer van de kust ligt.
Grimaud is typisch zo’n Provençaals dorpje om direct verliefd op te worden. Net als in Gassin en Ramatuelle heb je hier geplaveide kronkelstraatjes en mooie, oude huizen met bougainville. Daarnaast heb je in Grimaud de ruïne van een oud kasteel uit de 14e eeuw. Alleen al de wandeling er naar toe zal je bekoren. Plan voldoende tijd in voor het bezoek aan het middeleeuwse dorp!
Port Grimaud
Port Grimaud is een stad die in de jaren 60 van de vorige eeuw volledig op water werd gebouwd. De stad wordt om die reden ook wel het Venetië van de Franse Rivièra genoemd. Je vindt er rijtjeswoningen gebouwd op kunstmatige eilanden en schiereilanden, elk met toegang tot het water en een eigen mini-jachthaven. Toegegeven, Port Grimaud is een beetje kitscherig en net iets te toeristisch. Toch is het leuk om de stad te verkennen door zelf met een eco boat door de grachten te varen.
Saint-Tropez
De iconische badplaats Saint-Tropez was voorheen een bescheiden havenstadje. Het was de eerste stad aan de kust die op 15 augustus 1944 als onderdeel van Operatie Dragoon werd bevrijd. Na de oorlog werd het een internationaal bekende badplaats, vooral bekend door de toestroom van kunstenaars, schrijvers en beroemdheden. De stad trok de aandacht van de internationale jetset en werd een symbool van luxe en glamour.
Vandaag de dag staat Saint-Tropez bekend om zijn stranden, bruisende jachthaven en levendige cultuur. Alhoewel de stad in onze beleving net wat over de top is, mag een bezoek eigenlijk niet ontbreken tijdens je rondreis. Zo heeft Saint-Tropez nog aardig wat van haar historische erfgoed behouden. Maak een stadswandeling om de stad goed te leren kennen. En duik sowieso het Musée de la Gendarmerie et du Cinema in. Dit unieke museum belicht zowel de geschiedenis van de politie in Saint-Tropez als de filmische erfenis van de stad, met tentoonstellingen over beroemde films die hier zijn opgenomen.
Dag 6 in de mediterrane Provence – Fréjus
Vandaag rijden we van Saint-Tropez langs de kust richting Fréjus. Onderweg passeren we nog Sainte-Maxime. Het dorp groeide in meer dan duizend jaar van een vissersdorp uit tot een bloeiende gemeenschap. In de 20e eeuw trok het kunstenaars, dichters en schrijvers aan vanwege het klimaat, de prachtige omgeving en het azuurblauwe water.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelde Sainte-Maxime een belangrijke rol in de invasie en bevrijding van Zuid-Frankrijk. Bij het heerlijk rustige strand van Nartelle vind je nog een oude batterij en vele interessante informatiepanelen die aan die periode herinneren.
Fréjus
De eindbestemming van vandaag is de stokoude stad Fréjus van ruim vóór de komst van de Romeinen. De stad lag in de Romeinse tijd heel strategisch aan de kruising van belangrijke wegen. Hierdoor groeide Fréjus uit tot een welvarende stad met een van de belangrijkste militaire havens van het Romeinse Rijk. Je vindt nog steeds veel goed bewaarde monumenten uit die periode. Zoals een amfitheater, een aquaduct, een vuurtoren, restanten van de stadsmuren en baden.
Na de val van het Romeinse Rijk kwam de stad in verval, maar herstelde zich en werd een belangrijke bisschopsstad. De kathedraal, het klooster en het bisschoppelijk paleis (nu het stadhuis) getuigen nog van die tijd. Overigens stamt de doopkapel van de kathedraal uit eind 4e eeuw. Het is daarmee de oudste christelijke bezienswaardigheid in de Provence en een van de oudste in heel Frankrijk.
Ga bij aankomst in Fréjus naar de VVV in de stad. Zij kunnen je helpen aan een goede stadswandeling langs de meest bijzondere bezienswaardigheden. Sluit de dag na afloop van de stadswandeling af op een van de talrijke gezellige terrassen en restaurantjes. Je vindt ze zowel in het centrum als aan de jachthaven.
Dag 7 in de mediterrane Provence – Saint-Raphaël en omgeving
De laatste dag van de rondreis brengen we door in Saint-Raphaël en in het binnenland. Als het vandaag een warme dag belooft te worden, beginnen we met de verkenning van het binnenland. Hier gaan we wandelen
Wandelen in het Esterelgebergte
In de directe omgeving van Fréjus en Saint-Raphaël bevindt zich het Esterelgebergte. Het gebergte kent een bewogen geologische geschiedenis die ruim 250 miljoen jaar teruggaat. Bijna de helft van het gebied is aangemerkt als “Natura 2000”-zone vanwege de uitzonderlijke fauna en flora die het herbergt. Het uitzonderlijk mooie natuurgebied biedt talloze outdoormogelijkheden, waaronder meerdere schitterende wandelroutes van verschillend niveau.
Saint-Raphaël
We zijn aan het einde gekomen van een actieve rondreis waarbij we veel hebben gezien en gedaan. Het is daarom tijd om nog even heerlijk te relaxen. Dit kan uitstekend bij een van de vele prachtige zandstranden. Of aan de jachthaven en het levendige centrum waar je talrijke super gezellige terrassen, restaurantjes en cafés vindt.
Nog wat energie over? Alhoewel Saint-Raphaël minder historische bezienswaardigheden heeft dan het aangrenzende Fréjus, valt er nog genoeg te zien in de stad. Slenterend door de smalle straatjes van de oude stad kom je vanzelf langs het Archeologisch Museum, de San Rafeu-toren en de Neobyzantijnse Onze-Lieve-Vrouwebasiliek. En heb je vroeger net als wij ook zo genoten van de films van Louis de Funès? Dan is het Louis de Funès Museum een museum dat je niet mag missen!
Overzichtskaart van de route
Praktische tips voor een rondreis door de mediterrane Provence
Het departement Var ligt in het zuidoosten van Frankrijk, in de regio Provence-Alpes-Côte d'Azur. Het wordt begrensd door de Middellandse Zee in het zuiden en grenst aan de departementen Alpes-Maritimes, Alpes-de-Haute-Provence, Vaucluse en Bouches-du-Rhône. De hoofdstad van het departement Var is Toulon.
Er zijn verschillende manieren om naar Toulon, het startpunt van onze rondreis, te reizen. Een van de snelste manieren is met de trein. Je reist dan via Parijs met de hogesnelheidstrein naar Marseille. In Marseille neem je vervolgens de trein of een huurauto naar Toulon. Een andere mogelijkheid is met het vliegtuig. Vanaf diverse luchthavens vlieg je non-stop naar Marseille (of Nice). Neem vanaf de luchthaven een huurauto. Nog sneller is door met Transavia rechtstreeks op Toulon te vliegen. Uiteraard kun je ook met de eigen auto naar Toulon. Vanaf Utrecht is het 1262 kilometer naar Toulon. Hier doe je zonder rustpauzes al gauw 13 uur over.
Het meest ideaal is om met een (huur)auto de in deze blog beschreven rondreis te maken. Daarnaast is de regionale busdienst ZOU een optie. De busdienst verbindt niet alleen de grotere dorpen en steden in de regio, maar ook de kleinere dorpjes zoals Gassin, Grimaud Village en Ramatuelle. Verder zijn de “Bateaux Verts” (groene boten) een geschikt transportmiddel tussen enkele badplaatsen. De kustwegen zijn namelijk meestal behoorlijk druk met veel files tot gevolg. Dit geldt met name in het hoogseizoen.
Het beste seizoen voor een rondreis door de mediterrane Provence is de lente tot aan de vroege zomer, of in het vroege najaar. Tijdens deze periodes heb je aangename temperaturen. Bovendien zijn de kustplaatsen en stranden minder druk (en duur) dan in het hoogseizoen.
In het departement Var in de mediterrane Provence is bijzonder veel accommodatie te vinden, variërend van bed & breakfasts, campings en hotels, tot appartementen en complete villa’s. Houd er rekening mee dat de prijzen (een stuk) hoger zijn in het hoogseizoen, met name in de grote badplaatsen, Als je met een (huur)auto reist, zoek dan naar accommodaties met eigen parkeervoorzieningen. Dit is vooral belangrijk in de kuststeden.
In het onderstaande overzicht vind je in de volgorde van de rondreis links naar accommodaties aan de route:
Deze rondreis door de mediterrane Provence is gebaseerd op de unieke, historische rondreis langs vele herdenkingsplekken van Operatie Dragoon die we maakten op uitnodiging van Atout France en de toerismebureaus van Provence Méditerranée, departement Var, Golfe de Saint-Tropez, Sainte-Maxime, Saint-Raphaël, Estérel Côte d’Azur en Dracénie Provence Verdon.