De geschiedenis van Santiago de Compostela
Het ontstaan van de stad is onlosmakelijk verbonden met de legende over de vondst van de stoffelijke resten van Jakobus. Hij was een van de apostelen van Jezus. Na de kruisiging van Jezus trok Jakobus naar het noordwesten van Spanje om het evangelie te verkondigen. Toen hij terugging naar Jeruzalem, werd Jakobus onthoofd. In een boot bracht men zijn lichaam terug naar Spanje en begroef hem in het gebied waar hij actief was als zendeling.
In 813 zag een schaapherder een mysterieus licht in een bos. Het bracht hem naar een oude tombe. Ook de gealarmeerde bisschop zag het licht en vond de tombe. Hij meldde koning Alfons II dat dit de tombe zou moeten zijn van apostel Jakobus. Om de apostel te eren, verscheen er een kerk op de vindplaats. Al snel werd dit een belangrijke bedevaartsplaats voor gelovigen. Rondom de kerk kwamen huizen en zo ontstond een stad. Er kwamen kloosters, ziekenhuizen en herbergen om alle pelgrims te kunnen opvangen en verzorgen.
Matamoros
In Spanje heerste rond die tijd een grote strijd met de Moren. Ook over deze oorlog doet een legende rondom Jakobus de rondte. Tijdens een van de veldslagen zou de koning van Asturië hulp hebben gehad van een geheimzinnige ridder. Deze heldhaftige ridder doodde veel Moorse tegenstanders. Dankzij die hulp wonnen de Spanjaarden de veldslag. Deze ridder was volgens de mythe apostel Jakobus. Hij dankt hieraan zijn titel Matamoros (Morendoder).
In 997 verwoestten de Moren de kerk en omliggende gebouwen. Ze lieten gelukkig de crypte van Jakobus intact. Koning Alfonso VI liet op dezelfde plek zo’n 100 jaar later een nieuwe kerk bouwen. Deze groeide uit tot een van de belangrijkste bedevaartsplekken voor christenen. Na Jeruzalem en Rome was Santiago de Compostela dé plek voor gelovigen om bijeen te komen. Het leverde een enorme welvaart op voor de stad.
Pelgrimstochten naar Santiago de Compostela
Eeuwenlang trekken pelgrims via verschillende routes naar Santiago de Compostela. Direct na de voltooiing van de kathedraal in de 11e eeuw trokken reizigers vanuit alle windstreken naar de stad. Na de veertiende eeuw was er minder belangstelling voor de pelgrimstocht. Dat kwam vooral door de vele epidemieën en oorlogen die Spanje teisterden. Aan het einde van de 19e eeuw namen de pelgrimages weer toe.
Er zijn meer dan 10 Jacobswegen die naar Santiago de Compostela leiden. De bekendste en ook de langste is de Camino Francés. Deze begint bij de Franse grens en is zo’n 800 kilometer lang. De Camino Francés is ook de populairste Jacobsweg onder pelgrims. Over de hoogtepunten op deze route schreven we twee blogs:
Op het grote plein voor de kathedraal bereiken de pelgrims “kilometer 0”. Voor velen is dit een aangrijpend moment. Minstens zo indrukwekkend is het afscheid dat pelgrims van elkaar nemen. Ze hebben elkaar onderweg ontmoet op de route. Soms hebben ze dagen of weken met elkaar opgetrokken en zijn vrienden voor het leven geworden.
Bij het bureau van de Camino krijgen ze het certificaat en de Sint-Jakobsschelp. Zij vormen de bewijzen dat de Camino is volbracht. Om dit te verkrijgen, moet een pelgrim minimaal 100 kilometer hebben gewandeld. Vandaar dat er veel wandelaars zijn die starten in Sarria. Dat ligt net ver genoeg van Santiago om in aanmerking te komen voor het certificaat en de schelp.
Iedere dag om 13:00 uur vindt in de kathedraal een speciale mis plaats voor alle pelgrims. Het is een mooi gezicht om daar de honderden lopers te zien met hun sportieve outfit. Tijdens ons bezoek was het bar slecht weer. Dat maakte de aanblik nog bijzonderder, met al die felgekleurde poncho’s en regenpakken in de kathedraal.
Bezienswaardigheden van Santiago de Compostela
Deze bezienswaardigheden van Santiago de Compostela mag je niet overslaan:
Casco Historico, historisch centrum
Het historisch centrum van Santiago de Compostela staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Het is volledig autovrij. Dit maakt het ideaal om wandelend te verkennen. Alle monumentale gebouwen van de stad liggen in het Casco Historico. Je treft er diverse kerken, musea, oude universiteitsgebouwen en andere monumenten. Daarnaast hebben de smalle straten en stegen tal van leuke winkeltjes, restaurants en barretjes. Ook vind je er talloze souvenirwinkels met religieuze aandenkens.
Kathedraal van Santiago de Compostela
Niet alleen voor de pelgrims is dit het hoogtepunt van de stad. De prachtige kathedraal dateert uit 1078, maar hij werd pas ingewijd aan het begin van de 13e eeuw. In de eeuwen daarna is het heiligdom regelmatig vergroot. Zo is de façade van de Obradoiro pas in de 18e eeuw geplaatst. Dat verklaart ook de barokke stijl van de voorgevel.
De toegangspoort Pórtico da Gloria is alleen geopend tijdens heilige jaren. Het laatste heilige jaar was 2021. Dat heeft men eenmalig een jaar verlengd vanwege Corona. Daarom hadden wij het voorrecht om via deze toegang de kerk te betreden. Rondom deze toegangspoort uit de 12e eeuw staan beelden van apostelen en profeten. Achter het portaal staat een standbeeld van de maker, Mateo.
De kathedraal is van binnen van een enorme schoonheid. Onder het hoofdaltaar is de crypte waar de resten van Sint-Jakobus en twee van zijn discipelen liggen. Bijzonder is ook het reusachtige wierookvat van 1,5 meter. Deze “Botafumeiro” van meer dan 50 kilo hangt boven in de kathedraal. Bij belangrijke missen slingeren acht monniken het vat heen en weer.
Plaza del Obradoiro
Velen noemen dit majestueuze plein het mooiste plein ter wereld. Dat durven wij niet te zeggen, maar het Plaza del Obradoiro is inderdaad prachtig. Het plein vormt het hart van de stad, met de kathedraal als grote blikvanger. Hier komen dagelijks de pelgrims aan om zich te laten fotograferen bij “kilometer 0”. Rondom het Plaza del Obradoiro liggen onder andere het stadhuis, een voormalig paleis en het vroegere ziekenhuis. Het mooiste uitzicht op het plein heb je vanaf het dak van de kathedraal. Hopelijk heb je beter weer dan wij. De stormachtige wind en de vele regen maakten dit een nat, winderig en glibberig uitstapje.
Palacio de Rajoy
Tegenover de kathedraal ligt dit neoklassieke paleis uit 1766. Het diende als residentie voor aartsbisschop Rajoy. Bijzonder is het grote beeld op het dak van het paleis. We zien apostel Jakobus op een paard. Het vroegere paleis heeft in de loop der tijd tal van functies gehad. Nu dient het als stadhuis en kantoor van de president van de regionale overheid van Galicië.
Hostal de los Reyes Católicos
In de middeleeuwen kreeg Santiago diverse ziekenhuizen en herbergen. Ze deden dienst als opvang voor de vermoeide en zieke pelgrims. Op het Plaza del Obradoiro kwam in 1499 Hostal de los Reyes Católicos. De opdracht tot de bouw van deze herberg met ziekenhuis werd gegeven door koning Ferdinand en zijn vrouw Isabella.
Tegenwoordig kun je je ook nog laten verzorgen in dit gebouw. Het is nu een prachtig hotel geworden. Als je prinsheerlijk wilt verblijven in Santiago, is deze Parador de Santiago de uitgelezen locatie.
Bijzondere kloosters
Het Convento de San Paio de Antealtares is een van de oudste kloosters van de stad. Het is in de 9e eeuw gebouwd om het net gevonden graf van Jakobus te verzorgen en te aanbidden. Dit klooster ligt aan het sfeervolle plein Plaza de Quintana bij de klokkentoren.
Aan Plaza de la Inmaculada ligt Monasterio de San Martin Pinario. Het is een groot benedictijns kloostercomplex. Het klooster ontstond in de 11e eeuw. In de 19e eeuw werd het gesloten. Je kunt het nog wel bezichtigen. Opvallend zijn het vergulde altaar en de verzameling schilderijen en religieuze voorwerpen.
Convento de San Francisco werd gesticht door de heilige Franciscus van Assisi in 1214. In de 18e eeuw werd het klooster herbouwd en kwam er een barokke kerk voor het gebouw. Toch kun je nog diverse elementen uit de eerste periode van het klooster terugvinden. Zo dateren de vijf gotische bogen bij de ingang van het klooster uit de beginperiode.
Musea in Santiago de Compostela
Met zoveel pelgrims die de stad al eeuwenlang bezoeken, is het geen verrassing dat er ook een pelgrimsmuseum is. Het Museo de las Peregrinaciones toont de geschiedenis van de bedevaartstochten naar de stad. Ook heeft het diverse kunstwerken. Het schilderij “Santiago Peregrino” uit de zestiende eeuw is een van de topstukken.
Het CGCA, het Galicisch Centrum van Moderne Kunst, is het belangrijkste moderne kunstmuseum van de regio. Het museum omvat een collectie van meer dan 1200 kunstwerken van kunstenaars uit Galicië. Je kunt het museum gratis bezoeken. Neem ook zeker een kijkje op het terras van het museum.
Museo do Pobo Galego is een antropologisch en volksmuseum. Hier leer je alles over de Galicische cultuur, leven en tradities. Het museum huist in een oud klooster, Monasterio Santo Domingo de Bonaval.
Real Universidad de Santiago de Compostela
Al eeuwenlang is Santiago de Compostela niet alleen een pelgrimsstad, maar ook een stad met veel studenten. De universiteit is een van de grootste van het land en behoort tot de oudste ter wereld. De USC, zoals de universiteit in de volksmond heet, werd opgericht in 1495 door aartsbisschop Alonso III de Fonseca. Nu studeren er meer dan 40.000 studenten aan de USC. Daarmee maken de studenten een groot deel uit van de totale bevolking van de stad. Alle gebouwen liggen verspreid in de stad. In het historisch centrum vind je de oudste gebouwen. Vooral de bibliotheek van de faculteiten aardrijkskunde en geschiedenis is prachtig.
Rust zoeken in de stadsparken
Wanneer je rust zoekt na het bezoeken van alle hoogtepunten van Santiago de Compostela, kun je terecht in twee stadsparken.
- Parque da Alameda ligt tussen het oude centrum en het nieuwe deel van de stad. Het is het grootste park van de stad. Je geniet er van een prachtig uitzicht op Santiago en natuurlijk de kathedraal. In het schaduwrijke park vind je een kleine kerk, een bijzondere kapel en veel vijvers.
- Een ander leuk park is het San Domingos de Bonaval Park. Het ligt op de grond van een voormalig Dominicanenklooster. Een aantal jaren geleden hebben een architect en een kunstenaar het park heringericht. Het is echt een oase, want weinigen bezoeken dit park. Je ziet nog resten van de kloostermuren. Ook kun je de kloostertuin bezoeken. Vanaf het park loop je zo naar museum CGAC en het Museum Do Pobo Galego.
Veelgestelde vragen over een stedentrip naar Santiago de Compostela
Santiago de Compostela ligt in het noordwesten van Spanje. Het is de hoofdstad van de regio Galicië.
- Met de auto is het vanaf Utrecht 1.965 kilometer (via Parijs en Bordeaux). Een rit die zonder files minstens 20 uur duurt.
- Met de trein duurt het ongeveer even lang. Je moet wel diverse keren overstappen. Een deel van het traject gaat met de bus.
- Santiago de Compostela heeft een vliegveld, ongeveer 14 kilometer buiten de stad. Je kunt vanuit Nederland niet rechtstreeks vliegen. Je maakt een tussenstop in Barcelona of Madrid.
De beste tijd om Santiago de Compostela te bezoeken is in de maanden april, mei, juni, september of oktober. In de zomermaanden komen veel Spaanse toeristen naar de stad. Zeker in een heilig jaar is Santiago het hele jaar druk bezocht. Het is een heilig jaar als de geboortedag van Sint Jakobus op een zondag valt. Het eerstvolgende heilige jaar is in 2027. Sowieso is de stad ieder jaar erg druk rondom de 25e juli vanwege de vele festiviteiten die er dan plaatsvinden. Als je dat wilt meemaken, moet je de accommodatie in Santiago de Compostela ruim van tevoren boeken.
Houd er rekening mee dat de stad een van de meest regenachtige steden van Spanje is. De noordwestelijke ligging bij de Atlantische Oceaan kan voor veel depressies zorgen met regen en veel wind. In de zomermaanden is de kans op zon en droog weer het grootst.
Santiago de Compostela is een geweldig leuke stad. Er heerst een bijzondere sfeer door de mix van vele pelgrims, studenten en de lokale inwoners. Het historisch centrum van Santiago de Compostela staat niet voor niets op de UNESCO-werelderfgoedlijst. Daar vind je de meeste bezienswaardigheden van de stad. Zoals de imposante kathedraal, het grote plein Plaza del Obradoiro, diverse kerken en kloosters en gezellige pleinen.
De allergrootste bezienswaardigheid van Santiago de Compostela is de imposante kathedraal. De toegangspoort Portica de Gloria is uniek, net als het hoogaltaar en de crypte. De kathedraal ligt aan het Plaza del Obradoiro. Velen beschouwen dit als het mooiste plein ter wereld. Aan het plein liggen tal van bijzondere gebouwen. De historische binnenstad van Santiago de Compostela staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.
In de Galicische keuken voeren visgerechten de boventoon. Pulpo is een lokale specialiteit. Het is gekookte octopus die men in stukjes knipt en serveert met paprikapoeder. Ze dienen als tapas, maar ook als maaltijd met aardappelen. Daarnaast kom je veel Sint-Jakobsschelpen tegen op de kaart. Andere specialiteiten zijn tetilla kaas, groene pepers en tortillas de patatas (omelet met aardappelen). Als lokaal dessert is de Tarta de Santiago een lekkernij. Het is een amandeltaart met daarop het kruis van de orde van Jakobus.
Goede restaurants in Santiago de Compostela zijn:
Deze onderkomens zorgen voor een prinsheerlijk verblijf in de stad. Of je nu wilt uitrusten na het lopen van de Camino, of tijdens je stedentrip naar Santiago de Compostela.
Dit is het complete aanbod aan accommodatie in Santiago de Compostela.