Variatie troef bij de Trage Tocht Den Dolder

De Utrechtse Heuvelrug is op de Veluwe na, het grootste bosgebied van Nederland. Met een totale oppervlakte van ongeveer 23000 hectare heb je oneindig veel fantastische wandelroutes. Een daarvan is de Trage Tocht Den Dolder. Bij deze route word je als wandelaar getrakteerd op landgoederen, stuifzanden, hoge randwallen en heidevelden. En op lange beukenlanen, rododendrons en de prachtigste bossen. Ook de vogelaar komt hier aan zijn trekken: langs de kleine met bomen omzoomde akkers vliegen roofvogels af en aan.

Onze Trage Tocht bij Den Dolder

De eerste astronomische winterdag dit jaar doet zijn naam eer aan. Het is serieus winter als we onze auto parkeren bij het station van Den Dolder. De lucht is strakblauw maar de temperatuur komt niet boven het vriespunt uit. Ideale condities voor een heerlijke wandeling, vinden we.

Het eerste deel lopen we door een fraaie nieuwbouwwijk met chique, hoge woningen. Vervolgens nemen we een loopbrug over de provinciale weg die uitkomt in een klein maar gevarieerd bos. Het staat er vol met berken, rododendrons, hoge dennen en beuken. Enkele honderden meters verder steken we de statige Dolderseweg over.

Via een klaphek betreden we daarna een stijf bevroren heideveld. De lage zonnestand zorgt voor een prachtig lichtspel tussen de spaarzame bossages. Aan het einde van de heide staat een fraai, oud pand met een markant torentje. Het is het hoofdgebouw van de voormalige, psychiatrische kliniek van de Willem Arntzhoeve. Hier woonden begin 20e eeuw meer dan 1000 patiënten. Inmiddels staat het leeg en is het bestemmingsplan nog onduidelijk.

Van landgoed Vijverhof en Nonnenland naar landhuis Pijnenburg

We lopen langs het beperkt toegankelijke natuurgebied van Oude Tol richting landgoed Vijverhof. De Oude Tol is een rustgebied voor onder andere reeën en vogels. Het is er inderdaad rustig. We horen geen enkele vogel fluiten, en we komen er geen enkele ree of wandelaar tegen. Zodra we de drukke N234 oversteken, verandert de omgeving. We zien wat open veldjes met dankzij de vorst, wit getoverde koningsvarens. En enkele kleine, dichtgevroren waterpartijen. Dit is het prachtige terrein van landgoed en natuurreservaat Vijverhof.

Nog vóór we de Embranchementsweg oversteken richting het Nonnenland wordt het bos weer dichter begroeid. Geen open velden meer, wel kaarsrechte beuken met donkere tonderzwammen en grote, groene rododendronbossen. Wat is het mooi hier! Eenmaal in het Nonnenland krijgen we opnieuw een totaal ander landschap voorgeschoteld. Dit 40 hectare grote natuurgebied was lange tijd door turf- en waterwinning verdroogd. Gelukkig is dankzij de inspanningen van Staatsbosbeheer weer een omgeving ontstaan van natte graslanden.

Zo rustig als het op het landgoed Vijverhof was, zoveel drukker is het hier. Niet alleen met wandelaars, hardlopers, fietsers en ruiters, maar ook met Charolais-runderen. Gehuld in het prachtig gouden licht van de langzaam ondergaande zon, graast het witte runderras hongerig door. We maken wat foto’s en vervolgen de wandeling door bossen en langs weilanden. Even later passeren we het statige landhuis Pijnenburg. De fraai gelegen buitenplaats uit midden 17e eeuw is nog steeds in particuliere handen. De grote, prachtige haag rododendrons zorgt voor de nodige privacy. Je zou er maar wonen!

Laag Hees

Bij het charmant ogende restaurant ‘t Spiehuis steken we de N234 opnieuw over. Dat betekent ook dat we daarmee helaas alweer op de helft zijn van deze fantastische wandeling. Het pad over de lege parkeerplaats van het restaurant voert verder langs enkele boerderijen. Daarna volgt een lange, door eiken omzoomde, onverharde weg tussen weilanden door. Net als we het pad wat eentonig beginnen te vinden, landt een buizerd in een eik. We willen hem filmen en pakken snel onze smartphone. Maar in de tussentijd is de vogel hem alsnog gevlogen.

Kort hierna bereiken we de bosrand. Dit gebied in het buurtschap Laag Hees bestond vroeger volledig uit heide. Nu vind je er loof- en naaldbossen, akkers en weilanden. In een weiland bij een oude, idyllisch gelegen hoeve uit begin 19e eeuw, grazen wat bonte koeien. Met de opkomende grondmist vormen de dieren een pittoresk, oer-Nederlands tafereel.

De Zoom

Tot dusver hebben we steeds compleet andere landschappen op de route gehad. We vragen ons af of de wandeling nog meer variatie voor ons in petto heeft. Het antwoord krijgen we direct: zodra we De Zoom betreden: een natuurgebied bestaande uit naald- en loofbos, heide en kleine zandverstuivingen. We wandelen door het bos over een hoge randwal. Deze wal werd destijds door boeren opgeworpen om te voorkomen dat stuifzand hun akkers bedekte.

Er lijkt gelukkig geen einde te komen aan het slingerende pad. De wal is door de eeuwen heen niet meer overal even hoog. Sterker nog: we moeten continu wat klimmen om vervolgens weer te dalen. Op de hoogste punten hebben we steeds uitzicht op zandverstuivingen en grillig gevormde bomen. Heel bijzonder. We zijn overigens niet de enigen die van het geheimzinnige bos genieten. Ondanks het late tijdstip komen we veel wandelaars tegen.

Na enkele kilometers bereiken we weer de bebouwde kom van Den Dolder. Mooi op tijd want de zon is inmiddels onder gegaan. We zijn moe maar voldaan, want wat hebben we een fantastische wandeling gelopen! We nemen ons direct voor snel in het nieuwe jaar opnieuw deze kant op te gaan. Wordt vervolgd.

Dit interesseert je wellicht ook

• Trage herfsttocht bij Soest en de Soester Duinen
• Fraaie herfstwandeling bij Hollandsche Rading
• Wandeling bij Baarn en Kasteel Groeneveld