Wandeling langs de buitenplaatsen bij ‘s-Graveland
Wandeling langs de buitenplaatsen bij ‘s-Graveland
In het Gooi liggen diverse prachtige buitenplaatsen in een fraaie natuurlijke omgeving. Deze wandeling langs de buitenplaatsen bij ‘s-Graveland voert langs maar liefst acht van die juweeltjes. Al die landgoederen zijn stuk voor stuk bijzonder. Er staan mooie gebouwen in een parkachtige omgeving. Maar ook de natuur toont zich bij deze wandeling van zijn beste kant. Dit is een lange wandeling van 17 kilometer. Die kilometers zijn zeker de moeite waard. Maar het goede nieuws is dat er ook kortere routes van 5 en 10 kilometer mogelijk zijn. Snoer je veters maar vast en trek eropuit!
In deze blog
- Ontstaansgeschiedenis van de ‘s-Gravelandse buitenplaatsen
- Wandeling langs de buitenplaatsen bij ‘s-Graveland
- Naar de pedicure
- Rododendronvallei
- Corversbos
- Weer terug van onze wandeling langs de buitenplaatsen bij ‘s-Graveland
- Alle info over de wandeling langs de buitenplaatsen bij ‘s-Graveland
- Dit interesseert je wellicht ook
Ontstaansgeschiedenis van de ‘s-Gravelandse buitenplaatsen
In de Gouden Eeuw bloeide de economie. Veel Amsterdammers werden rijk van de VOC-handel. Om in de warme zomers de stank, de pest en de drukte te vermijden van de stad, lieten zij buitenverblijven bouwen. Het liefst dichtbij Amsterdam, maar wel op de mooiste plekken in de natuur.
Het hart van een buitenplaats was het herenhuis, vaak in barokke stijl gebouwd. Daaromheen lag een pleziertuin waarin gewandeld kon worden. Die tuinen waren weelderig met sierfonteinen en standbeelden Meestal was er ook een oranjerie met uitheemse planten. Bij een buitenplaats hoorde ook vaak een productiebos. De pachters zorgden zo voor het stookhout. In de tuinen verbouwden de pachters groente en fruit voor de bewoners.
Wandeling langs de buitenplaatsen bij ‘s-Graveland
Wij wandelen vaak en graag in de omgeving van ‘s-Graveland. Toch ontdekten we op deze route weer volstrekt nieuwe paden en plekjes. Daarnaast zagen we nog nooit zoveel buitenplaatsen tijdens een wandeling. En tussen al die buitenplaatsen door trokken fraaie landschappen aan ons voorbij. Dat maakt deze route zo bijzonder.
Landhuis Boeckesteyn
Het eerste pareltje dat we tegenkomen, is landhuis Boeckesteyn. Parmantig pronkt het huis tussen de omringende beuken. Dat is niet toevallig. Want “boecke” is het oud-Hollandse woord voor beuk. Daarom passeren we bij onze wandeling veel statige beukenlanen. Rondom het landhuis liggen enkele fraaie parkbossen. Vanaf elk plekje hebben we mooie doorkijkjes naar het landhuis.
Landhuis Schaep en Burgh
De zoon van een rijke bierbrouwer, Abel Matthijs en Burgh, liet dit landhuis bouwen in de 17e eeuw. Zijn erfgenaam was zijn neef Gerard Schaep. Vandaar de naam van het landhuis. Nu is dit gebouw het hoofdkantoor van Natuurmonumenten. Wat een fantastische werkplek in de natuur hebben de medewerkers!
Achter het gebouw ontdekken we het statige Capitool. Dit was vroeger de biljartzaal van de bezitters. Een tijdje geleden was dit gebouw het decor van het wekelijkse tv-programma Het Capitool. Later verzorgde het radioprogramma Vroege Vogels hiervandaan de uitzendingen.
Bantam
Wanneer we onze route willen vervolgen, stuiten we op een afzetting. Om het wild niet te verstoren, heeft Natuurmonumenten dit deel van het bos tijdelijk geblokkeerd. Op goed geluk nemen we het pad parallel aan onze eigenlijke route. Op dat moment passeren ons twee boswachters op de fiets. “Gewoon doorlopen en dan zie je de markeringen daarna vanzelf weer”, is het advies. En dat klopt. Een eindje verder zien we de gele pijlen weer.
Het landgoed Bantam is pas in de 18e eeuw ontstaan. De eigenaresse liet de beroemde tuinarchitect Zocher jr. een romantische landschapstuin met kronkelende paden, een beek en veel hoogteverschillen aanleggen. Zo kreeg het al gauw de naam “Klein Zwitserland”.
Het landhuis is gesloopt in 1970. Via een soort kijkdoos krijgen we nog een beeld hoe het vroeger is geweest. Wel zien we in de tuin een “mallejan” liggen. Een werktuig dat men gebruikte om zware boomstammen te vervoeren.
Hilverbeek
Via de Oude Meentweg lopen we verder. Deze weg vormt de achtergrens van de buitenplaatsen met de heidevelden van het Gooi. Het is een favoriete weg voor veel wandelaars en fietsers. Op deze plek is het dus drukker. Hiervoor hebben we nog nauwelijks mensen gezien. We lopen langs open weilanden. Veel paarden grazen er vredig. Aan de andere kant liggen dichte bossen.
Zo bereiken we landgoed Hilverbeek. Niet alleen het landhuis is fraai. Misschien is de eeuwenoude boerderij Stofbergen nog wel mooier. Hij is bijna 400 jaar oud. Daarvoor staat een monumentale zevenarmige linde. In het weiland ervoor zien we een eenzame eik staan. Hij blijkt al 350 jaar oud te zijn.
Even verderop passeren we de moestuin met bochtige slangenmuur. Deze muren dienden om een warm klimaat te scheppen. Hierdoor konden exotische vruchten worden verbouwd. Men heeft er nu zelfs een kleine wijngaard aangelegd. Helaas is de tuin alleen op vrijdag toegankelijk. Ook de landwinkel is vandaag dicht. Anders hadden we er natuurlijk een Goois wijntje gekocht.
Land en Bosch
Een van de kleinste buitenplaatsen die we aandoen is Land en Bosch. We genieten er van de tuin. Het is een combinatie van een Engelse landschapsstijl met romantische doorkijkjes. Bijzonder aan deze buitenplaats is de theekoepel. Die kom je hier eigenlijk in het Gooi niet tegen bij de buitenplaatsen. Wel rond de Vecht, waar ook veel buitenplaatsen liggen. Hij lijkt sterk op de exemplaren die langs de Vecht staan.
Jagtlust
Ook Jagtlust is een van de kleinere buitenplaatsen rondom ’s-Graveland. Het landhuis, ooit bewoond door de rijke familie Six, is indrukwekkend. Net als de fraaie ommuurde moestuin. Verder komen we op dit landgoed zelfs een “hunebed” en een grot tegen. Verderop groeten we de “twaalf apostelen”. Het is een bomengroep van 12 kastanjes in een kring. In de volksmond kreeg de groep al snel die bijnaam.
Gooilust
We vervolgen onze route. Via een achteringang komen we terecht op landgoed Gooilust. In de verte zien we tussen de bomen het fraaie landhuis al liggen. Het werd gebouwd in opdracht van een bewindhebber van de West-Indische Compagnie. Later ging het landgoed via vererving over op Louise Six, getrouwd met Frans Blaauw. Hij veranderde de buitenplaats in een dierenpark, vol met bizons en gnoes. Louise Six vond dit maar niks. Toen ze overleed in 1934 liet ze de buitenplaats daarom niet na aan haar man. Ze bepaalde dat Natuurmonumenten de nieuwe eigenaar werd.
Spanderswoud
De laatste buitenplaats die we aandoen is Spanderswoud. Lang geleden stond hier veel hakhout. Daaraan dankt de buitenplaats zijn naam. We slingeren over kronkelende paden langs prachtige vijvers. Die vochtige omgeving zorgt ervoor dat er in de herfst veel paddenstoelen staan.
Naar de pedicure
Als we van het ene naar het andere landgoed wandelen, komen we bij een weide van het Goois Natuurreservaat. Drie boswachters hebben de schapen bijeengedreven in een klein afgezet weitje. Een voor een pakken ze een schaap. Als ze het schaap weer loslaten, zetten ze een gele stip op zijn kop. We hebben geen idee wat ze aan het doen zijn.
“Ze moeten vandaag naar de pedicure”, legt een van de boswachters uit. Ze zetten een schaap op zijn kont en bewerken snel alle hoeven. De schapen kunnen de schoonheidsbehandeling maar matig waarderen. Sommigen ondergaan het karweitje luid blatend. Andere schapen laten het gelaten en lijdzaam gebeuren, zonder een kik te geven.
Rododendronvallei
De vroegere eigenaar van buitenplaats Gooilust was niet alleen gek op exotische beesten. Hij hield daarnaast van rododendrons. Op zijn terrein liet hij daarom een rododendronvallei aanleggen. We wandelen er helemaal doorheen. Het is een intiem landschap, waar de paden slingeren tussen de rododendronstruiken. Op het uitzichtpunt genieten we van dit bijzondere deel van de buitenplaats.
In mei staan de rhododendrons in volle bloei. We besluiten daarom deze wandeling in die tijd nog eens te maken. Want wandelen temidden van een intense kleurenpracht maakt de route nog mooier. En dat is niet alleen op dit landgoed het geval. Tijdens de hele wandeling hebben we al veel gebieden met rododendronstruiken gezien.
Corversbos
We lopen door het Corversbos. Het is het leefgebied van de bosuil, buizerd en havik. Boven de akkers zien we een buizerd spieden naar wat lekkers beneden. We zien hier een paar mooie, statige beukenlanen. Het zijn herinneringen uit de tijd dat dit bos nog hoorde bij landgoed Gooilust. In de Tweede Wereldoorlog is een groot deel van dit bos kaal gekapt, vooral in de hongerwinter. Maar inmiddels is het bos weer volledig aangeplant.
Weer terug van onze wandeling langs de buitenplaatsen bij ‘s-Graveland
Via een mooi slingerpad lopen we langzaam terug naar het beginpunt. Vanaf het pad hebben we een goed uitzicht op het weiland. Het draagt de naam Ezelskamp. Er lopen alleen geen ezels, wel enkele paarden.
Dan bereiken we weer het bezoekerscentrum van Natuurmonumenten. Onze wandeling langs de buitenplaatsen bij ‘s-Graveland zit erop. Wat is dit een leuke route! We hebben genoten van alle fraaie landhuizen. Maar minstens net zo mooi is de afwisselende natuur rondom al die buitenverblijven. Deze wandeling bracht ons naar diverse al bekende delen van dit gebied. Maar daarnaast ontdekten we toch weer veel nieuwe bezienswaardigheden.
Natuurmonumenten heeft echt een fijne en goed gemarkeerde wandeling uitgezet. We besluiten daarom ons lidmaatschap van Natuurmonumenten weer te vernieuwen. Wat jaren geleden hadden we dit namelijk opgezegd. Een domme beslissing, vinden we nu. Met een tas vol welkomstgeschenken gaan we huiswaarts.
De meeste foto’s van deze wandeling hebben we gemaakt in maart. De derde week van mei hebben we delen van de route opnieuw gelopen. Daarvan zijn enkele foto’s met bloeiende rododendrons.
Alle info over de wandeling langs de buitenplaatsen bij ‘s-Graveland
Deze totale wandeling is 17 kilometer lang. De route loopt vooral over onverharde paden. Een enkele keer loop je een stukje over een verharde weg. Vooral in het weekend kan het bij het bezoekerscentrum van Natuurmonumenten druk zijn. Zeker bij mooi weer. Maak daarom bij voorkeur deze wandeling op een doordeweekse dag.
Je kunt de wandeling eenvoudig inkorten tot 5 en 10 kilometer. Op wegwijsbordjes worden de kortere routes duidelijk aangegeven.
Op de website van Natuurmonumenten staat een uitgebreide routebeschrijving van de wandeling langs de buitenplaatsen bij 's-Graveland. Maar je kunt ook vanaf het startpunt de gele markeringen volgen. Dan heb je geen routebeschrijving nodig. Er is geen gps-track van de wandeling langs de buitenplaatsen bij ‘s-Graveland beschikbaar.
Het officiële startpunt van de wandeling bij langs de buitenplaatsen bij ‘s-Graveland is bij het bezoekerscentrum van Natuurmonumenten. Dit ligt aan het Noordereinde 54 in ‘s-Graveland. Daar is een parkeerplaats. Deze kan bij mooie dagen snel vol zijn. Sinds kort geldt er betaald parkeren. Leden van Natuurmonumenten parkeren gratis.
Maar je kunt de route ook starten bij de ingang van de diverse andere buitenplaatsen die je tegenkomt. Vaak is daar een parkeerplaats (gratis).
Buslijn 105 van Connexxion rijdt tussen NS stations Hilversum en Bussum. Uitstappen bij halte Natuurmonumenten. Je loopt dan zo naar het bezoekerscentrum.
- Pal naast het bezoekerscentrum van Natuurmonumenten ligt café/restaurant Brambergen met zonnig terras.
- Onderweg passeer je proeflokaal De Serre. Men maakt bijna alle gerechten biologisch, van zelf geteelde kruiden, groenten en fruit. Ook hier kun je bij mooi weer buiten zitten.