In de Vlaamse Westhoek ligt het gezellige stadje Ieper. Maar achter de fraaie façades van de schitterende huizen gaat een trieste geschiedenis schuil. In de Eerste Wereldoorlog vormde Ieper diverse keren het toneel van bloedige veldslagen. Die historie is onlosmakelijk verbonden met de stad en de omgeving. Maar daarnaast biedt een weekend in Ieper ook veel sfeer en Vlaamse gezelligheid vol hoogtepunten.
Een weekend in Ieper: terug naar 1914-1918
Overal tijdens een bezoek aan Ieper is de herinnering aan de Eerste Wereldoorlog zichtbaar. Al die jaren was de stad aan drie zijden omringd door Duitse troepen. Vier maal vond er een grote veldslag plaats. Elke keer probeerden de Duitsers Ieper te veroveren, maar nooit slaagden ze in die opzet. Tijdens de tweede slag om Ieper in 1915 zetten de Duitsers voor het eerst chloorgas en mosterdgas als verwoestend wapen in. Eind maart 1918 begon de vierde en laatste slag om Ieper. Daarna verlieten de Duitsers de regio. Enkele weken later was de Eerste Wereldoorlog eindelijk voorbij.
Bij al die veldslagen kwamen zeker 500.000 soldaten om. Daarnaast vielen er vele burgerslachtoffers. Van de prachtige stad Ieper was helemaal niets meer over: de hele stad lag volledig in puin. Churchill wilde de ruïnes ongewijzigd laten, als een macaber gedenkteken. Toch besloot men tot een wederopbouw. Met geld van Duitse herstelbetalingen bracht men de vooroorlogse pracht en praal in volle glorie terug. De herstelwerkzaamheden duurden meer dan 40 jaar.
Zien en doen tijdens een weekend in Ieper
Het gezellige centrum van Ieper is lekker compact en overzichtelijk. Bij je rondwandeling door Ieper kom je dan gemakkelijk bij de volgende bezienswaardigheden:
Grote Markt
Op de Grote Markt speelt zich al eeuwenlang het openbare leven van Ieper af. Rondom het marktplein staan prachtig gerestaureerde panden met fraaie gevels. De blikvangers op de Grote Markt zijn de Lakenhalle met het Belfort en het Gerechtsgebouw. Rondom het plein liggen veel restaurants.
Normaal gesproken is het gebied een parkeerterrein. Tijdens ons weekend in Ieper was er een grote openlucht autosalon aan de gang. Ieper is een stad van autoliefhebbers, hoorden we later. Vandaar dat er door het jaar heen diverse evenementen zijn, zoals shows met oldtimers, een Lotus dag en de Rally van Ieper.
Lakenhalle
In de vroege middeleeuwen was Ieper een van de belangrijkste steden van België. De lakenindustrie bloeide volop en de inwoners profiteerden daarvan. De mooiste bouwwerken verrezen, zoals de Lakenhalle. Dit immense en prachtige monument is een van Europa’s grootste niet-kerkelijke gebouwen in gotische stijl. In de Lakenhalle verkochtten de handelaren hun geweven stoffen. Voor de kleuren van de stoffen gebruikte men eeuwenlang diverse planten. In de verftuin op de vesting vind je verschillende van die planten terug.
In Flanders Fields Museum
Omdat de Eerste Wereldoorlog zo sterk verbonden is met de stad, mag je het In Flanders Field Museum niet overslaan. De naam verwijst naar een bekend gedicht van een Canadese militaire arts die aan het front werkte. Het interactieve museum belicht de aanloop tot de oorlog, de inval, de verwoestingen tijdens de slagen om Ieper, de naoorlogse periode en de herdenkingen. Dit was een van de eerste oorlogen waarvan veel filmbeelden waren. Deze beelden maken een onuitwisbare indruk, net als de heftige verhalen van betrokkenen.
Andere interessante musea in Ieper
- Naast het In Flanders Museum ligt het Yper Museum. Dit museum brengt 11 eeuwen geschiedenis van de stad tot leven. Het roemrijke verleden van de stad, het verval en de veerkracht van Ieper ontdek je hier.
- Een minder bekend museum is het Merghelynck Museum. Het is gevestigd in een hotel uit 1774. Arthur Merghelynck was een edelman en stadsarchivaris van Ieper. Hij opende in 1892 dit museum gewijd aan de levensstijl van de adel.
- Een paar kilometer buiten Ieper ligt het Hooge Crater Museum. Het is een oorlogsmuseum met veel levensgrote reconstructies van oorlogstaferelen, wapens en uitrustingen. Pal tegenover het museum ligt de grote begraafplaats Hooge Crater Cemetery.
Belfort beklimmen
Het Belfort is de fraaie klokkentoren die boven de Lakenhalle uitstijgt. Voor een fantastisch uitzicht op de stad is een beklimming van de 231 traptreden van het Belfort nodig. Gelukkig kun je op enkele verdiepingen even op adem komen en het klokkenspel bewonderen. Vanaf de top heb je een onovertroffen uitzicht op de Grote Markt met de prachtige gevels, de rest van de stad en de wijde omgeving. Of op de tortelende duifjes onder je. De toren bereik je via het In Flanders Museum. Met een combinatieticket mag je ook de trappen van het Belfort op.
De Vismarkt
Wat tegenwoordig het uitgaanscentrum van de stad is, was lang geleden de plek waar vis werd verhandeld. Herinneringen aan die tijd zijn zichtbaar aan het oude tolhuisje uit 1899 en de twee overdekte verkoopruimtes. Als je vanaf de Boterstraat naar de Vismarkt loopt, kom je onder de Vispoort door. Boven de toegang zie je een grote afbeelding van zeegod Neptunus. De originele poort uit 1714 ging in het oorlogsgeweld ten onder. In de 20e eeuw is deze weer herbouwd.
Menenpoort
Ooit stond op deze plek een van de vele toegangspoorten in de vestingmuur van de stad. Na de Eerste Wereldoorlog verrees de Menenpoort. Deze poort is het belangrijkste Britse herdenkingsmonument in België. Tijdens de Wereldoorlog trokken vier jaar lang de Britse troepen vanuit Ieper via deze plek naar het front. In de van de poort staan de namen van bijna 55.000 militairen gebeiteld die voor 15 augustus 1917 sneuvelden, maar geen gekend graf hebben gekregen. Het is aangrijpend om door de poort te lopen en al die namen te zien. Altijd liggen er kransen en klaprozen, het symbool van de oorlogsherdenking.
Last Post Ceremonie
Iedere avond, dag in dag uit en weer of geen weer, vindt onder de Menenpoort een indrukwekkende plechtigheid plaats: de Last Post Ceremonie. De bijeenkomst duurt maar kort, maar is indringend. Elke dag weer kijken veel belangstellenden toe hoe om stipt acht uur de trompettist de Last Post ten gehore brengt. Daarna is er een minuut stilte. Men legt kransen bij het monument en een koor zingt een lied. Bij bijzondere herdenkingsdagen en als er eregasten zijn, kan het programma wat uitgebreider zijn. Bezoekers kijken ademloos toe en verlaten na afloop in stilte de Menenpoort. Kom zeker op tijd als je deze ceremonie wilt meemaken. Wij kwamen om half acht aan. Het publiek stond toen al rijen dik rondom de poort.
Sint-Maartenskathedraal
Vlakbij de Grote Markt staat de imposante Sint-Maartenskerk. Deze kerk was de kathedraal van het voormalige bisdom Ieper van 1561 tot 1801. Binnen in de kerk valt het grote schilderij van Joris Liebaert op. Dat laat zien dat Ieper niet alleen in de Eerste Wereldoorlog te leiden had onder oorlogsgeweld. Het schilderij beeldt op indringende wijze het beleg van Ieper in de 14e eeuw uit. Verder zie je de grafmonumenten van verschillende Ieperse bisschoppen.
Rijselpoort
Ooit hadden de vestingmuren van Ieper diverse stadspoorten. De Rijselpoort, in het zuidoosten van de binnenstad, is de enige die bewaard is gebleven. De Rijselpoort stamt uit de 14e eeuw en heeft Bourgondische torens. Aan de ene kant van de poort staat het poortwachtershuis. Aan de andere kant bevindt zich de sluiskamer. Daar komt de rivier de Ieperlee de stad binnen.
Ramparts Cemetery Lille Gate
Net naast de Rijselpoort bij de Vestingwallen ligt deze begraafplaats. Het is de laatste rustplaats voor 198 gevallenen tijdens de Eerste Wereldoorlog. Veel daarvan zijn anoniem, “Known unto God”. Door de ligging, tussen de struiken en de vestinggracht, is het een bijzondere plek om te bezoeken. Het oogt als een rustige en vredevolle locatie, maar het leed is onbeschrijflijk. Rondom Ieper zijn op diverse plekken nog andere begraafplaatsen. Als je door de omgeving rijdt, kom je ze zeker tegen.
Biertje kopen bij Chez Marie
In het voetgangersgebied rondom de Grote Markt vind je bijzondere winkels, boetieks en speciaalzaken. De leukste vinden wij Chez Marie. Hier vindt je een enorm assortiment aan Belgische speciaalbieren, zo’n 450 soorten heeft de eigenaresse op voorraad. De meest bijzondere bieren koop je hier voor jezelf of om cadeau te geven. Kies dan niet het biertje “Viswijf”. Want zo’n geschenk levert waarschijnlijk veel discussie op met de ontvanger. Daarnaast kun je er heerlijke zoetigheden uit grootmoeders tijd kopen, of lekkere hartige dingen.
Stadswandelingen tijdens je weekend in Ieper
Je kunt alle bezienswaardigheden van Ieper gemakkelijk te voet verkennen, want de stad is lekker compact. De makkelijkste manier om niets te missen is via een gemarkeerde stadswandelroute. Op de trottoirs leiden de bronzen bordjes met daarop de Lakenhalle afgebeeld je in de goede richting. De route van 6,6 kilometer komt langs alle hoogtepunten.
Een andere leuke wandeling is de Vestingroute. Deze loopt volledig over de vestingwallen van Ieper. Het is een oase van rust waar veel wandelaars en joggers graag komen. Af en toe zijn er op de vestingwallen kunstexposities. De bomen en het water zorgen voor een mooi kleurenpalet. En vanaf de vesting heb je steeds weer een ander uitzicht op het centrum.
De meestgestelde vragen over een weekend in Ieper
Ieper ligt in West-Vlaanderen in de zogenaamde Westhoek. Het ligt niet ver van Kortrijk vandaan. Ook de Franse grens is nabij.
Vanaf Utrecht is het ongeveer 260 kilometer rijden naar Ieper. De route gaat via de bijna altijd drukke ring van Antwerpen en de stad Gent.
Vanaf Amsterdam en Rotterdam kun je Ieper ook gemakkelijk met de trein bereiken. Zo vermijd je files bij Antwerpen en kom je lekker relaxed aan. De totale reisduur bedraagt ongeveer drieënhalf uur.
Er zijn diverse betaalde parkeerplaatsen in het centrum. Net buiten de vestingwallen liggen twee parkeerplaatsen die gratis zijn (Oudstrijderslaan en Leopold III laan). Vanaf die parkeerplaatsen loop je snel de binnenstad in. Het centrum van Ieper is klein. In de stad verplaats je je gemakkelijk te voet.
Natuurlijk heeft Ieper zijn eigen bierbrouwerijen. Leroy Breweries (helaas niet geopend voor bezoekers) brouwt Sas Pils, Hommelbier en Kapittel. De meeste cafés schenken deze bieren. De Brouwerij De Kazematten (elke zaterdag tussen 15 en 17 uur geopend) vervaardigt Wipers Times 14 en 16 en Grottenbier.
Lekkere zoetigheden in Ieper zijn de Ieperse senateurtaart, Ieperse beschuiten en de kattenklauw. Dit is een ontbijtkoek in de vorm van een kattenpoot.
Als hartig hapje is tapjesvlees niet te versmaden. Het is gepekeld kalfs- of varkensvlees dat doorboord is met spek. Een bijzonder lokaal hoofdgerecht is gerookte kip met toverkol. De kleuren van het gerecht verwijzen naar de belangrijkste kleuren in de lakenhandel.
Over lekker eten hoef je je geen zorgen te maken. Lastiger wordt het om een keuze te maken uit het grote aanbod. Veel restaurants liggen aan de Grote Markt. Daar zijn aanraders:
Als je niet op de Grote Markt wilt eten, zijn dit uitstekende keuzes elders in het centrum:
- Ariane Hotel - Gasten waarderen dit als het beste hotel van België, jaar in, jaar uit.
- Main Street Hotel - Stijlvol boutique hotel met uitgelezen service in een fraai pand.
- La Porte Cochère - Chambres d’hôtes in een karaktervol herenhuis in het centrum.
- Hotel Kasteelhof 'T Hooghe - Uitstekend hotel in mooi pand net buiten Ieper, vlakbij het museum Hooge Crater.
Dit is het volledige aanbod van accommodaties in Ieper.
