Iets boven Amsterdam kun je genieten van Hollandse folklore in optima forma. Een bezoek aan de Zaanse Schans en de vissersdorpen Volendam en Marken is ideaal om te genieten van puur Hollandse tradities, ambachten en watermanagement. Je maakt kennis met de beroemde molens die Nederland heeft en geniet van de klederdracht.
De Zaanse Schans
De Zaanse Schans is een buurt met historische houten bebouwing in de gemeente Zaanstad. Het gebied ligt prachtig aan de rivier de Zaan. De Zaanse Schans is een bekende toeristische bestemming met jaarlijks honderdduizenden bezoekers. Veel hiervan komen uit Azië en kijken hun ogen uit bij de molens, houten huizen en de klompenmakerij. De Zaanse Schans is opgezet met de bedoeling het historisch erfgoed te bewaren, maar het is geen afgesloten openluchtmuseum. De huizen zijn bewoond, zodat er niet alleen toeristen naar het terrein komen.
Alle huizen in de Zaanse Schans zijn van hout. Dit komt omdat op de zachte bodem in deze streek stenen huizen meteen zouden verzakken. Bovendien was er veel hout voorhanden dankzij de diverse zaagmolens die in de streek stonden.
Molens in de Zaanse Schans
Ooit stonden in de omgeving van de Zaanse Schans meer dan 1.000 windmolens. Veel daarvan zijn in de loop der tijd verdwenen. Maar in het gebied staan veel nog werkende molens. Als er wind is, en dat is er in Nederland bijna altijd, zijn de meeste actief. Sommige zijn in gebruik om hout te zagen, andere dienen om granen of specerijen te malen. Er is ook een heuse papiermolen. Eeuwen lang werd van oude kleding papier gemaakt. Dus ook vroeger was men al bezig met recycling. Daarnaast zijn er molens die olie maken of kleurstoffen. In molen “De Kat” maakt de molenaar zelfs verf. Deze molen uit 1664 levert verf aan kunstenaars en restaurateurs over de hele wereld. Diverse molens zijn open voor bezichtiging. Loop via de smalle en steile trappen naar boven en geniet van een prachtig uitzicht over de Zaanse Schans en omgeving.
Het Molenmuseum is een aantrekkelijk museum om meer te weten te komen over de vele molens die het gebied rijk was. Het museum toont op een interactieve wijze drie eeuwen molengeschiedenis. De multimediale expositie toont natuurlijk de functie van de diverse molens. Maar daarnaast gaat het museum in op de handel, de cultuur en rijkdom die de molens brachten. Maar er is ook aandacht voor het harde molenaarsbestaan en de armoede die er was.
Klompenmakerij en andere oude ambachten
Nederland staat bekend om de klompen. Deze houten schoenen werden en worden nog steeds door boeren gedragen. Vroeger liepen werklui en “het gewone volk” ook op klompen. In de Zaanse Schans kun je zien hoe de klompenmaker van een stuk hout schoeisel weet te maken. In de expositie van de klompenmakerij zie je tal van prachtige klompen uit vroeger tijden. Iedere regio had zijn eigen ontwerp. En voor iedere gelegenheid waren er speciale klompen. Zo had men zelfs klompen die alleen bij een trouwerij werden gebruikt.
Daarnaast kun je een kijkje nemen bij een kuiperij, waar men houten vaten maakt of een kaasmakerij. De Nederlandse kaas is wereldberoemd. In de kaasmakerij maak je kennis met het bereiden van kazen. Natuurlijk kun je die proeven en kopen. In het wevershuis kun je zien hoe men vroeger zeilen en doeken voor de molens maakte. Andere oude ambachten die je kunt zien in de Zaanse Schans zijn een tingieterij en een jeneverstokerij.
Andere bezienswaardigheden van de Zaanse Schans
Maak kennis met de eerste kruidenierswinkel van Albert Heijn die in 1887 de eerste winkel in dit gebied opende. Inmiddels is dit het grootste supermarktconcern van Nederland geworden. In het Zaans Museum kun je meer te weten komen over de geschiedenis van de streek. Het museum biedt ook aandacht aan de beroemdste koekjesfabriek uit de Zaanstreek, in de Verkade Experience.
Je kunt een eenvoudig vissershuisje bezoeken. Het contrast ervaar je in het monumentale koopmanshuis, waar een rijke handelaar met zijn gezin woonde.
Activiteiten in de Zaanse Schans
Er lopen diverse wandelroutes door het gebied. Zo kun je zelf kiezen welke bezienswaardigheden je te voet wilt bekijken. Er zijn daarnaast verschillende fietsroutes die ook de omgeving van de Zaanse Schans aandoen. Fietsen zijn ter plekke te huur.
Dagelijks varen er verschillende boten via verschillende routes over de Zaan. Stap ook eens aan boord van de koeienboot. De kapitein vertelt graag over de geschiedenis van de molens en de omgeving. Onderweg vaar je vlak langs de weilanden en komen de koeien nieuwsgierig kijken naar dit bezoek. Meer informatie over de Zaanse Schans vind je op deze website.
Volendam
Iets ten noorden van de Zaanse Schans ligt het wereldberoemde traditionele vissersdorp Volendam. Jaarlijks bezoeken toeristen uit de hele wereld Volendam om heerlijke vis te eten, de bijzondere klederdracht te zien, in klederdracht op de foto te gaan en te struinen door de smalle straatjes achter de dijk.
De paling van Volendam is voor velen een lekkernij. Je kunt de palingrokerijen bezoeken. Houd er wel rekening mee dat het op alle dagen in het hoogseizoen enorm druk kan zijn om over de dijk van Volendam te lopen.
Marken
Marken was bijna 8 eeuwen een eiland. In 1957 maakte een dijk naar het vasteland een einde aan deze periode. Marken heeft zijn oude karakter behouden, met houten huizen die op werven en palen zijn gebouwd uit voorzorg tegen overstromingen. Het baken van Marken is vuurtoren Het Paard. Het Marker Museum, gevestigd in vier visrookhuisjes, geeft een beeld van het vroegere leven op Marken. Vanuit Volendam kun je met een boot de oversteek naar Marken maken.
Wil je deze highlights in Nederland samen met iemand bezoeken, maar weet je niet met wie? Wordt klupper en vindt nieuwe mensen om leuke activiteiten mee te organiseren. Klup is een online sociaal platform waarin actieve 50-plussers elkaar kunnen ontmoeten om leuke dingen met elkaar te ondernemen.